Zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności gospodarczej

Przedsiębiorcy po zakończeniu jednej działalności gospodarczej, niekiedy postanawiają założyć firmę po raz drugi. W związku z tym, konieczne jest podjęcie decyzji czy zostać czynnym podatnikiem VAT, czy skorzystać ze zwolnienia. Wśród wielu podatników pojawiają się wątpliwości – czy możliwe jest zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności w sytuacji, gdy w poprzedniej firmie zarejestrowaliśmy się jako czynni podatnicy VAT?

Jaka jest podstawa zwolnienia z podatku VAT?

Z ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podatnik może podlegać zwolnieniu przedmiotowemu, czyli ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub podmiotowemu, które stosuje się z uwagi na nieprzekroczenie limitu 200 000 zł netto obrotu ze sprzedaży. 

Zwolnienie przedmiotowe z VAT

Zwolnienie przedmiotowe reguluje art. 43 ust. 1 ww. ustawy, w  którym zostały wymienione szczególne rodzaje wykonywanych czynności, przy których przedsiębiorca ma prawo zastosować stawkę „zw”. Do tych czynności zaliczamy między innymi:

• powszechne usługi pocztowe świadczone przez operatora zobowiązanego do świadczenia takich usług oraz dostawę towarów ściśle związaną z tymi usługami;
• usługi nauczania języków obcych oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, inne niż wymienione w pkt 26, pkt 27 i pkt 29;
• usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe;
• świadczenie usług przez techników dentystycznych w ramach wykonywania ich zawodu, jak również dostawę protez dentystycznych lub sztucznych zębów przez dentystów oraz techników dentystycznych

Zwolnienie podmiotowe z VAT

Zwolnienie podmiotowe uregulowane jest w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Według tego przepisu podatnik, u którego sprzedaż w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła łącznie kwoty 200 000 zł netto, może skorzystać ze zwolnienia z VAT.

Należy także podkreślić, że korzystając ze zwolnienia podmiotowego to podatnik ma obowiązek kontrolowania czy nie przekroczył limitu zwolnienia. Kwotę limitu należy wyliczyć proporcjonalnie do dni prowadzonej działalności w ciągu roku.

Podsumowując, ze zwolnienia przedmiotowego mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy wykonują czynności ustawowo zwolnione z podatku VAT. Natomiast ze zwolnienia podmiotowego podatnicy, których obrót ze sprzedaży nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym łącznej kwoty 200 000 zł.

Jak wygląda zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności?

Podatnicy, którzy  rozpoczynają pierwszą działalność gospodarczą,  po spełnieniu warunków wymienionych we wcześniejszym akapicie, mają prawo do skorzystania ze zwolnienia z podatku VAT. Co istotne o skorzystaniu ze zwolnienia nie trzeba informować Urzędu Skarbowego na druku VAT-R.

Jednak, czy powyższe będzie miało zastosowanie w przypadku, gdy podatnik zlikwidował swoją jednoosobową działalność i chce przejść na zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalnościgospodarczej?

Otóż należy wyróżnić trzy przypadki przejścia na zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności

1. Gdy w poprzedniej działalności działano jako czynny podatnik VAT;
2. Gdy w poprzedniej działalności działano jako podmiotowo zwolniony podatnik;
3. Gdy w poprzedniej działalności działano jako przedmiotowo zwolniony podatnik.

Jak wygląda zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności, gdy wcześniej działalności jako czynny podatnik?

W pierwszej wspomnianej sytuacji będzie możliwe zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności gospodarczej, jeżeli podatnik spełni łącznie trzy określone warunki:

• od momentu, w którym podatnik utracił prawo lub dobrowolnie zrezygnował ze zwolnienia z VAT musi upłynąć 1 rok;
• wartość sprzedaży netto w roku poprzedzającym rok ponownego rozpoczęcia działalności, nie przekroczyła 200 000 zł,
• podatnik nie wykonuje czynności zawartych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT.

Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 sierpnia 2017 roku (sygn. 0112-KDIL2-3.4012.236.2017.1.WB), w której czytamy:

“(...) podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może na podstawie powołanego przepisu, ponownie skorzystać z tego zwolnienia, jeżeli upłynął rok, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, przy czym podatnik ma prawo do powrotu do zwolnienia od początku dowolnego miesiąca w trakcie roku podatkowego, o ile zostaną spełnione pozostałe – wynikające z treści przepisu art. 113 ustawy – przesłanki uprawniające do korzystania ze zwolnienia podmiotowego”.

Przykład 1. 

Podatnik rozpoczął działalność gospodarczą w styczniu 2019 roku i zarejestrował się jako czynny podatnik VAT. Jednak w lipcu tego samego roku zlikwidował działalność, w związku z czym złożył do swojego urzędu skarbowego formularz wyrejestrowujący VAT-Z. W ciągu okresu, w którym była prowadzona działalność, osiągnął przychód w wysokości 50 000 zł. W grudniu 2019 roku przedsiębiorca postanowił ponownie założyć (nową) działalność i chciał skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT. Czy w takiej sytuacji możliwe jest zastosowanie zwolnienia podmiotowego? 

Nie, podatnik nie ma możliwości zastosowania zwolnienia podmiotowego z VAT, ponieważ od momentu, gdy był czynnym podatnikiem VAT, nie upłynął rok i tym samym nie spełnia on jednego z warunków. W związku z tym podatnik będzie musiał kontynuować działalność jako czynny podatnik VAT. Ze zwolnienia będzie mógł skorzystać dopiero w 2021 roku, jeśli w ciągu roku 2020 obrót sprzedaży netto nie przekroczy 200 000 zł.

Jak wygląda zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności, gdy wcześniej działano jako podatnik zwolniony z VAT?

W drugiej i trzeciej sytuacji zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalnościgospodarczej, jest możliwe, gdy:

• kontynuowany jest profil działalności objętej zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT i przedsiębiorca nie rozszerzył działalności o czynności zawarte w art. 113 ust. 13 wspomnianej ustawy (dotyczy zwolnienia przedmiotowego);
• wartość sprzedaży netto w roku poprzedzającym rok ponownego rozpoczęcia działalności, nie przekroczyła w ciągu roku 200 000 zł oraz profil działalności nie został rozszerzony o czynności obowiązkowo, objęte podatkiem VAT (dotyczy zwolnienia podmiotowego).

Potwierdza to fragment tej samej interpretacji, w której możemy przeczytać, że: „(...) mimo likwidacji dotychczasowej działalności gospodarczej – niezależnie od tego czy będzie o tym samym profilu działalności – sprzedaż ta może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT – na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy. Wnioskodawca po ponownym rozpoczęciu działalności gospodarczej jest podatnikiem kontynuującym działalność, zatem gdy – w tym samym roku podatkowym – przed dniem likwidacji działalności gospodarczej Wnioskodawca korzystał, ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, to sprzedaż ta nadal może być objęta zwolnieniem do czasu przekroczenia limitu określonego w art. 113 ust. 1 ustawy”.

Przykład 2.
Podatnik pierwszą działalność gospodarczą rozpoczął w lutym 2019 roku, korzystając przy tym ze zwolnienia z podatku VAT ze względu na limit 200 000 zł. W maju zlikwidował daną działalność ze względu na niskie obroty sprzedaży, które w okresie prowadzenia działalności nie przekroczyły 20 000 zł. W październiku 2019 roku ponownie rozpoczął działalność i postanowił w dalszym ciągu korzystać ze zwolnienia z podatku VAT. Czy podatnik może zastosować zwolnienie z podatku VAT w kolejnej działalności gospodarczej?

Tak, w związku z tym, że podatnik nie był wcześniej zarejestrowany jako czynny podatnik VAT oraz nie utracił prawa do korzystania ze zwolnienia, to ma on możliwość jego kontynuowania w następnej działalności, bez konieczności informowania o tym fakcie urzędu skarbowego.

Przykład 3.
W roku 2019 przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą, w której zajmował się wynajmem mieszkań. Ze względu na charakter prowadzonej działalności, obejmowało go zwolnienie przedmiotowe VAT. Pod koniec roku działalność została zlikwidowana. W marcu 2020 roku postanowił rozpocząć nową działalność, również korzystając ze zwolnienia z podatku VAT, jednak tym razem będzie to zwolnienie podmiotowe. Czy podatnik może postąpić w taki sposób?

Tak, jeśli w ciągu 2019 roku obrót sprzedaży nie przekroczył 200 000 zł, to nie ma przeszkód, aby przedsiębiorca skorzystał ze zwolnienia podmiotowego w nowej działalności.  

Podsumowując podatnik, który ponownie zakłada działalność gospodarczą, może skorzystać w niej ze zwolnienia z VAT, jeśli spełni odpowiadające temu warunki. Co do zasady nie ma obowiązku zgłaszania tego w urzędzie skarbowym, jednak należy mieć na uwadze, że choć zgłoszenie skorzystania ze zwolnienia nie jest obowiązkowe, to poinformowanie o tym fakcie urzędu, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia formalnych niejasności.