Pożyczka na dostępność dla przedsiębiorców - jakie są warunki?

Na początku roku 2024 Bank Gospodarstwa Krajowego rozpoczął realizację projektu pn. „Dostępność Plus – Europejskie pożyczki dla przedsiębiorców”. Głównym celem działania jest zapewnienie finansowania dla przedsiębiorców, którzy chcą zwiększyć dostępność prowadzonej przez siebie działalności. Szacuje się, że dzięki środkom pochodzącym z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus do końca 2029 roku zostanie zrealizowanych około 750 inwestycji na poprawę dostępności. W celu realizacja zadań BGK wybrał operatorów, którzy na terenie całego kraju przyjmują i oceniają wnioski. Przyjrzyjmy się zatem, na jakich warunkach pożyczka na dostępność dla przedsiębiorców jest udzielana przez Polską Fundację Przedsiębiorczości?

Pożyczka na dostępność dla przedsiębiorców - jakie są podstawowe parametry pożyczki?

Pożyczka dla przedsiębiorców na dostępność to przede wszystkim środki na finansowanie przedsięwzięć, które mają na celu poprawę dostępności architektonicznej, cyfrowej i komunikacyjno-informacyjnej przedsiębiorstwa dla osób ze szczególnymi potrzebami, m.in. w zakresie: 

• siedziby lub miejsca prowadzenia działalności gospodarczej,
• sposobu lub formy prowadzenia działalności gospodarczej,
• produktów i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej.

Jeżeli chodzi o kwotę, którą można pozyskać, to jeden pożyczkobiorca ma możliwość skorzystania z kilku pożyczek, ale ich łączna wartość nie może przekroczyć 1 mln zł. Maksymalny okres spłaty jest uzależniony od wysokości pożyczki i wynosi odpowiednio:

• 7 lat – dla pożyczek do 500 000 zł,
• 10 lat – dla pożyczek powyżej 500 000 zł.

Oprocentowanie produktu jest bardzo niskie – to zaledwie 0,15% w skali roku. Nie są pobierane żadne dodatkowe opłaty i prowizje. Standardową formą zabezpieczenia jest weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową. Tylko w wyjątkowych sytuacjach Polska Fundacja Przedsiębiorczości może zażądać dodatkowego zabezpieczenia. 

Jakie są warunki umorzenia części kapitału pożyczki?

Niewątpliwą zaletą pożyczki na dostępność jest możliwość umorzenia części spłaty. Oczywiście, jak ma to miejsce w podobnych produktach finansowanych z Funduszy Europejskich, warunkiem umorzenia jest spełnienie określonych wymogów. W omawianym przypadku łączna wysokość umorzeń to 30% pozyskanej kwoty, jeżeli:

1. przedsiębiorca prawidłowo realizuje inwestycje i rozliczy wydatki sfinansowane pożyczką (spełnienie kryterium potwierdza Partner Finansujący) – 15% umorzenia;
2. przedsiębiorca uzyska certyfikat dostępności w rozumieniu art. 19 Ustawy z dnia 19 lipca 2019 roku o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami – certyfikat uprawniający do umorzenia powinien być uzyskany po złożeniu wniosku o pożyczkę – 15% umorzenia. 

Biorąc pod uwagę, że pierwszy warunek spełnią praktycznie wszyscy przedsiębiorcy, warto postarać się o certyfikat dostępności, który pozwoli uzyskać maksymalny poziom umorzenia (30%). 

Co to jest audyt dostępności ex-ante?

Zanim udzielona zostanie pożyczka, przedsiębiorca musi przeprowadzić audyt dostępności ex-ante. Jest to nic innego jak analiza określająca zakres interwencji przedsiębiorstwa w zakresie poprawy dostępności jego działalności gospodarczej. W zależności od zakresu interwencji audyt dostępności ex-ante powinien:

1. identyfikować bariery w obszarze dostępności architektonicznej lub cyfrowej, lub informacyjno-komunikacyjnej występujące w zakresie siedziby, miejsca, sposobu lub formy prowadzenia działalności gospodarczej oraz produktów i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej;
2. zaproponować optymalny zestaw działań w zakresie zdiagnozowanych barier w celu dostosowania do osób ze szczególnymi potrzebami w obszarze dostępności architektonicznej lub cyfrowej, lub informacyjno-komunikacyjnej. 

Przedsiębiorcy muszą pamiętać, że w przypadku, gdy zakres audytu dostępności ex-ante dotyczy obszarów ujętych w Standardach dostępności dla polityki spójności 2021–2027 oraz obowiązującym prawodawstwie (w szczególności wynikającym z art. 6 ust. 1 Ustawy z dnia 19 lipca 2019 roku o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami), powinien być zgodny z ich wymogami. Dopuszcza się natomiast realizację przedsięwzięć nieuregulowanych w Standardach dostępności dla polityki spójności 2021–2027 oraz obowiązującym prawodawstwie, o ile przyczyniają się one do zwiększenia dostępności i zmniejszenia barier w przedsiębiorstwie. 

