0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Wystawienie paragonu bez NIP dla przedsiębiorcy

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Przepisy stanowiące o wystawieniu faktury do paragonu z NIP-em nabywcy obowiązują już od ponad roku. Nadal jednak pojawia się sporo wątpliwości, jeżeli chodzi o praktyczne funkcjonowanie przepisów. W poniższym artykule przeanalizujemy sytuację, w której nastąpiło  wystawienie paragonu bez NIP nabywcy. Czy mimo tego możliwe jest wystawienie faktury do takiego paragonu?

Wystawienie faktury na żądanie nabywcy

Sprzedaż może być dokumentowana fakturą lub paragonem wydrukowanym z kasy rejestrującej. W poprzednim stanie prawnym na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik był obowiązany wystawić fakturę dokumentującą, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Powyższa reguła nadal obowiązuje, jednakże została uzupełniona o uregulowania zawarte w art. 106b ust. 5 ustawy VAT. Ten kluczowy dla nas przepis podaje, że w przypadku sprzedaży zewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

W rezultacie w aktualnym stanie prawnym możliwe jest wystawienie faktury do paragonu tylko w przypadku, gdy na paragonie znajduje się NIP nabywcy. To oczywiście oznacza, że już w momencie dokonywania zakupów nabywca musi podać NIP.

Art. 106b ust. 5 ustawy VAT posługuje się wyrażeniem „wyłącznie jeżeli”, co prowadzi do jednoznacznego wniosku, że w przypadku gdy na paragonie nie ma NIP-u nabywcy, to niemożliwe jest wystawienie faktury do takiej sprzedaży.

W konsekwencji ustawodawca wprowadził zasadę, zgodnie z którą w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy fiskalnej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się NIP-em wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer. Powołane przepisy art. 106b ust. 5 ustawy dotyczą szczególnego przypadku, gdy podatnik otrzymuje paragon fiskalny, a następnie żąda wystawienia do niego faktury. W takim przypadku wystawienie faktury jest możliwe tylko pod warunkiem, że na paragonie fiskalnym będzie NIP nabywcy.

Na marginesie dodajmy, że zgodnie z art. 106b ust. 6 ustawy VAT w przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem ust. 5, organ podatkowy ustala temu podatnikowi dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Obecnie obowiązujące przepisy wskazują, że tylko paragon zawierający NIP może stanowić podstawę do wystawienia faktury dla przedsiębiorcy na jego żądanie.

Wystawienie paragonu bez NIP a jego korekta

Warto zauważyć, że obowiązujące regulacje dopuszczają możliwość skorygowania treści paragonu. Odbywa się to pod pewnymi warunkami przewidzianymi w przepisach. W tym miejscu pojawia się pytanie, czy możliwa jest korekta paragonu, tak aby umieścić na nim NIP nabywcy, a następnie do tak skorygowanego paragonu wystawić fakturę VAT.

Zagadnienie korekty treści paragonów reguluje rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących. 

W myśl § 3 ust. 4 ww. rozporządzenia podatnik dokonuje niezwłocznej korekty pomyłki poprzez ujęcie w odrębnej ewidencji:

  • błędnie zewidencjonowanej sprzedaży (wartość sprzedaży brutto i wartość podatku należnego);

  • krótkiego opisu przyczyny i okoliczności popełnienia pomyłki oraz dołączenie oryginału paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż, przy której nastąpiła oczywista pomyłka.

Podatnik zobowiązany jest do ponownego zewidencjonowania sprzedaży w prawidłowej wysokości. 

Choć przepisy dopuszczają możliwość poprawienia treści paragonu, to jednak trudno podatnikom będzie obronić tezę, że niewpisanie NIP-u nabywcy mieści się w pojęciu „oczywistej pomyłki”.

Organy podatkowe stoją bowiem na stanowisku, że nabywca już w momencie dokonywania zakupu powinien określić, czy występuje jako konsument, czy jako przedsiębiorca. W interpretacji Dyrektora KIS z 20 grudnia 2019 roku, nr 0111-KDIB3-2.4012.590.2019.3.SR, podano, że podatnik nie może dowolnie wybierać, czy dokonuje zakupu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, czy też występuje w charakterze konsumenta. 

Jeżeli zatem już w momencie dokonywania zakupu dany podmiot występuje w charakterze konsumenta i nabywa określony towar jako konsument, wówczas nie ma możliwości późniejszej zmiany tego charakteru zakupu. Towar lub usługa nabyta na potrzeby osobiste nie może z czasem przekształcić się w zakup służący działalności gospodarczej z punktu widzenia VAT. Nabywca w momencie realizowania zakupów dokonuje ich kwalifikacji jako związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W tym bowiem momencie określa, czy dokonuje zakupów, działając w charakterze podatnika.

Wystawienie paragonu bez NIP powoduje, że definitywnie przekreślona zostaje możliwość późniejszego wydania faktury dla przedsiębiorcy z jego NIP-em. Ponadto wydaje się, że w świetle obowiązujących regulacji wystawienie paragonu bez NIP nie jest oczywistą pomyłką, która upoważniałaby do skorygowania treści paragonu.

Błędny NIP na paragonie

Drugim ciekawym przypadkiem jest sytuacja, w której choć sprzedawca umieszcza NIP na paragonie, to jednak myli się i wpisuje go błędnie.

Jeżeli jest to prosty błąd polegający przykładowo na przekręceniu dwóch kolejnych cyfr NIP-u, to wydaje się, że możliwe jest skorygowanie paragonu z powodu wspominanej już oczywistej pomyłki. 

Z dotychczasowej praktyki wynika również, że dopuszczalne jest także wystawienie noty korygującej, o której stanowi art. 106k ustawy VAT. Oczywiście taka nota korygująca jest wystawiana do faktury wystawionej do paragonu.

W myśl art. 106k ust. 1 ustawy VAT nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8–15, może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą. 

W świetle powyższego można wskazać, że w opisanym przypadku możliwe są dwa rozwiązania:

  • skorygować treść paragonu;

  • wystawić notę korygującą do faktury wystawionej na podstawie paragonu z błędnym NIP-em.

W tym miejscu warto też podkreślić, że błędny NIP nie może być utożsamiany z sytuacją braku tego numeru na paragonie czy też z sytuacją zmiany danych nabywcy.

Jeżeli błędny NIP na paragonie opiera się na oczywistej omyłce, to możliwe jest wystawienie faktury do takiego paragonu. Korekta NIP-u odbywa się wtedy poprzez notę korygującą, przy czym nie ma możliwości jej wystawienia, jeśli na paragonie w ogóle nie podano NIP-u lub podano NIP kompletnie innego podatnika. Przypadki te nie są bowiem uważane za oczywistą omyłkę.
Okazuje się zatem, że wystawienie paragonu bez NIP dla przedsiębiorcy oznacza definitywny brak możliwości uzyskania faktury potwierdzającej nabycie. Nieco lepiej sytuacja wygląda w przypadku wpisania błędnego NIP-u na paragonie. Tutaj jest bowiem możliwość skorygowania błędu, o ile jest to drobny błąd mieszczący się w pojęciu oczywistej omyłki.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów