Biura rachunkowe często borykają się z problemem, jakim jest mylenie usług księgowych z usługami doradcy podatkowego. W związku z tym wielu klientów nierzadko wymaga od nich, aby doradzali np. w zakresie stawek VAT czy optymalizacji podatkowej. Na przełomie roku pojawią się prośby o doradztwo w biurze rachunkowym w zakresie formy opodatkowania. Czy biuro rachunkowe może w ogóle wesprzeć przy takiej decyzji? Omawiamy tę kwestię!
Zmiana formy opodatkowania – przypomnienie terminów
Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o PIT klient biura rachunkowego oraz samo biuro rachunkowe mogą dokonać zmiany formy opodatkowania. Realizuje się ją poprzez złożenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego wniosku lub oświadczenia o wyborze innej formy opodatkowania bądź zostanie złożony wniosek CEiDG-1 jako aktualizacja na podstawie przepisów ustawy o CEIDG.
-
w przypadku przejścia na podatek liniowy lub zasady ogólne bądź ryczałt – do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego;
-
w przypadku przejścia na kartę podatkową – do 20 stycznia lub przed rozpoczęciem działalności (przy czym w związku z Polskim Ładem ta forma opodatkowania ma zostać zlikwidowana, więc przejście na nią nie będzie możliwe);
-
na inne formy opodatkowania – do 20 stycznia, jeżeli w poprzednim roku podatnik był opodatkowany w formie karty podatkowej.
Aby poszerzyć wiedzę w temacie zmiany formy opodatkowania, warto zapoznać się z Objaśnieniami podatkowymi z 27 września 2019 roku dotyczącymi zmian w zakresie wyboru formy opodatkowania, innych uproszczeń dla podatników podatku PIT oraz podatku CIT, które można pobrać poniżej:
Doradztwo w biurze rachunkowym w zakresie formy opodatkowania – problematyka
Świadczenie usług doradztwa podatkowego zawarte jest w kodzie PKD, które wybiera się, zakładając biuro rachunkowe:
69.20.Z – Działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe.
Nie oznacza to jednak, że w związku z PKD biuro rachunkowe może świadczyć usługi doradztwa podatkowego. Wynika to z faktu, że czynności doradztwa podatkowego, do których zalicza się udzielanie porad, opinii i wyjaśnień z zakresu m.in. obowiązków podatkowych, zastrzeżone są wyłącznie do doradców podatkowych. Aby zatem biuro rachunkowe mogło w ogóle świadczyć usługi doradztwa podatkowego, właściciel bądź zatrudniony pracownik powinni posiadać odpowiednie uprawnienia – tj. wpis na listę doradców podatkowych (tym samym – być doradcą podatkowym).
Co ważne, w umowie zawartej z klientem biura rachunkowego co do zasady należy zawrzeć informację odnośnie tego, czy biuro świadczy usługi doradcze, czy też nie. Jeśli nie realizuje takich usług, w umowie może umieścić następujący zapis:
| §
|
Jeśli takie usługi świadczy, w umowie może zawrzeć poniższą adnotację:
| §
|
Sytuacja, w której klient wymaga usługi, jaką stanowi doradztwo w biurze rachunkowym w zakresie formy opodatkowania, jest prosta, jeśli biuro rachunkowe posiada w umowie odpowiedni zapis, tj. że udzieli mu takiego doradztwa, ponieważ ma ku temu uprawnienia oraz klient zgodził się na jego warunki lub powołuje się na zapis mówiący, że biuro rachunkowe takich usług nie świadczy.
Jeżeli biuro rachunkowe w swojej umowie nie ma wyraźnej adnotacji o świadczeniu lub nieświadczeniu usług doradztwa podatkowego, pojawia się pytanie, czy klient w ogóle może żądać tego typu usług np. w zakresie formy opodatkowania. Co do zasady treść umowy nie zawsze określa wszystkie obowiązki stron. Należy pamiętać, że umowa jest czynnością prawną. W związku z tym przepisy prawa cywilnego stanowią, iż czynność prawna powoduje nie tylko skutki w niej wyrażone, ale również takie, które wynikają z przepisów prawnych bądź z zasad współżycia społecznego czy z ustalonych zwyczajów.
W związku z powyższym nie istnieje przepis prawa, zasady współżycia czy ustalone zwyczaje, które nakładałyby na biura rachunkowe obowiązek świadczenia usług doradztwa podatkowego. A zatem czy obligatoryjne jest doradztwo w biurze rachunkowym w zakresie formy opodatkowania? Odpowiedź brzmi: nie. Biuro rachunkowe ma prawo odmówić świadczenia takich usług.
