Zwolnienie podmiotowe w podatku VAT charakteryzuje się rocznym limitem, który nie może zostać przekroczony. W przypadku przekroczenia podatnik traci prawo do zwolnienia. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się natomiast, jak ustalić limit zwolnienia z VAT przy zawieszeniu działalności? Czy na roczny limit zwolnienia ma wpływ okoliczność zawieszenia działalności gospodarczej przez podatnika podatku VAT? Odpowiadamy!
Zasady ustalania limitu zwolnienia podmiotowego
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
Stosownie do art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc, począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
Natomiast zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.
Przepis art. 113 ust. 10 ustawy stanowi, że jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc, począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.
W świetle powyższego należy zatem wyjaśnić, że zwolnienie podmiotowe od podatku VAT przysługuje pod warunkiem zachowania rocznego limitu sprzedaży. W przypadku gdy podatnik rozpoczyna w danym roku podatkowym prowadzenie działalności gospodarczej, kwotę limitu oblicza się w sposób proporcjonalny.
Zawieszenie działalności gospodarczej na gruncie podatku VAT
Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera w art. 2 definicji zawieszenia działalności gospodarczej. Kwestia ta uregulowana została w ustawie Prawo przedsiębiorców.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na zasadach określonych w niniejszej ustawie, z uwzględnieniem przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych.
W myśl art. 23 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni.
Stosownie do treści przepisu art. 25 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Z kolei zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
- może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
- może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
- ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
- może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;
- może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego.
Należy wskazać, że ani z przepisów ustawy o VAT, ani z przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców nie wynika, aby zawieszenie działalności gospodarczej zmieniało status podatnika podatku VAT.
Podatnik, który zawiesza prowadzenie działalności gospodarczej na pewien czas, nadal pozostaje podatnikiem podatku od towarów i usług, z tym że w okresie zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca nie prowadzi aktywnej działalności.
Pomimo braku prowadzenia bieżącej działalności w okresie zawieszenia podatnik może w tym czasie podejmować pewne czynności jak np. sprzedaż środków trwałych. W takim przypadku nadal jest traktowany jako czynny podatnik VAT ze wszelkimi tego konsekwencjami polegającymi na konieczności odprowadzenia podatku należnego oraz złożenia deklaracji VAT.
Limit zwolnienia z VAT przy zawieszeniu działalności
Powyższe prowadzi do wniosku, że zawieszenie działalności gospodarczej pozostaje bez wpływu na limit zwolnienia od podatku VAT określony w art. 113 ustawy o VAT.
Czas zawieszenia działalności gospodarczej nie powoduje zatem zmniejszenia limitu zwolnienia proporcjonalnie do okresu zawieszenia.
Tak samo uznał też Dyrektor KIS w interpretacji z 5 września 2022 roku (nr 0113-KDIPT1-1.4012.538.2022.1.), gdzie organ podatkowy stwierdził, że po wznowieniu zawieszonej działalności gospodarczej, wnioskodawczyni nie jest uznana za podatnika rozpoczynającego działalność, lecz występuje jako podatnik kontynuujący tę działalność.
W związku z tym kwota limitu 200 000 zł, wynikająca z art. 113 ust. 1 ustawy, dająca prawo do zwolnienia od podatku od towarów i usług, dotyczy podatnika w pełnej wysokości, niezależnie od zawieszenia działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, a następnie jej ponownego wznowienia (w kolejnych latach). Fakt zawieszenia działalności gospodarczej nie ma wpływu na zmniejszenie kwoty limitu uprawniającej do korzystania ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Tym samym po wznowieniu działalności gospodarczej w 2022 roku limit do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, wynosi 200 000 zł.
Analogicznie będzie przedstawiać się sytuacja, jeżeli chodzi o działalność sezonową. Również w takim przypadku okoliczność niewykonywania aktywności gospodarczej przez określoną część roku nie powoduje zmniejszenia limitu zwolnienia.
W obu powyższych przypadkach limit roczny wynosi 200 000 zł.
Podatnicy podatku VAT muszą mieć na uwadze, że zawieszenie działalności nie zmienia statusu podatkowego, co oznacza także, że pozostaje bez związku z limitem zwolnienia określonym w art. 113 ustawy o VAT.