Oferta to oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy, pod warunkiem, że w oświadczeniu tym określone zostały istotne postanowienia umowy. Strona wyrażająca wolę zawarcia umowy to oferent, a osoba, do której kierowana jest oferta i która ją przyjmuje to tzw. oblat. Jednym z rodzajów oferty jest oferta sprzedaży.
Czym jest oferta sprzedaży?
Definicję oferty sprzedaży możemy znaleźć w art. 543 Kodeksu cywilnego (kc), który mówi, że „wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży”.
Oznacza to, że o ofercie sprzedaży mówimy, gdy spełnione są łącznie 3 warunki:
-
rzecz jest wystawiona w miejscu sprzedaży,
-
rzecz jest wystawiona na widok publiczny,
-
dana rzecz jest oznaczona co do ceny.
Warto zwrócić uwagę na art.71 kc, który wyjaśnia, jak traktować ogłoszenie, gdy nie jest się pewnym, czy jest ono ofertą sprzedaży.
Przykład 1.
W sklepie odzieżowym manekin jest ubrany w spódnicę i bluzkę. Ubrania są opatrzone ceną. Czy jest to oferta sprzedaży?
Tak, w powyższej sytuacji mamy do czynienia z ofertą sprzedaży, ponieważ spełnione są łącznie trzy warunki – dane ubrania są wystawione w miejscu sprzedaży, są wystawione na widok publiczny oraz są oznaczone ceną.
Przykład 2.
W galerii handlowej w holu stoi samochód wraz z podaną ceną. Czy jest to oferta sprzedaży?
Nie, ponieważ nie jest spełniony warunek wystawienia rzeczy w miejscu jej sprzedaży. Tak wystawiony samochód w galerii można uznać za reklamę, a nie za ofertę sprzedaży.
Kiedy oferta sprzedaży jest wiążąca?
Po złożeniu oświadczenia o przyjęciu oferty wiąże ona zarówno adresata, jak i oferenta. Oferta sprzedaży jest więc wiążąca, gdy zostanie przyjęta przez drugą stronę.
Jeśli oferta jest skierowana do indywidualnie określonego adresata - wiążę z chwilą, gdy oferta doszła do niego w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jej treścią.
Jeśli oferta jest skierowana do nieoznaczonego kręgu adresatów - wiążę z chwilą jej ogłoszenia.
Oferta złożona w postaci elektronicznej (np. na stronach internetowych) wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Jednak potwierdzenie to nie ma charakteru oświadczenia woli, a co za tym idzie, nie jest równoznaczne z przyjęciem oferty.
Przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej (nieadresowaną do indywidualnych osób, lecz do ogólnego kręgu) przed zawarciem umowy jest zobowiązany do poinformowania drugiej strony w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
-
czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy;
-
skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania oferty;
-
zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy;
-
metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić drugiej stronie;
-
językach, w których umowa może być zawarta, kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej.
Cena w sklepie internetowym – kiedy możemy mówić o ofercie wiążącej?
W przypadku sklepów internetowych, gdy dany towar jest opatrzony ceną, możemy mówić o ofercie złożonej drogą elektroniczną. Złożenie oferty przez sprzedawcę prowadzącego sklep internetowy następuje w chwili zamieszczenia istotnych dla umowy sprzedaży informacji, w tym m.in. o dostępności towaru lub usługi oraz ich cenie.
Jako przyjęcie oferty przez konsumenta rozumie się np. wypełnienie formularza zamówienia – moment dotarcia do sprzedawcy oświadczenia o przyjęciu oferty (złożenie zamówienia), stanowi chwilę zawarcia umowy i od tego momentu sprzedawca jest związany treścią umowy, a więc także zawartą w niej ceną i obowiązkiem wydania towaru.
Często sprzedawcy sklepów internetowych informują w swoich regulaminach, po dokonaniu jakiej czynności dochodzi do zawarcia umowy.
Przy rozstrzygnięciu, czy złożone zamówienie wiąże strony, ważne jest określenie, czy wystawienie produktów do sprzedaży na stronie sklepu internetowego stanowi ofertę, czy też zaproszenie do zawarcia umowy, ponieważ w sytuacji, gdy umowa została zawarta, sprzedawca nie może anulować zamówienia. W związku z tym, aby sprzedawca mógł się zabezpieczyć w razie popełnienia nieświadomego błędu, np. bpostawienie przecinka nie w tym miejscu w cenie – można w treści regulaminu na stronie e-sklepu dodać odpowiedni zapis, taki jak np. „informacje umieszczone na stronie sklepu nie stanowią oferty w rozumieniu Kodeksu cywilnego”.
O tym, czy złożone zamówienie w sklepie internetowym wiąże strony, rozstrzyga również moment przyjęcia zamówienia przez sprzedawcę. Gdy wiadomość wysłana do klienta nie zawiera informacji o przyjęciu zamówienia, to sprzedawca może nie przyjąć zamówienia, anulować je. Natomiast jeśli kupujący otrzyma komunikat, że zamówienie zostało przyjęte (np. w formularzu po złożeniu zamówienia, w e-mailu), to umowa zostaje zawarta i e-sprzedawca jest związany ofertą sprzedaży (np. promocyjną ceną).
Ceny na półkach sklepowych – czy przy kasie możemy zapłacić więcej?
Oferując towar do sprzedaży, należy podać do wiadomości kupujących prawidłową cenę, a także poinformować o właściwościach produktu. Informacje muszą być podane rzetelnie i w sposób niewprowadzający w błąd. Klient, biorąc towar z półki i udając się z nim do kasy,
przyjmuje ofertę sprzedaży tego towaru wg ceny podanej na półce sklepowej. Sprzedawca nie może oświadczyć przy kasie, że cena jest wyższa – obowiązująca jest cena uwidoczniona na regale oraz etykiecie odnoszącej się do danego produktu.
Cena oznaczona na samym towarze może nie być obowiązująca, gdy na produkcie znajduje się np. adnotacja, że dana cena jest sugerowana przez producenta. Konsument w dużym sklepie samoobsługowym powinien też zachować odpowiednią ostrożność i czytać etykiety cenowe – inni klienci czasami przestawiają towary, wobec czego etykietki pod nimi mogą odnosić się do innych produktów.
Terminy związania ofertą, czyli kiedy oferta sprzedaży przestaje wiązać?
-
W sytuacji, gdy oferta została złożona w obecności drugiej strony lub za pomocą środka porozumiewania się na odległość (np. listy przesłane tradycyjną pocztą, reklama w postaci elektronicznej, telefon itp.)oraz, gdy w ofercie nie podano terminu oczekiwania na odpowiedź – oferta przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie, np.w przypadku oferty składanej telefonicznie – do czasu zakończenia połączenia.
-
W pozostałych przypadkach oferta przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.
Czy oferta sprzedaży może być odwołana?
W stosunkach między przedsiębiorcami oferta może być odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o przyjęciu oferty.
Jeżeli oświadczenie o przyjęciu oferty nadeszło z opóźnieniem, lecz z jego treści lub z okoliczności wynika, że zostało wysłane w czasie właściwym, umowa dochodzi do skutku, chyba że składający ofertę zawiadomi niezwłocznie drugą stronę, że wskutek opóźnienia odpowiedzi uznaje umowę za niezawartą.
Oferty nie można odwołać, jeżeli wynika to z jej treści lub określono w niej termin przyjęcia.
