0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Spółka europejska – powstanie oraz sposób opodatkowania

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Spółka europejska (ang. Societas Europaea) stanowi podmiot, który pozwala przedsiębiorcom w optymalny sposób działać i prowadzić działalność gospodarczą na terenie całej Unii Europejskiej. Spółka ta jest formą prowadzenia działalności o zasięgu europejskim. Dzięki temu przedsiębiorcy zyskują możliwość swobodnego przenoszenia jej siedziby do każdego państwa wspólnoty, bez potrzeby przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Co za tym idzie, przedsiębiorca prowadzący taką spółkę ma dowolność w wyborze opodatkowania – korzysta z systemu podatkowego państwa, do którego przeniesie siedzibę. 

Jak wspomniano wyżej, spółka europejska działa na terenie całej Unii Europejskiej. W najprostszym ujęciu jest ona formą prowadzenia działalności odpowiadającą polskiej spółce akcyjnej. Co istotne, jej działanie reguluje prawo europejskie. To oznacza, że spółka ta funkcjonuje na podstawie przepisów, które są identyczne we wszystkich państwach wspólnoty. Akcjonariuszami mogą być natomiast wyłącznie spółki kapitałowe pochodzące z państw członkowskich. Osoby fizyczne nie mają możliwości założenia takiej spółki.

Czym dokładnie jest spółka europejska?

Spółka europejska jest rodzajem spółki kapitałowej (spółką akcyjną). Akcjonariuszami mogą być wyłącznie inne spółki kapitałowe. Zasady tworzenia spółki reguluje rozporządzenie Rady (WE) 2157/2001 o statucie spółki europejskiej (dalej jako rozporządzenie (WE) 2157/2001). W kwestiach nieuregulowanych rozporządzenie odsyła do wewnętrznego prawa państw członkowskich. Spółka ma charakter transgraniczny, co oznacza, że przynajmniej dwie wśród tworzących ją spółek muszą podlegać innemu systemowi prawnemu. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

Firma spółki europejskiej może zostać przyjęta w dowolny sposób. Jedynym wymogiem jest to, aby dostatecznie odróżniała się ona od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku oraz nie wprowadzała w błąd. Ponadto spółka europejska może posługiwać się skrótem SE. Jej kapitał zakładowy musi wynosić co najmniej 120 000 euro. Dodatkowo siedziba statutowa spółki powinna znajdować się w tym samym państwie, co jej zarząd.

Spółki europejskie mogą zostać utworzone na kilka sposobów, tj. poprzez:

  • połączenie co najmniej dwóch krajowych spółek akcyjnych;

  • założenie spółki holdingowej przez co najmniej dwie krajowe spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;

  • przekształcenie krajowej spółki akcyjnej w spółkę europejską;

  • założenie jednoosobowej spółki europejskiej jako spółki-córki przez istniejącą już spółkę europejską.

Władze spółki

W statucie spółki akcjonariusze mają możliwość wybrania jednego z dwóch rodzajów administrowania firmą: monistyczny lub dualistyczny.

W systemie monistycznym władzę w spółce sprawuje rada administrująca. Wybiera ją walne zgromadzenie. Musi składać się ona z co najmniej 3 członków lub 5 członków, jeżeli jest to spółka publiczna. Rada ta ma wszelkie kompetencje niezbędne do kierowania spółką, m.in. do prowadzenia spraw spółki, kontroli czy reprezentowania jej przed podmiotami trzecimi. Dodatkowo rada administrująca może oddelegować część prowadzonych spraw dyrektorowi wykonawczemu. Dopuszcza się powoływanie kilku dyrektorów. 

W systemie dualistycznym, zgodnie z nazwą, pojawia się zjawisko dwuwładzy. Organy spółki składają się z zarządu i rady nadzorczej powoływanych przez walne zgromadzenie. Zarząd prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją na zewnątrz, przy czym wszystkie sprawy prowadzi na własną odpowiedzialność. Rada nadzorcza jest z kolei organem kontrolującym spółkę we wszystkich obszarach jej działalności. 

Statut spółki

Spółka europejska zostaje utworzona i prowadzona na podstawie statutu. Obowiązkowo sporządzany jest on w formie aktu notarialnego i powinien zawierać takie elementy jak:

  • nazwę i siedzibę spółki;

  • określenie przedmiotu działalności spółki;

  • czas trwania spółki – statut może stanowić, że spółka została zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony;

  • wysokość kapitału zakładowego wyrażony w euro (min. 120 000 euro);

  • liczbę i wartość nominalną akcji;

  • firmy założycieli (akcjonariuszy);

  • liczbę członków zarządu i rady nadzorczej lub rady administrującej.

