Z początkiem 2022 roku weszły w życie nowe rozwiązania prawne, których celem jest m.in. popularyzacja produktów lokalnych oraz skrócenie i zróżnicowanie kanałów dystrybucji poprzez tworzenie miejsc sprzedaży bezpośredniej wspomnianych produktów. W niniejszym artykule wyjaśniamy, na czym polegają te udogodnienia dla rolników prowadzących handel w piątki i soboty.
Ułatwienia dla rolników prowadzących handel w piątki i soboty – podstawa prawna
Jak już wspomnieliśmy, udogodnienia w handlu produktami spożywczymi i rolnymi dla rolników określają nowe przepisy.
Ustawa o ułatwieniach w handlu weszła w życie 1 stycznia 2022 roku.
Przedmiot regulacji oraz definicje ustawowe a handel w piątki i soboty
Zgodnie z art. 1 ustawy o ułatwieniach w handlu cytowany akt prawny określa ułatwienia w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników na wyznaczonych miejscach.
Aby właściwie korzystać z możliwości przewidzianych w ustawie o ułatwieniach w handlu, należy zapoznać się z pojęciami zdefiniowanymi dla potrzeb tej ustawy. Jeżeli zatem w ustawie o ułatwieniach w handlu jest mowa o:
- rolniku – oznacza to rolnika w rozumieniu art. 6 pkt 1 Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników. Ilekroć jest zatem mowa o rolniku w ustawie o ułatwieniach w handlu – rozumie się przez to pojęcie pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia;
- domowniku – należy rozumieć przez to osobę bliską rolnikowi, która:
- ukończyła 15 lat,
- pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,
- stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy;
Handel w piątki i soboty - miejsce do prowadzenia
Podmiotem uprawnionym do wyznaczenia miejsca prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników jest rada gminy. Realizacja wskazanej czynności następuje w drodze uchwały (art. 3 ust. 1 ustawy o ułatwieniach w handlu).
Wymaga podkreślenia, że wyznaczenie miejsca handlu, o którym mowa wyżej, należy do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym.
Czym można handlować w miejscach przeznaczonych do prowadzenia handlu w niedziele i święta?
Przepisy ustawy o ułatwieniach w handlu ustanawiają ograniczenia w zakresie asortymentu produktów i wyrobów, którymi można handlować w miejscach wyznaczonych przez radę gminy do prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników.
Przedmiotem handlu na wyznaczonych przez radę gminy miejscach (do prowadzenia handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników) mogą być tylko produkty rolne lub spożywcze w rozumieniu ustawy o ułatwieniach w handlu oraz wyroby rękodzieła wytworzone w gospodarstwie rolnym.
Handel w piątki i soboty - regulamin prowadzenia
Kolejnym obowiązkiem ciążącym na radzie gminy jest sporządzenie regulaminu dotyczącego handlu w piątki i soboty w wyznaczonych miejscach. Zgodnie z art. 5 ustawy o ułatwieniach w handlu rada gminy uchwala regulamin określający zasady prowadzenia wspomnianego handlu przez rolników i ich domowników na wyznaczonych przez tę radę miejscach.
Zwolnienie rolników i ich domowników z opłaty targowej
Ustawa o ułatwieniach w handlu obejmuje także zmianę w Ustawie z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych, dzięki której rolnicy i ich domownicy zajmujący się handlem w omawianej formie będą mogli korzystać ze zwolnienia z opłaty targowej.
Podsumowując, ustawa o ułatwieniach w handlu jest nowym aktem prawnym, którego celem jest promowanie lokalnych produktów rolnych i spożywczych oraz wyrobów rękodzieła wykonanego w gospodarstwie rolnym. Wyznaczenie miejsca handlu oraz uchwalenie regulaminu określającego zasady prowadzenia handlu należy do rady gminy.