0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Wyliczanie wynagrodzeń zleceniobiorców po zmianach w 2023 roku

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Od początku 2023 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy, które wpłyną na wyliczanie wynagrodzeń  w przypadku umów zlecenia i umów o dzieło. Czy to prawda, że tylko niektórzy je wykonujący zarobią więcej? Jak zmieniło się wyliczanie wynagrodzeń zleceniobiorców?

Likwidacja umów cywilnoprawnych

W ostatnim czasie pojawiały się informacje, że umowy cywilnoprawne zostaną w całości zlikwidowane lub oferowanie ich będzie mniej korzystne. Aktualnie przepisy nie przewidują jednak takiej sytuacji. Nie zmieniły się zasady oskładkowania umów zleceń i podlegania ubezpieczeniom społecznym przy zbiegach.

Umowy cywilnoprawne nie zostaną ani zlikwidowane, ani ich zawieranie nie będzie ograniczone.

Zmiany z 2022 roku, które wpłyną za wyliczanie wynagrodzeń zleceniobiorców

Zmiany wprowadzone w 2022 roku odnoszące się również do umów cywilnoprawnych to:

  • zmiana stawki podatku z 17% na 12%;

  • podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł i korzystanie z niej już w trakcie roku;

  • podniesienie drugiego progu podatkowego do 120 000 zł;

  • limit kosztów autorskich podniesiony do 120 000 zł rocznie;

  • składka zdrowotna nie jest już odliczana od podatku.

Od lipca 2022 roku została obniżona najniższa stawka skali podatkowej z 17% do 12%. Jest to jedna z najbardziej pozytywnych zmian wprowadzonych w 2022 roku. 

Kolejną pozytywną zmianą było podniesienie drugiego progu podatkowego z 85 528 zł do 120 000 zł. Zleceniodawca ma ustawowy obowiązek obliczania zaliczki na podatek dochodowy według 12-procentowej stawki podatku bez względu na wysokość dochodu uzyskanego przez zleceniobiorcę. Pobór zaliczki na podatek z zastosowaniem 32-procentowej stawki jest możliwy dopiero po złożeniu przez zleceniobiorcę wniosku o jej zastosowanie. Takie uprawnienie przewidział ustawodawca w art. 41a ustawy o pdof. Przekroczenia progu powinien zatem pilnować zleceniobiorca i dopiero po złożeniu oświadczenia zleceniodawca rozpoczyna pobieranie zaliczek naliczonych od wyższej stawki. Jeżeli oświadczenie takie nie zostanie złożone lub będzie przekazane w złym momencie, wówczas przekroczenie drugiego progu zostanie rozliczone w zeznaniu rocznym, co zwykle wiąże się z dopłatą.

Podniesienie kwoty wolnej od podatku było także jedną z pozytywnych zmian, szczególnie że po złożeniu zleceniodawcy pisemnego wniosku o niepobieranie zaliczek na podatek przy umowach cywilnoprawnych zleceniobiorca otrzymywał wyższe wynagrodzenie. Aby złożyć ten wniosek zleceniobiorcy, zgodnie z art. 41 ust. 1c ustawy PIT konieczne jest spełnienie dwóch warunków:

  • roczne dochody nie mogą przekroczyć kwoty 30 000 zł;

  • w tym samym roku nie można osiągać dochodów z innych źródeł, od których pobierane są zaliczki na podatek z uwzględnieniem kwoty wolnej (np. z umowy o pracę lub z działalności gospodarczej).

Oznacza to, że przed złożeniem takiego oświadczenia podatnik powinien przewidzieć swoje dochody i jeśli będą one wyższe niż 30 000 zł, wówczas nie może wnioskować o niepobieranie zaliczek. Prawo do złożenia wspomnianego dokumentu przy standardowej umowie zleceniu (gdzie przychód opodatkowany jest na zasadach ogólnych i koszty uzyskania przychodu wynoszą 20%) mieliby więc tylko zleceniobiorcy:

  • zarabiający mniej niż 3000 zł miesięcznie lub

  • osiągający sporadyczne dochody.

Do limitu 30 000 zł są wliczane zarówno dochody już osiągnięte w danym roku, jak i te dopiero spodziewane.

Ministerstwo Finansów zasugerowało w tym przypadku możliwość skorzystania z art. 22 § 2 Ordynacji podatkowej: „organ podatkowy, na wniosek podatnika, może zwolnić płatnika z obowiązku pobrania podatku, jeżeli podatnik uprawdopodobni, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy”.

Jeżeli podatnik uzna, że powstanie duża nadpłata w rozliczeniu rocznym, może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie decyzji zwalniającej jego płatnika z obowiązku poboru zaliczek na podatek.

Na koszty uzyskania przychodów jest nałożony limit kwotowy. Od 2022 roku łączne 50-procentowe koszty uzyskania przychodów w roku podatkowym nie mogą przekraczać kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, czyli 120 000 zł.