Spółkę europejską rejestruje się w sposób analogiczny do innych spółek krajowych. Jej powstanie ogłasza się natomiast w unijnym Dzienniku Urzędowym. Co ważne, spółka europejska podlega nie tylko prawu unijnemu, ale też prawu państwa członkowskiego, w którym mieści się jego siedziba.

Opodatkowanie SE

Rozporządzenie (WE) 2157/2001 dokładnie reguluje kwestie powstania i działalności spółki, ale nie określa kwestii opodatkowania. Mimo że spółki te korzystają z jednolitych regulacji prawnych w całej Unii Europejskiej, to nadal podlegają odrębnym przepisom podatkowym - w zależności od tego, w którym kraju wspólnotowym mają siedzibę. W wyniku tego, dochodzi do sytuacji, w której w zależności od państwa, w którym zarząd ma swoją siedzibę, spółki europejskie będą podlegały odmiennym systemom podatkowym – w inny sposób będzie ustalana podstawa podatkowa oraz różne będą stawki obowiązującego ją podatku dochodowego.

W związku z tym, że spółka europejska może prowadzić działalność w kilku państwach jednocześnie (nawet we wszystkich krajach UE), jej działalność będzie wykonywana także poza siedzibą spółki określoną w statucie. Z podatkowego punktu widzenia, oznacza to, że działalność prowadzona poza siedzibą spółki (w tym jej opodatkowanie) będzie prowadzona jak dla zakładów spółki. Wynika z tego, że spółka europejska będzie podlegała pod przepisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Opodatkowanie SE w Polsce

Jeżeli siedzibą spółki jest Polska, wówczas spółka ta jest podatnikiem podatku od osób prawnych i podlega ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o CIT). Obowiązujący ją podatek wynosi więc 19%, a przy małych dochodach 9%.

Każda spółka europejska jest podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) w myśl ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z ustawą o CIT powstanie spółki europejskiej poprzez połączenie co najmniej dwóch krajowych spółek akcyjnych z siedzibą w Polsce jest zasadniczo neutralne podatkowo dla nowo utworzonej spółki. Dochodu podatkowego nie stanowi więc nadwyżka wartości otrzymanego majątku spółki przejmowanej ponad nominalną wartość akcji przyznanych jej akcjonariuszom. Powyższa zasada ma zastosowanie dla spółki przejmującej, w przypadku połączenia lub przejęcia, a także dla spółki nowo zawiązanej, w sytuacji założenia nowej spółki europejskiej.

O tym, czy podatek należy zapłacić, decyduje udział w kapitale zakładowym spółki europejskiej, spółek wchodzących w jej skład. W przypadku spółki przejmującej, (która posiada udział w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej w wysokości mniejszej niż 25% w przeliczeniu na prawa głosu), dochód stanowi nadwyżka wartości przejętego majątku odpowiadająca procentowemu udziałowi w kapitale zakładowym spółki przejmowanej lub dzielonej nad kosztami uzyskania przychodu. Oznacza to, że spółka powstała w taki sposób będzie miała obowiązek uiszczenia podatku. 

Jeżeli jednak spółka europejska powstanie w wyniku połączenia, to wstąpi ona we wszystkie prawa i obowiązki podatkowe każdej z łączących się spółek, a co za tym idzie, nie powstanie obowiązek podatkowy. W przypadku utworzenia europejskiej spółki-matki (holdingu) opodatkowaniu będzie podlegał dochód akcjonariuszy lub udziałowców stanowiący nadwyżki przychodu nad kosztami uzyskania przychodów. Z kolei, jeżeli spółka europejska zostanie utworzona poprzez przekształcenie, skutki podatkowe dla akcjonariuszy spółki podlegającej przekształceniu będą neutralne.

Jeżeli dochody spółki są osiągane na terytorium państw trzecich Unii Europejskiej, to mogą tam również podlegać dodatkowemu opodatkowaniu. O tym, czy tak będzie, decydują umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę z innymi krajami wspólnoty.

Spółka europejska – podsumowanie

Spółka europejska jest spółką, za pomocą której przedsiębiorcy mają możliwość swobodnego funkcjonowania na terenie całej Unii Europejskiej. Spółka ta funkcjonuje w analogiczny sposób jak spółka akcyjna. Istotnym ograniczeniem jest jednak fakt, że akcjonariuszami spółki mogą być wyłącznie spółki kapitałowe mające swoje siedziby na terenie Unii Europejskiej. 

Co ważne, procedura przeniesienia siedziby spółki europejskiej jest prosta – przeniesienie nie wiąże się z obowiązkiem założenia nowej spółki oraz przeprowadzeniem likwidacji spółki pierwotnej. Przedsiębiorca prowadzący omawianą działalność ma więc pełną dowolność w wyborze opodatkowania; może skorzystać z każdego systemu podatkowego państw wspólnoty – wystarczy, że w państwie tym ustanowi siedzibę spółki.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów