Wielu pracowników niezwykle ceni sobie elastyczny czas pracy. Traktowany jest on jako jeden z elementów systemu motywacyjnego. Dzięki niemu bowiem nie czują oni presji bycia w pracy w konkretnych, z góry ustalonych godzinach i mogą łatwiej połączyć życie zawodowe ze sprawami prywatnymi. W jaki sposób wdrożyć elastyczny czas pracy do firmy, aby było to skuteczne oraz jakie są jego wady i zalety? Postaramy się przybliżyć te zagadnienia w niniejszym artykule.
Na czym polega elastyczny czas pracy?
Firmy, w których wprowadzony został elastyczny czas pracy, mogą wykorzystywać to w różny sposób, w zależności od potrzeb. Pracodawca może ustalić różne godziny pracy każdego dnia tygodnia, widełki rozpoczęcia pracy i czas jej wykonywania czy też zaznaczyć, że pracownik musi przepracować 40 godzin tygodniowo, bez określenia godziny rozpoczęcia oraz zakończenia pracy. Dzięki temu pracownicy nie mają problemu, jeżeli przykładowo chcą wyjść w godzinach pracy do lekarza, muszą odbierać dziecko z przedszkola, źle się czują bądź po prostu chcą się wyspać.
Elementem elastycznego czasu pracy jest również praca zdalna. Jej możliwość uznawana jest za pewnego rodzaju benefit. Taki rodzaj pracy jest nieoceniony, kiedy po obudzeniu będziemy się źle czuć, okaże się, że nasze dziecko jest chore, będziemy mieli problem z zaśnięciem i tym samym rano czuli się nieprzytomni itd. Możliwość wykonywania swoich zadań z domu okazuje się w pewnych sytuacjach bardzo potrzebna, a pracownicy nie martwią się, że będą musieli siedzieć w biurze z migreną czy przemęczeni.
Elastyczny czas pracy a Kodeks pracy
13 czerwca 2013 roku została uchwalona nowelizacja Kodeksu pracy. W związku z tym w przedsiębiorstwach można stosować elastyczny czas pracy. Po ustaleniu z pracownikami, w jaki sposób będzie to przeprowadzone w danej firmie, należy zgłosić system pracy do Państwowej Inspekcji Pracy.
Zwiększono również okres rozliczeniowy do 12 miesięcy. Należy zaznaczyć, że nie jest to jednoznaczne z tym, iż pracodawca musi go zastosować. Wydłużenie jest dowolne w zakresie od 7 do 12 miesięcy.
Jeśli pracownik nie musi pracować w danym miesiącu, pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia mu wynagrodzenia, które nie może być niższe od płacy minimalnej. Zapewnia to właśnie nowelizacja ustawy.
Dlaczego wprowadzono elastyczny czas pracy? Wiele firm intensywnie pracuje w pewnym przedziale czasowym, a kiedy sezon się skończy, pracownikom na siłę szukane są zajęcia, by wypełnić 8-godzinny czas pracy. W przypadku kiedy firmy stosują elastyczne grafiki, mogą zwiększyć nakład pracy w sezonie, gdzie jest naprawdę dużo pracy, by w późniejszym okresie bez problemu go zmniejszyć i nie wymagać od pracowników siedzenia przez 8 godzin w pracy, choć tak naprawdę niewiele zadań mają do wykonania.
Jak wdrożyć elastyczny czas pracy do firmy?
Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy elastyczny czas pracy sprawdzi się w naszej firmie, warto wprowadzić okres próbny. Dzięki temu przekonamy się, czy wdrożenie takiego systemu jest dla nas opłacalne i czy pracownicy rzeczywiście dzięki temu zwiększą swoją motywację do pracy. Można również sprawdzić, jaki sposób będzie najodpowiedniejszy - widełki, przepracowanie 40 godzin, a może różne godziny pracy każdego dnia?
Pracodawcy muszą również wiedzieć, że zmiana czasu pracy na elastyczny nie wymaga podpisywania nowych umów o pracę. Wystarczy stosowny dokument dotyczący nowej organizacji i czasu pracy, podpisany przez pracowników i pracodawcę.
Przed wprowadzeniem elastycznego czasu pracy zorientuj się, jak widzą to twoi pracownicy, jaki system jest dla nich najlepszy, czego od ciebie oczekują. Trudno ustalić ostateczną wersję czasu pracy bez konsultacji z nimi - w końcu to oni będą musieli dopasować się do niego i najlepiej byłoby, gdyby poczuli, że jest to dla nich benefit, coś co ułatwia ich pracę, zwiększa efektywność i motywację do wykonywania zadań.
Elastyczny czas pracy - wady i zalety
Elastyczny czas pracy ma oczywiście zarówno dobre, jak i złe strony. Jeżeli chodzi o wady takiego rozwiązania, z pewnością ważna jest tutaj samodyscyplina i dobra organizacja czasu pracy. Jeżeli pracownicy nie mają sztywnych ram czasu pracy, bez odpowiedniej kontroli mogą się rozleniwić. W sytuacji, kiedy muszą po prostu przepracować 40 godzin tygodniowo, mogą pozwolić sobie na krótszy czas pracy z założeniem, że wszystko odrobią, jednak koniec końców nie mają motywacji, by zostawać w biurze więcej niż 8 godzin i tworzą im się niedogodziny, które nierzadko trudno odpracować.
Poza tym, jeżeli pracownicy przychodzą do pracy o różnych porach, może wystąpić problem ze spotkaniami, zadaniami grupowymi itp. Jeżeli pracujemy zespołowo, powinniśmy starać się jak najlepiej zsynchronizować cały zespół. Trudno wykonywać zadania, jeżeli przychodzimy do pracy o 10.00, a reszta grupy o 7.00. Opóźnia to pracę całego zespołu.
Może okazać się również, że nagle wypada bardzo ważne zadanie, ale akurat w pracy nie ma nikogo, kto mógłby się nim zająć. Jeżeli jest to coś niezwykle pilnego, z tego powodu może wyniknąć spory problem.
Elastyczny czas pracy ma również zalety. Wspominaliśmy już o tym, że pracownicy dzięki temu odczuwają również większy komfort psychiczny, wiedzą bowiem, że nawet jeżeli zaśpią czy będą musieli wyjść w czasie pracy, nic się nie stanie, nie poniosą negatywnych konsekwencji, po prostu odrobią te godziny.
Pracownicy dzięki takiemu systemowi mogą lepiej łączyć pracę z życiem prywatnym, co również daje im duży komfort. Nie muszą prosić przełożonego za każdym razem o wolne godziny. To polepsza nie tylko efektywność, lecz także atmosferę w pracy. Im mniej zestresowani, tym lepiej pracują.
Poza tym dzięki elastycznym godzinom firma jest dłużej otwarta i dostępna dla klientów. Późniejsze godziny zamknięcia biura to również doskonałe rozwiązanie dla osób, które wolą pracować popołudniami, kiedy zazwyczaj firma się wyludnia i jest spokojniej.