Przedsiębiorcy nie muszą również martwić się zlecaniem audytu dostępności ex-ante na zewnątrz. Wśród dokumentów zamieszczonych na stronie Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości znajdziemy gotowy do wypełnienia wzór audytu. Dokument jest bardzo jasny i przejrzysty, a jego wypełnienie nie powinno stanowić problemu. Przedsiębiorców, którzy nie zdecydują się przygotować go samodzielnie, zachęcamy do zwrócenia się o pomoc do instytucji znajdujących się w wykazie podmiotów dokonujących certyfikacji dostępności, o których mowa w art.17 ustawy o zapewnianiu dostępności. 

Zanim przejdziemy do poszczególnych kategorii wydatków, warto zwrócić uwagę, że w ramach pożyczki nie można finansować inwestycji, które już zostały ukończone lub w pełni wdrożone. Ponieważ celem pożyczki jest finansowanie inwestycji polegających na dostosowaniu przedsiębiorstwa do przepisów dostępności, nie ma także możliwości ubiegania się o środki na budowę nowych budynków. Kwestią, która budzi wiele kontrowersji, są natomiast inwestycje dotyczące instalacji dźwigu osobowego. Winda może być zakupiona w ramach pożyczki, jeżeli do tej pory takie urządzenie nie było zainstalowane w budynku. Od powyższej zasady istnieje wyjątek. Modernizacja lub wymiana dźwigu osobowego będzie możliwa, jeżeli:

• istniejący i zamontowany w budynku dźwig osobowy nie spełnia wymogów wynikających ze Standardów dostępności dla polityki spójności 2021–2027, oraz 
• nowy dźwig osobowy planowany do sfinansowania ze środków pożyczki spełni ww. wymogi. 

Co można sfinansować w ramach pożyczki? 

Wiemy już, jakie są wykluczenia w ramach pożyczki. W tej części artykułu przedstawimy 3 głównie kategorie wydatków, które podlegają finansowaniu w ramach pożyczki. Przedsiębiorcy mogą dokonywać zakupu urządzeń, oprogramowania, materiałów, robót budowlanych oraz usług zewnętrznych w zakresie:

1. dostępności architektonicznej (zgodnie ze Standardami dostępności dla polityki spójności na lata 2021–2027) poprzez:
• dostosowanie strefy wejścia do budynku, mat wejściowych, wiatrołapu, drzwi wejściowych oraz domofonu, 
• dostosowanie punktu obsługi klienta, 
• spełnienie wymogów dla komunikacji poziomej w budynku: ciągi komunikacyjne oraz miejsca odpoczynku, 
• spełnienie wymogów dla komunikacji pionowej: schody (stopnie, balustrady i poręcze, oznaczenia oraz szerokości biegu), schody ruchome, pochylnie, dźwigi osobowe/windy,
• zapewnienie stanowisk postojowych dla osób z niepełnosprawnościami,
• dostosowanie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,
• zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego;
2. dostępności informacyjno-komunikacyjnej (zgodnie m.in. z art. 6 pkt 3 ustawy o zapewnieniu dostępności) poprzez: 
• zakup i montaż pętli indukcyjnych, systemów FM lub urządzeń opartych o inne technologie, których celem jest wspomaganie słyszenia, 
• abonament na usługę tłumacza polskiego języka migowego (PJM), 
• nagranie informacji o zakresie działalności przedsiębiorcy w PJM, które zostanie zamieszczone na stronie internetowej,
• przygotowanie informacji w tekście łatwym do czytania o zakresie działalności przedsiębiorcy, która zostanie zamieszona na stronie internetowej;
3. dostępności cyfrowej (zgodnie m.in. ze Standardami dostępności dla polityki spójności 2021–2027) poprzez: 
• dostosowanie stron internetowych, aplikacji desktopowych (programów komputerowych), aplikacji mobilnych i aplikacji,
• nabycie wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności oprogramowania do transkrypcji nagrań, analizy kontrastu kolorów, narzędzi do testowania dostępności, 
• zakup i montaż sprzętu informatycznego szczególnego przeznaczenia.

Jak widać, katalog jest bardzo szeroki. Poza wymienionymi elementami istnieje również możliwość sfinansowania nadzoru inwestorskiego, oceny oddziaływania na środowisko, oraz innych ocen i opinii wymaganych przepisami prawa, które są niezbędne do realizacji przedsięwzięcia. 

Pożyczka na dostępność dla przedsiębiorców to doskonały produkt dla firm, które muszą dostosować swoją działalność do wymogów wynikających ze Standardów dostępności dla polityki spójności na lata 2021–2027 oraz ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Wnioski można składać w trybie ciągłym aż do wyczerpania alokacji w oddziałach Polskiej Fundacji Przedsiębiorczości lub na udostępnionej platformie internetowej. Po podpisaniu umowy środki z pożyczki są uruchamiane w formie zaliczki na konto pożyczkobiorcy lub jako refundacja poniesionych wydatków albo na rachunek wykonawcy. Możliwość umorzenia części kapitału to dodatkowy atut, który może zachęcić do aplikowania o środki.