0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Czynności doradztwa podatkowego a usługi księgowe – jakie są różnice?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Czynności doradztwa podatkowego zostały zdefiniowane w ustawie o doradztwie podatkowym i mimo to nadal trwają spory co do tego, w jaki sposób odróżnić usługi księgowe od doradztwa podatkowego. Jak przepisy definiują doradztwo podatkowe? Kto może wykonywać czynności w ramach doradztwa podatkowego? Czy istnieje metoda pozwalająca na jednoznaczne odróżnienie doradztwa podatkowego od usług księgowych? Dowiesz się tego z poniższego artykułu.

Czynności doradztwa podatkowego

Zgodnie z ustawą o doradztwie podatkowym czynności doradztwa podatkowego obejmują:

  1. udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami,
  2. reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1,
  3. wykonywanie niezależnego audytu funkcji podatkowej, o którym mowa w art. 20zo § 1 Ustawy - Ordynacja podatkowa.

Zawodowe wykonywanie czynności wymienionych powyżej jest zastrzeżone wyłącznie dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym.

Czynności doradztwa podatkowego obejmują także:

  • prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie,
  • sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie.

Podmioty uprawnione do zawodowego wykonywania czynności doradztwa podatkowego

Podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania czynności w zakresie udzielania podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami, są:

  • osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych,
  • adwokaci i radcowie prawni,
  • biegli rewidenci.

Podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania czynności reprezentowania podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach podatkowych i celnych, są:

  • osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych,
  • adwokaci i radcowie prawni.

Podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania czynności w zakresie wykonywania niezależnego audytu funkcji podatkowej, o którym mowa w art. 20zo § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, są:

  • osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych,
  • biegli rewidenci.

Granica między doradztwem podatkowym a usługami księgowymi

Ustawa o rachunkowości nie definiuje usług księgowych, ale wskazuje m.in. na zakres tzw. usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, polegającą na świadczeniu usług w zakresie czynności:

  • prowadzenia, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym,
  • okresowego ustalania lub sprawdzania drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,
  • wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego,
  • sporządzania sprawozdań finansowych,
  • gromadzenia i przechowywania dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej w ustawie o rachunkowości.

Oprócz powyższych czynności w ramach usług księgowych mogą być jeszcze wykonywane inne czynności, w tym m.in. świadczenie usług w zakresie prowadzenia:

  • PKPiR,
  • ewidencji dla celów VAT,
  • ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Do usług księgowych z całą pewnością można również zaliczyć sporządzanie zeznań i deklaracji podatkowych.

Ustawa o doradztwie podatkowym wprost wymienia niektóre usługi księgowe jako czynności z zakresu doradztwa podatkowego, jednak niezastrzeżone do wyłącznego wykonywania przez osoby zawodowo wykonujące czynności doradztwa.

Gdzie w takim wypadku przebiega granica pomiędzy czynnościami doradztwa podatkowego a usługami księgowymi? Zgodnie z pismem z 9 kwietnia 2015 roku Ministerstwa Finansów, PT3.8101.2.2015.AEW.16: „[…] czynności polegające na prowadzeniu ksiąg i ewidencji podatkowych z istoty swej bliskie są działalności zawodowej osób uprawnionych do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli czynnościom księgowym, a czynności polegające na sporządzaniu deklaracji i zeznań podatkowych mają w znacznej mierze charakter techniczny, a nie prawny, choćby z tego względu, że sporządzane są na podstawie innych dokumentów, w szczególności ksiąg rachunkowych (vide uzasadnienie ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego). Tym samym czynności te nie stanowią doradztwa, o którym mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b ustawy o VAT, niezależnie od tego, że zostały uznane za czynności doradztwa podatkowego w rozumieniu ustawy o doradztwie podatkowym (art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy)”.

Zdaniem Ministerstwa Finansów na gruncie ww. pisma różnice pomiędzy usługami księgowymi a doradztwem podatkowym to:

  • przeważanie technicznego charakteru w przypadku usług księgowych,
  • przeważanie elementu prawnego w przypadku usług doradztwa podatkowego.

Nie oznacza to jednak, że element prawny nie występuje przy świadczeniu usług księgowych. Jak wskazuje orzecznictwo: „Samych usług księgowych, nawet kompleksowych, nie można utożsamiać ze świadczeniem usług doradztwa. Posiadanie określonej wiedzy pozwalającej na prowadzenie tych usług nie jest równoznaczne z przyjęciem, że osoba, która je świadczy, udziela porady, wskazuje sposób postępowania w sprawie. Prowadzenie ksiąg rachunkowych i sporządzanie deklaracji podatkowych musi bowiem łączyć się z kwalifikowaniem dokumentów księgowych do ujęcia ich w tych księgach” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 czerwca 2013 roku, I FSK 1094/12). Tym samym usługi księgowe zawsze będą zawierały element prawny z racji konieczności każdorazowej oceny prawnej dokumentów księgowych. Przy czym ww. element prawny nie przesądza o tym, że mamy do czynienia z doradztwem, ponieważ element prawny nie jest tutaj przeważający a jedynie pomocniczy.

Granica pomiędzy doradztwem podatkowym a usługami księgowymi jest płynna. Oba zakresy wzajemnie się przenikają. W doradztwie podatkowym przeważa jednak aspekt interpretacji prawnej i opiniowania, a w usługach księgowych aspekt techniczny wspierany w niezbędnym zakresie prawniczą wiedzą.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów