Pracodawca chcąc pozyskać dobrego pracownika, musi przedstawić mu atrakcyjną ofertę pracy, dlatego bardzo często poza pensją oferują dodatkowe benefity. Jednym z nich są pakiety medyczne. Pakiety medyczne dla pracowników a podatek VAT - czy należy je wykazywać w deklaracji VAT-7? Sprawdźmy!
Nieodpłatne przekazanie – czy jest opodatkowane podatkiem VAT?
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Biorąc pod uwagę powyższy zapis, należy stwierdzić, iż odpłatność decyduje o opodatkowaniu podatkiem VAT dostaw towarów i świadczenia usług. Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel .
Z kolei w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również „przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny
jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych”.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT „przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7”.
Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o VAT zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. W ściśle określonych przypadkach również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Na mocy art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
- „użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
- nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika”.
Przepisy ustawy o VAT formułują zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w ww. art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.
Pakiety medyczne dla pracowników a podatek VAT – czy przekazanie jest opodatkowane?
Przekazywanie pakietów medycznych stało się powszechną praktyką wśród pracodawców. Chcąc przybliżyć sposób ich opodatkowania posłużymy się poniższym przykładem.
Przykład 1.
Pracodawca dokonuje zakupu od podmiotu trzeciego, tj. placówki medycznej, pakietów medycznych, które następnie przekazuje swoim pracownikom. Zakres świadczeń zdrowotnych, których dotyczą pakiety, zawiera w sobie świadczenia z zakresu medycyny pracy oraz świadczenia spoza tego zakresu. Ta część pakietu, która przekracza zakres medycyny pracy, doliczana jest do przychodu pracownika. Na powyższe pakiety pracodawca otrzymuje fakturę ze stawką „zw” (zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT) wystawioną przez placówkę medyczną. Pakiety przekazywane są pracownikom firmy nieodpłatnie.
W tym miejscu należy wskazać, że art. 8 ust. 2 ustawy o VAT odnoszący się do nieodpłatnego świadczenia usług, nie znajduje zastosowania w odniesieniu do tych czynności, które w razie ich uznania za podlegające opodatkowaniu zostałyby zwolnione od podatku. W tym przypadku pozostawienie ich poza zakresem ustawy o VAT nie prowadzi do naruszenia powołanych powyżej zasad, które należy uznać za uzasadniające zrównanie takich czynności z czynnością odpłatnego świadczenia usług. Wobec tego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie przez pracodawcę usług medycznych pracownikom nie spełnia wskazanej w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT przesłanki do objęcia ich opodatkowaniem. Niniejsze świadczenia nie mieszczą się więc w definicji sprzedaży, o której mowa w ustawie o VAT.
W świetle powyższego należy stwierdzić, że nie ma obowiązku rozliczania powyższych czynności w deklaracjach podatkowych składanych dla podatku od towarów i usług. Tym samym, uwzględniając treść art. 111 ust. 1 w powiązaniu z art. 2 ust. 22 ustawy o VAT, czynności te nie są objęte obowiązkiem ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej.
„W świetle przedstawionej treści wniosku i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie/udostępnianie przez Wnioskodawcę usług medycznych pracownikom nie spełnia / nie będzie spełniać wskazanej w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT przesłanki do objęcia ich opodatkowaniem”.
Przykład 2.
Pracodawca dokonuje zakupu od podmiotu trzeciego, tj. placówki medycznej, pakietów medycznych, które następnie przekazuje swoim pracownikom. Zakres świadczeń zdrowotnych, których dotyczą pakiety, zawiera w sobie świadczenia z zakresu medycyny pracy oraz świadczenia spoza tego zakresu. Część pakietu, która przekracza zakres medycyny pracy, jest doliczana do przychodu pracownika. Na powyższe pakiety pracodawca otrzymuje fakturę ze stawką „zw” (zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT) wystawioną przez placówkę medyczną. Pakiety przekazywane są pracownikom firmy nieodpłatnie. Pracownik może jednak zwiększyć swój pakiet. W takiej sytuacji jest on pokrywany przez pracownika. Kwota ta jest potrącana z wynagrodzenia pracownika.
W tym miejscu należy wskazać, że na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Tym samym, jeśli czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenia. Wobec powyższego nie można uznać, że czynności wykonywane za wynagrodzeniem, które to wynagrodzenie jest niższe od kosztów świadczenia tych czynności. Powyższe świadczenie usług pomimo tylko częściowej zapłaty, należy uznać za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art 8 ust 2 ustawy o VAT. Wynika to z faktu, że pracodawca nabywa pakiety medyczne, a następnie wydaje je swoim pracownikom, obciążając odpowiednio kosztami ww. usług.
„Zatem, z uwagi na okoliczności przedstawione przez Wnioskodawcę, czynności wykonywane przez Spółkę na rzecz pracownika, tj. częściowe obciążenie pracownika kosztami wydania pakietów medycznych, należy uznać za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. Wynika to z faktu, że Spółka nabywa z własnych środków obrotowych pakiety medyczne, a następnie wydaje je swojemu pracownikowi obciążając go odpowiednio kosztami ww. usług. W myśl powołanego wyżej przepisu, Wnioskodawca działa w tej sprawie jako podmiot pośredniczący, który nabywa w imieniu własnym usługi, a następnie odsprzedaje je innemu podmiotowi, tj. pracownikowi. Zatem należy stwierdzić, że Spółka nabyła i wyświadczyła pracownikowi wymienione we wniosku usługi, czyli sprzedaż pakietów medycznych”.
Podsumowując pakiety medyczne dla pracowników a podatek VAT należy wykazać w deklaracji VAT-7 w przypadku, gdy przekazanie pakietów jest odpłatnym świadczeniem usług przez pracodawcę.