Natomiast jedną z najważniejszych i zarazem najmniej korzystnych zmian w 2022 roku był brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Dotychczas było to możliwe i podczas wyliczania zaliczki na podatek można było ją zmniejszyć o 7,75% podstawy składki zdrowotnej. Wpłynęło to znacznie na mechanizm wyliczeń podatku.

Zmiany, które wpłyną za wyliczanie wynagrodzeń zleceniobiorców z 2023 roku

Od 1 stycznia 2023 roku zaczęły obowiązywać nowe przepisy:

  • na wniosek samego zleceniobiorcy przy wyliczaniu wynagrodzenia można stosować kwotę zmniejszającej zaliczkę;

  • podatnik będzie mógł swobodnie decydować o użyciu kwoty wolnej od podatku (będzie mógł wskazać do 3 płatników, którzy mogą zastosować kwotę zmniejszającą podatek). Będzie to następowało na podstawie oświadczenia (PIT-2), które uprawnia płatnika do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:

    • 1/12 kwoty zmniejszającej podatek o 300 zł;

    • 1/24 kwoty zmniejszającej podatek o 150 zł;

    • 1/36 kwoty zmniejszającej podatek o 100 zł.

Nie zapomnijmy także, że od 1 stycznia 2023 roku zmieniła się minimalna stawka godzinowa na umowie zlecenie i wynosi 22,80 zł/godz., a od lipca do grudnia wyniesie 23,50 zł/godz.

Wyliczanie wynagrodzeń zleceniobiorców

Warto przyjrzeć się temu, jak zmiany w podatkach wpłyną na wypłacane wynagrodzenie. Prześledźmy przykłady.

Przykład 1.
Pan Mateusz z tytułu umowy zlecenia otrzymuje co miesiąc wynagrodzenie w wysokości 3000,00 zł. Jest to jego jedyny tytuł ubezpieczenia i nie przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Złożył wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek (zastosowanie kwoty wolnej). Ile wyniosą koszty i wynagrodzenie do wypłaty?

 Obliczenie wygląda następująco:

  • Obliczenie składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez zleceniobiorcę

    • emerytalna: 3000,00 zł × 9,76% = 292,80 zł

    • rentowa: 3000,00 zł × 1,5% = 45,00 zł

    • suma składek na ubezpieczenia społeczne: 337,80 zł,

  • Podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne: 3000,00  zł - 337,80 zł = 2662,20 zł

    • składka na ubezpieczenie zdrowotne: 2662,20 zł × 9% = 239,60 zł

  • Obliczenie składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez zleceniodawcę:

    • składka emerytalna: 3000,00 zł  × 9,76% = 292,80 zł

    • składka rentowa: 3000,00 zł ×  6,5% = 195,00 zł

    • składka wypadkowa: 3000,00 zł × 1,67% = 50,10 zł

    • suma składek na ubezpieczenia społeczne: 537,90 zł

  • Obliczenie składek na FP i FGŚP:

    • FGŚP: 3000,00 zł × 0,1 % = 3,00 zł

    • suma: 3,00 zł

  • Koszty uzyskania przychodu 20%: (3000,00 zł - 337,80 zł) × 20% = 532,44 zł

  • Podstawa opodatkowania: 3000,00 zł - 337,80 zł - 532,44 zł = 2129,76 zł → 2130,00 zł

    • kwota zmniejszająca podatek: złożono wniosek o nienaliczanie podatku

    • zaliczka na podatek dochodowy: 0,00 zł

  • Do wypłaty: 3000,00 zł - 337,80 zł - 239,60 zł - 0,00 zł = 2422,60 zł

  • Ustalenie całkowitego kosztu wynagrodzenia: 3000,00  zł + 537,90 zł + 3,00 zł = 3540,90 zł

Gdyby jednak pan Mateusz nie złożył wniosku o niepobieranie zaliczek na podatek (zastosowanie kwoty wolnej), wówczas podatek dochodowy po zmianach wyniósłby 256,00 zł, a kwota do wypłaty 2166,60 zł.

Przykład 2.
Pani Karolina z tytułu umowy zlecenia otrzymuje co miesiąc wynagrodzenie w wysokości 4500,00 zł. Nie jest to jej jedyny tytuł ubezpieczenia, dlatego z tytułu umowy zlecenia opłaca jedynie składkę zdrowotną i nie złożyła wniosku o niepobieranie zaliczek na podatek (zastosowanie kwoty wolnej). Ile wyniosą koszty i wynagrodzenie do wypłaty?

