Firmy w celu zwiększenia sprzedaży często organizują szkolenia, które mają za zadanie zapoznać klientów z oferowanymi produktami. Podczas takich szkoleń obok warstwy merytorycznej nierzadko zapewniane są uczestnikom różnego typu atrakcje. Powstaje pytanie, czy poniesione wydatki na szkolenia i atrakcje w ramach ich organizacji mogą stanowić koszt?
Wydatki na szkolenia i atrakcje w świetle prawa podatkowego
Określony wydatek może być uznany za koszt uzyskania przychodu, jeżeli:
-
został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
-
nie znajduje się na liście stanowiącej katalog wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów podatkowych.
Powyższe oznacza, iż wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu kosztów wymienionych w przywołanym katalogu wydatków nieuznawanych za koszty, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.
We wskazanym katalogu nie zostały wymienione wydatki na szkolenia, które mają zaznajomić kontrahentów z oferowanymi produktami. Tym samym należy uznać, iż przedmiotowe wydatki co do zasady mogą stanowić koszt. Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna.
Zgodnie z pismem Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 27 kwietnia 2012 r., sygn. IPTPB1/415-84/12-2/DS.:
(…) wydatki na przelot, ubezpieczenie, zakwaterowanie z wyżywieniem i wynajęcie sali konferencyjnej, poniesione na organizację wskazanego we wniosku wyjazdu szkoleniowego, co do zasady, spełniają przesłanki uznania ich za koszt uzyskania przychodów, o ile przedmiotowe wydatki nie miały charakteru kosztów reprezentacji oraz zostaną właściwie udokumentowane. (…)
Atrakcje na szkoleniu
W przypadku gdy podczas szkolenia zapewnione są atrakcje, należy pamiętać o regulacjach dotyczących wydatków na reprezentację. Nie uważa się bowiem za koszty uzyskania przychodów wydatków na reprezentację, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia reprezentacji, tak więc należy się posiłkować definicjami zawartymi w Słowniku Języka Polskiego. Reprezentacja oznacza „okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną” (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007). Przenosząc definicję słownikową na grunt ustaw podatkowych, zgodnie z przyjętym od lat poglądem doktryny prawa podatkowego, za reprezentację uznajemy „występowanie w imieniu podatnika (firmy), wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia przy reprezentowaniu firmy. Reprezentacja to przede wszystkim działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane w szczególności z utrzymywaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów” (Brzeziński B., Kalinowski M., Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Warszawa 1997, str. 159).
Dlatego też w naszej opinii przedsiębiorcy mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów tylko te wydatki, które ściśle wiążą się z merytoryczną częścią szkoleń.
Natomiast ponoszone w organizacji wydatki na szkolenia w części rekreacyjno-rozrywkowej noszą cechy reprezentacji. W związku z tym nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Stanowisko takie również potwierdził NSA w wyroku z 6 października 2016 r., sygn. akt II FSK 2558/14, gdzie wskazano, iż:
(…) wydatki na występy artystyczne, zajęcia rekreacyjne oraz kolacje poniesione w ramach konferencji sprzedażowych oraz szkoleń produktowych są tego rodzaju wydatkami, których jedynym (głównym) celem jest tworzenie lub poprawa wizerunku firmy na zewnątrz i podlegają one wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na zasadach określonych w art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. Bez znaczenia w świetle powyższych uwag jest argument odnośnie oczekiwań rynku w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej. Nie podważa on zasadniczo oceny, że sporne pod względem klasyfikacji podatkowej wydatki mają charakter wydatków na reprezentację. W adekwatnej do tego zarzutu części uzasadnienia skargi kasacyjnej akcentuje się wszelako, że celem tych wydatków jest odpowiednie postrzeganie Spółki, tworzenie jej dobrego wizerunku u osób uczestniczących w konferencjach, wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami (…).
Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w piśmie nr IPTPB3/423-69/13-2/GG z 15 maja 2013 r., w którym czytamy:
(…) Reasumując, mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe i powołane przepisy prawa należy stwierdzić, iż Wnioskodawca w myśl cyt. wyżej art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki związane ze szkoleniem kontrahentów poniesione na materiały mające charakter reklamowy oraz wydatki ściśle związane z przeprowadzeniem ewentualnego szkolenia, a więc wydatki na materiały budowlane niezbędne do zamontowania okien w połaci dachu, materiały szkoleniowe, broszury i foldery prezentujące informację dotyczące montażu okien jak również prezentacje produktów.
Natomiast pozostałych wydatków, noszących znamiona reprezentacji, tj. wydatków dotyczących kosztów pobytu, noclegu, poniesionych na poczęstunek (kawa, herbata, ciastka), wyżywienie (catering), w myśl regulacji zawartych w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (…).
