Wkład włożony w firmę - jak go odzyskać?

Wkład włożony w firmę to kapitał, na którym rozpoczynamy budowanie naszej działalności. Pochodzi on często z naszych oszczędności, otrzymanych środków z urzędu pracy czy kapitału uzyskanego w wyniku wcześniejszych inwestycji. Założeniem przyświecającym przy zakładaniu firmy jest pomnożenie zainwestowanych środków bądź odzyskanie ich równowartości. Wkład włożony w firmę można odzyskać na wiele sposobów. Jak to zrobić? Czy jest możliwe odzyskanie wszystkich zainwestowanych pieniędzy? W jakich okolicznościach i kiedy jest to najłatwiejsze? Na te i inne pytania odpowiemy w niniejszym artykule.

Jak odzyskać wkład włożony w firmę?

Rozpoczynając własną działalność gospodarczą, inwestujemy nie tylko nasze pieniądze. Bez solidnego kapitału ludzkiego żadne przedsięwzięcie nie może mieć szans na sukces. Wszystko, co stanowi wkład włożony w firmę jest fundamentem do dalszego budowania przedsiębiorstwa. W zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej możliwość odzyskania wkładu wniesionego w firmę może być różna.

W przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych każdy składnik majątku wniesiony do działalności musi być we własności lub współwłasności osoby ją prowadzącej. W momencie, kiedy następuje konieczność jego wycofania, należy dany składnik majątku wyksięgować z ewidencji księgowej i powraca on do majątku prywatnego zwanego też majątkiem osobistym właściciela firmy.

W przypadku spółek cywilnych sprawy związane z majątkiem spółki reguluje art. 875 Kodeksu cywilnego. W jego myśl w momencie rozwiązania spółki każdemu ze wspólników przysługuje prawo własności w częściach ułamkowych, tzn. w sytuacji, kiedy mamy 3 wspólników spółki cywilnej, każdemu z nich przysługuje prawo w wysokości 1/3. Artykuł ten mówi nam, że po spłacie ewentualnych długów wspólnikom należy się zwrot wniesionego wkładu własnego, a nadwyżka pozostała po spłacie zobowiązań musi zostać podzielona w takich częściach, w jakich wspólnicy uczestniczyli w podziale zysków.

Art. 871 Kodeksu cywilnego odnosi się do zwrotu wkładów wniesionych przez wspólników w sytuacji wystąpienia ich ze spółki. Jeśli własny wkład włożony w firmę, był wniesiony do spółki do używania, to należy zwrócić go w naturze, a jeśli wniesiono go w formie świadczenia usług, to nie podlega on zwrotowi. Wyrok Sądu Najwyższego z 5 lipca 1998 roku, sygnatura akt I CKN 879/97, stanowi następująco: „do przepisów dyspozytywnych należą art. 871 i 875 § 2 kodeksu cywilnego.

Oznacza to, że strony umowy w ramach realizacji zasady swobody umów przewidzianej w art. 3531 kodeksu cywilnego mogą ułożyć kwestię rozliczenia się po zakończeniu spółki cywilnej tak, jak to uznają za stosowne, byleby tylko nie sprzeciwiało się to właściwości stosunku prawnego ustawy ani zasadom współżycia społecznego”. Oznacza to, że jeśli jest taka możliwość, to wspólnicy mogą podpisać porozumienie w sprawie likwidacji spółki, w którym można zawrzeć wszelkie kwestie związane z podziałem jej majątku.

Czy jest możliwe odzyskanie wszystkich zainwestowanych pieniędzy?

Poruszane powyżej kwestie dotyczą działalności funkcjonujących w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego. Odmienna sytuacja dotyczy działalności prowadzonych w oparciu o przepisy Kodeksu spółek handlowych. Kiedy mamy na myśli spółkę jawną, która jest spółką osobową działającą w oparciu o przepisy ksh, istnieje również możliwość odzyskania wkładu włożonego w firmę prowadzoną w tej formie prawnej. W spółkach jawnych nie występują zbywalne prawa takie jak udziały w spółce z o.o. czy akcje w spółkach akcyjnych. W przypadku dwóch ostatnich zbywalność jednostek uczestnictwa wynika z mocy prawa i może być uzależniona od treści ich umowy.

Wspólnikom spółki jawnej przysługuje tzw. ogół praw i obowiązków, nazywany w prawie „udziałem spółkowym”. Każdy ze wspólników spółki jawnej ma możliwość jego zbycia. W art. 10 ksh ustawodawca przewiduje taką możliwość. Zgodnie z treścią tego artykułu istnieje możliwość zbycia ogółu praw i obowiązków przez wspólnika, o ile umowa spółki jawnej zawiera takie zapisy. § 2 art. 10 ksh zawiera ograniczenie związane ze zbywaniem ogółu praw i obowiązków. Możliwość zbycia udziału spółkowego możliwa jest tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników spółki jawnej, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

W przypadku spółek kapitałowych takich jak spółka z o.o. każdy wspólnik może dowolnie rozporządzać swoimi udziałami w spółce. Art. 180 Kodeksu spółek handlowych informuje nas, że zbycie udziału w spółce z o.o. powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Jest to forma bezwzględnie wymagana, bez zachowania której zbycie będzie nieważne.

W sytuacji, kiedy przedsiębiorstwo działa w sposób prawidłowy, odzyskanie wkładu zainwestowanego w firmę rozumiane jest również jako pomnażanie kapitału. W tym przypadku często możliwe jest odzyskanie wszystkich zainwestowanych pieniędzy. Umiejętność pomnażania kapitału w firmie jest jedną z najcenniejszych. Jest wiele pomysłów na pomnażanie kapitału w celu odzyskania wkładu włożonego w firmę. Przez pomnażanie kapitału rozumiemy pojęcie inwestowania. Przedsiębiorcy zarządzający firmą inwestują w jej rozwój. Oto przykłady mądrego inwestowania w firmie:

• lokaty bankowe,

• zakup maszyn i urządzeń,

• zakup środków transportu,

• inwestowanie w siebie, czyli edukacja i szkolenia,

• inwestycje kapitałowe,

• kontrolowanie wydatków,

• wynajem nieruchomości firmy.

W jakich okolicznościach i kiedy jest to najłatwiejsze?

Odzyskanie wkładu własnego w zainwestowane przedsięwzięcie często nie rodzi większych problemów. Wszystko jednak zależy od relacji, jakie panują np. w spółce. Jeżeli mamy wspólnika, który chce wystąpić ze spółki cywilnej, a relacje są dobre, to nie powinno być problemu z odzyskaniem wkładu własnego. Jednak w życiu również gospodarczym nie zawsze wszystko układa się tak, jak byśmy chcieli. W takich sytuacjach bardzo możliwe, że przepisy prawa będą jednym z głównych argumentów do odzyskania tego, co włożyliśmy w firmę.

Takie problemy mogą pojawić się przy prowadzeniu działalności w postaci spółek, nie powinny pojawić się natomiast w przypadku jednoosobowej działalności. Wszystko, co zostało przeznaczona na cele związane z prowadzeniem działalności, a jest rzeczą materialną, powraca automatycznie do majątku osobistego przedsiębiorcy. Jeśli mówimy o wkładzie finansowym, to rozwiązaniem może być sprzedaż całego naszego dotychczasowego biznesu razem z wyposażeniem oraz bazą klientów. Wymaga to odpowiednich rozwiązań prawnych. Wtedy najczęściej możemy odzyskać to, co zostało zainwestowane w zbudowanie firmy.

Każde nowe przedsięwzięcie wymaga zainwestowania wkładu własnego. Może on przyjmować postać rzeczową lub pieniężną. Bez względu na formę prawną, w jakiej prowadzone jest małe lub średnie przedsiębiorstwo, istnieją możliwości odzyskania wkładu włożonego w firmę. Również okoliczności, w jakich istnieje potrzeba odzyskania wkładu włożonego w firmę, nie mają większego znaczenia. Zarówno przepisy prawa oraz sytuacje, w jakich właściciele chcą odzyskać zainwestowany wkład włożony w firmę, umożliwiają takie rozwiązanie.