Odpowiedzialność sklepu internetowego za przesyłkę została uregulowana w ustawie o prawach konsumenta, a także w art. 548 § 3 Kodeksu cywilnego (Dz.U. 2017 poz. 459, z późn.zm).
Kodeks cywilny reguluje odpowiedzialność sprzedawcy w następujący sposób: Jeżeli rzecz sprzedana ma zostać przesłana przez sprzedawcę kupującemu będącemu konsumentem, niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy przechodzi na kupującego z chwilą jej wydania kupującemu. Za wydanie rzeczy uważa się jej powierzenie przez sprzedawcę przewoźnikowi, jeżeli sprzedawca nie miał wpływu na wybór przewoźnika przez kupującego. Postanowienia mniej korzystne dla kupującego są nieważne.
Kiedy sprzedawca internetowy ponosi odpowiedzialność za przesyłkę?
Zapisy powyższych ustaw stanowią, że odpowiedzialność sprzedawcy za przesyłkę trwa do momentu wydania towaru konsumentowi. Konsumentem nazywamy osobę, która kupuje daną rzecz na swój użytek prywatny, a nie na cele prowadzonej przez siebie działalności.
W przypadku sklepów internetowych wydanie rzeczy kupującemu następuje w chwili:
-
wręczenia jej kupującemu - jeśli kupujący wybrał sposób dostarczenia paczki spośród oferowanych przez sprzedawcę, z miejscem dostawy do jego domu,
-
wydania towaru firmie przewozowej - jeśli kupujący wybrał własny sposób dostarczenia, nieoferowany przez e-sklep,
-
wydania towaru osobie wskazanej przez klienta.
Przykład 1.
Pani Justyna zamówiła w e-sklepie mikser. Oferowane przez sprzedawcę formy dostarczenia to: kurier za 15 zł i Poczta Polska za 10 zł. Pani Justyna jako sposób dostarczenia wybrała kuriera z opłatą 15 zł. W trakcie przewozu paczka uległa uszkodzeniu. Kto ponosi odpowiedzialność za przesyłkę?
Za powyższą przesyłkę odpowiedzialność ponosi sprzedawca, ponieważ p. Justyna wybrała dostarczenie paczki spośród opcji oferowanych przez e-sklep. Odpowiedzialność sklepu internetowego trwa do momentu fizycznego wręczenia paczki p. Justynie.
Zdanie drugie przytoczonego powyżej artykułu Kodeksu cywilnego znosi odpowiedzialność sklepu internetowego w przypadku, gdy klient wybiera “własnego” przewoźnika do przewozu paczki.
Przykład 2.
Pan Marcin kupił w sklepie internetowym narzędzia. Oferowane przez sprzedawcę formy dostarczenia to: kurier “ABC” za 15 zł i Poczta Polska za 10 zł. Pan Marcin jako sposób dostarczenia wybrał “swojego” kuriera XYZ z opłatą 8 zł. W trakcie przewozu paczka uległa uszkodzeniu. Kto ponosi odpowiedzialność za przesyłkę?
Za powyższą przesyłkę odpowiedzialność ponosi firma kurierska (a ryzyko uszkodzenia podczas transportu ponosi p. Marcin), a nie sprzedawca e-sklepu, ponieważ wedle zdania drugiego art. 548 § 3 kc - gdy sposób dostarczenia przesyłki jest wybierany przez kupującego własną drogą, wtedy sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności za podróż towaru. Odpowiedzialność e-sklepu za towar trwała do momentu wydania paczki firmie przewozowej XYZ.
Przykład 3.
Pan Marcin kupił w sklepie internetowym zabawkę dla dziecka. Oferowane przez sprzedawcę formy dostarczenia to: kurier “ABC” za 15 zł, Poczta Polska za 10 zł lub odbiór osobisty za 0 zł. Pan Marcin poprosił koleżankę, Justynę, aby odebrała towar osobiście w sklepie. Pani Justyna podczas podróży uszkodziła paczkę. Kto ponosi odpowiedzialność za uszkodzoną przesyłkę?
Za powyższą przesyłkę odpowiedzialność ponosi pan Marcin (on ponosi ryzyko uszkodzenia towaru podczas podróży). Odpowiedzialność sklepu internetowego trwała do momentu fizycznego wręczenia paczki pani Justynie.
Jak się ustrzec przed ryzykiem uszkodzenia przesyłki w podróży?
Jeśli w trakcie przewozu paczka ulegnie uszkodzeniu lub zniknięciu, to odpowiedzialność względem kupującego ponosi sprzedawca, a nie przewoźnik (za wyłączeniem wyjątku opisanego w przykładzie nr 2).
Aby ustrzec się przed ryzykiem uszkodzenia towaru podczas wysyłki, bardzo ważne jest, aby wysyłany towar dobrze zabezpieczyć (zapewnić nienaruszalność podczas podróży). W tym celu należy dopasować odpowiedni sposób opakowania, a i forma przewozu powinna odpowiadać właściwościom rzeczy (należy uwzględnić np. specjalne warunki transportu zwierząt i towarów wrażliwych na pewne temperatury).
Gdy towar ulegnie uszkodzeniu w czasie podróży, reklamację najlepiej zgłosić do przewoźnika.
Protokół szkody a odpowiedzialność sklepu internetowego
Wielu sprzedawców zawiera w swoim regulaminie przepis stanowiący o tym, że kupujący ma obowiązek sprawdzenia przesyłki w obecności kuriera i jeśli paczka okaże się uszkodzona, wtedy sporządzić protokół szkody - gdyż w przeciwnym wypadku reklamacje nie będą uwzględniane.
Powyższy zapis został uznany przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów za klauzulę niedozwoloną - co oznacza, że nie można narzucać na konsumenta obowiązku sprawdzenia przesyłki w obecności kuriera i sporządzenia protokołu szkody
Co prawda, protokół szkody może okazać się przydatny, konsument może go sporządzić, jednak nie można mu narzucić takiego obowiązku poprzez zapisy w Regulaminie e-sklepu.