Obliczenie wygląda następująco:

  • Podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne: 4500,00 zł

    • składka na ubezpieczenie zdrowotne: 4500,00 zł × 9% = 405,00 zł

  • Koszty uzyskania przychodu 20%: 4500,00 zł × 20% = 900,00 zł

  • Podstawa opodatkowania: 4500,00 zł - 900,00 zł = 3600,00 zł → 3600,00 zł

    • kwota zmniejszająca podatek: nie uwzględnia się

    • zaliczka na podatek dochodowy: 3600,00 zł × 12% = 432,00 zł  → 432,00 zł

  • Do wypłaty: 4500,00 zł - 405,00 zł - 432,00 zł = 3663,00 zł

  • Ustalenie całkowitego kosztu wynagrodzenia: 4500,00 zł

Przykład 3.
Pani Anita z tytułu umowy zlecenia otrzymuje co miesiąc wynagrodzenie w wysokości 1500,00 zł. Nie jest to jej jedyny tytuł ubezpieczenia, dlatego z tytułu umowy zlecenia opłaca jedynie składkę zdrowotną. Złożyła PIT-2, gdzie wskazała, żeby zleceniodawca stosował 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (100,00 zł). Ile wyniosą koszty i wynagrodzenie do wypłaty?

 Obliczenie wygląda następująco:

  • Podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne: 1500,00 zł

    • składka na ubezpieczenie zdrowotne: 1500,00 zł × 9% = 135,00 zł

  • Koszty uzyskania przychodu 20%: 1500,00 zł × 20% = 300,00 zł

  • Podstawa opodatkowania 1500,00 zł - 300,00 zł = 1200,00 zł → 1200,00 zł

    • kwota zmniejszającej podatek: 100,00 zł

    • zaliczka na podatek dochodowy: 1200,00 zł × 12% -100,00 zł= 44,00 zł  → 44,00 zł

  • Do wypłaty: 1500,00 zł - 135,00 zł - 44,00 zł = 1321,00 zł

  • Ustalenie całkowitego kosztu wynagrodzenia: 1500,00 zł

Przykład 4.
Pan Adam z tytułu umowy zlecenia objętego kosztami autorskimi otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 9000,00 zł. Jest to jego jedyny tytuł ubezpieczenia i przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Złożył PIT-2, gdzie wskazał, żeby zleceniodawca stosował 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł). Ile wyniosą koszty i wynagrodzenie do wypłaty?

Obliczenie wygląda następująco:

  • Obliczenie składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez zleceniobiorcę

    • emerytalna: 9000,00 zł × 9,76% = 878,40 zł

    • rentowa: 9000,00 zł × 1,5% = 135,00 zł

    • chorobowa: 9000,00 zł × 2,45% = 220,50 zł

    • suma składek na ubezpieczenia społeczne: 1233,90 zł

  • Podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne: 9000,00  zł - 1233,90 zł = 7766,10 zł

    • składka na ubezpieczenie zdrowotne: 7766,10 zł × 9% = 698,95 zł

    • składka zdrowotna obniżona do wysokości zaliczki na podatek wyliczonej na 31 grudnia 2021 roku: 3883,00 zł × 17%= 660,11 zł

  • Obliczenie składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez zleceniodawcę:

    • składka emerytalna: 9000,00 zł × 9,76% = 878,40 zł

    • składka rentowa: 9000,00 zł ×  6,5% = 585,00 zł

    • składka wypadkowa: 9000,00 zł × 1,67% = 150,30 zł

    • suma składek na ubezpieczenia społeczne: 1613,70 zł

  • Obliczenie składek na FP i FGŚP:

    • FP: 9000,00 zł × 2,45% = 220,50 zł

    • FGŚP: 9000,00 zł × 0,1 % = 9,00 zł

    • suma: 229,50 zł

  • Koszty uzyskania przychodu 50%: (9000,00 zł - 1233,90 zł) × 50% = 3883,05 zł

  • Podstawa opodatkowania: 9000,00 zł - 1233,90 zł - 3883,05 zł = 3883,05 zł → 3883,00 zł

    • kwota zmniejszającej podatek: 300,00 zł

    • zaliczka na podatek dochodowy: 3883,00 zł × 12% - 300,00 zł = 165,97 zł → 166,00 zł

  • Do wypłaty: 9000,00 zł - 1233,90 zł - 660,11 zł - 166,00 zł = 6939,99 zł

  • Ustalenie całkowitego kosztu wynagrodzenia: 9000,00 zł + 1613,70 zł + 229,50 zł = 10 843,20 zł

W 2023 roku po raz kolejny zostało wprowadzonych kilka modyfikacji w przepisach podatkowych. Zmiany te dotyczą także umów cywilnoprawnych. Dlatego warto znać przepisy w zakresie ich rozliczania. Dzięki temu będzie można zweryfikować, jakie uprawnienia będą miały osoby na umowach cywilnoprawnych oraz jak zmieni się ich wynagrodzenie.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów