Podstawowym prawem podatnika podatku VAT jest możliwość odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupów dokonywanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ponadto podstawowym dokumentem uprawniającym do odliczenia jest faktura. Należy jednak mieć na uwadze, że nie jest to jedyny dokument. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się, czy możliwe jest odliczenie VAT z faktury uproszczonej.
Kiedy mamy do czynienia z fakturą uproszczoną?
W przypadku dokonywania sprzedaży na rzecz innego przedsiębiorcy podatnik ma obowiązek udokumentowania takiej czynności fakturą.
Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną funkcję dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.
Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub otrzymania zaliczki).
Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.
Zgodnie z art. 106g ust. 1 ustawy o VAT faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.
Obligatoryjne elementy faktury zostały określone w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.
Zakres konstrukcyjny faktury uproszczonej wynika natomiast z treści art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, faktura może nie zawierać:
- imion i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów bądź usług oraz ich adresów;
- miary i ilości (liczby) dostarczonych towarów lub zakresu wykonanych usług;
- ceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (ceny jednostkowej netto);
- wartości dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartości sprzedaży netto);
- stawki podatku albo stawki podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;
- sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
- kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.
Powyższe określa elementy składowe faktury uproszczonej.
Warto zaznaczyć, że faktura uproszczona zawiera NIP nabywcy oraz dostawcy co pozwala na identyfikację stron transakcji. Ponadto faktura uproszczona jest pełnoprawnym dokumentem w tym znaczeniu, że wywołuje takie same skutki podatkowe jak zwykła faktura zawierająca wszystkie elementy określone w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.
Elementy konstrukcyjne faktury uproszczonej
Chociaż wspomniana faktura uproszczona zawiera istotne ograniczenia, jeżeli chodzi o części składowe, to jednak trzeba mieć na uwadze, że mimo wszystko musi to być osobny dokument stanowiący fakturę.
Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z 9 lutego 2021 roku (nr 0111-KDIB3-1.4012.825.2020.2.KO), organ podatkowy wskazał, że potwierdzenie przyjęcia zamówienia nie stanowi faktury ani faktury uproszczonej. Wystawienie dokumentu nazwanego jako potwierdzenie przyjęcia zamówienia nie powoduje skutków w zakresie podatku VAT, tj. obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku oraz nie stanowi podstawy do odliczenia wykazanego w tym dokumencie podatku VAT.
Potwierdzenie przyjęcia zamówienia jest dokumentem wystawianym kontrahentowi w celu poinformowania go o przyjęciu złożonego zamówienia do realizacji. Wyraźne oznaczenie tego dokumentu jako potwierdzenie przyjęcia zamówienia powoduje, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów o VAT. Potwierdzenie przyjęcia zamówienia pełni tylko funkcję informacyjną, czego konsekwencją będzie wydanie kontrahentowi towaru udokumentowane wystawioną fakturą lub fakturą uproszczoną.
Natomiast w interpretacji ww. organu z 9 lutego 2021 roku (nr 0111-KDIB3-1.4012.860.2020.1.ASY) czytamy, że umowa, która będzie zawierała dane wymienione w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT i jednocześnie będzie dotyczyła usługi, której wartość należności ogółem nie przekroczy 450 zł, nie będzie stanowiła faktury uproszczonej.
Umowa jest porozumieniem dwóch lub więcej stron ustalającym ich wzajemne prawa bądź obowiązki. Wyraźne oznaczenie tego dokumentu jako umowy powoduje, że nie można przypisać mu waloru faktury w rozumieniu przepisów o VAT. Zatem umowa nie stanowi faktury ani faktury uproszczonej. Zawarcie umowy nie powoduje skutków w zakresie podatku VAT, tj. obowiązku zapłaty wykazanego w tym dokumencie podatku.
Odliczenie VAT z faktury uproszczonej
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Stanowi o tym norma określona w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT.
Należy zwrócić uwagę, że powyższa regulacja odnosi się do wszystkich faktur, a więc również do faktury uproszczonej. W rezultacie odliczenie VAT z faktury uproszczonejodbywa się na takich samych zasadach jak w przypadku zwykłych faktur.
Przechodząc zatem do podsumowania, możemy wskazać, że w przypadku niskiej wartości należności ogółem sprzedawca ma prawo do wystawienia faktury uproszczonej. Przy czym faktura uproszczona nie może być zastępowana innymi dokumentami funkcjonującymi w obrocie gospodarczym.
Faktura uproszczona powinna być dokumentem stwierdzającym dokonanie czynności opodatkowanej, ponieważ posiada taką samą moc prawnopodatkową jak zwykła faktura. To z kolei powoduje, że możliwe jest odliczenie VAT z faktury uproszczonej przez nabywcę.