Doradztwo w biurze rachunkowym bez uprawnień – kary
Jak zostało już wspomniane, świadczenie usług doradztwa podatkowego zarezerwowane jest m.in. dla doradców podatkowych. W związku z tym realizowanie ich bez uprawnień stanowi przestępstwo zagrożone karą grzywny do 50 000 zł. Wynika to z art. 81 ustawy o doradztwie podatkowym.
Bezprawne posługiwanie się tytułem doradcy podatkowego lub wykonywanie czynności doradztwa bez uprawnienia rodzi następujące konsekwencje:
- Kto, nie będąc uprawnionym, posługuje się tytułem doradcy podatkowego lub zawodowo wykonuje czynności doradztwa podatkowego, o których mowa w art. 2 czynności doradztwa podatkowego ust. 1 pkt 1, 4 lub 5, podlega grzywnie do 50 000 zł.
- Tej samej karze podlega członek zarządu osoby prawnej, która nie będąc uprawnioną, posługuje się oznaczeniem „spółka doradztwa podatkowego” lub zawodowo wykonuje czynności doradztwa podatkowego, o których mowa w art. 2 czynności doradztwa podatkowego ust. 1 pkt 1, 4 lub 5.
Czy za złe doradztwo w biurze rachunkowym w zakresie formy opodatkowania klient może żądać odszkodowania?
Warto przypomnieć, że obowiązkowe OC biura rachunkowego nie obejmuje doradztwa podatkowego, więc aby zabezpieczyć się w stosunku do doradztwa podatkowego, należałoby zawrzeć polisę dobrowolną, która dotyczyłaby ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu świadczenia doradztwa podatkowego. W przypadku realizowania takich czynności bez odpowiedniego ubezpieczenia biuro rachunkowe nie może liczyć na pokrycie przez ubezpieczyciela jakichkolwiek strat z tego tytułu.
Może się zdarzyć sytuacja, w której klient będzie niezadowolony z faktu, że biuro rachunkowe nie poinformowało, że dana forma opodatkowania w danym roku podatkowym byłaby dla niego lepsza i tym samym uważa, że poniósł straty. Innym przypadkiem powodującym niezadowolenie klienta w tym zakresie jest wspomnienie o możliwościach zmiany formy opodatkowania poprzez np. zasugerowanie, że ryczałt jest aktualnie najbardziej optymalną formą opodatkowania dla większości branż ze względu na Polski Ład – klient dokona zmiany, a tymczasem okaże się, że inna forma opodatkowania byłaby korzystniejsza. Aby nie miały miejsca takie sytuacje, warto się zabezpieczyć, zwłaszcza gdy nie posiada się odpowiedniego ubezpieczenia.
Niezadowolony klient potrafi być bardzo roszczeniowy. W kwestiach spornych dla klienta nie liczy się, że przez cały okres dotychczasowej współpracy biuro rachunkowe poprawnie prowadziło jego księgowość, a nawet często wychodziło naprzeciw jego oczekiwaniom, np. przypominając o ważnych kwestiach mimo braku takiego obowiązku. Jeśli klient uważa, że „stała mu się krzywda”, to potrafi zagrozić negatywną opinią w internecie, żądaniem odszkodowania, a w skrajnych przypadkach zawiadomieniem do organu ścigania.
Nie należy obawiać się takich osób, jeśli biuro rachunkowe będzie umiało mu udowodnić, że nie świadczyło usługi doradztwa podatkowego (tj. przykładowo właśnie nie udzieliło klientowi niewłaściwej porady co do wyboru formy opodatkowania). Trzeba pamiętać, że całym materiałem dowodowym jest przede wszystkim komunikacja mailowa, sms czy rozmowa (zwłaszcza jeśli była nagrywana). Innymi dowodami, do których klient lub biuro mogą się odnieść, są zeznania świadków, informacje zawarte na stronie internetowej biura rachunkowego czy sama treść reklamująca dane biuro.
Reasumując, warto zadbać o to, aby w komunikacji z klientem podkreślać informację o nieświadczeniu usług doradczych. Co ważne, jeśli np. treść wiadomości e-mail od klienta zawierała określone pytanie dotyczące zakresu doradztwa i biuro chciało mu w jakiś sposób w tym zakresie pomóc, to mimo udzielenia informacji (które w żaden sposób nie powinno brzmieć doradczo) warto zadbać o zapis, że „W razie wątpliwości co do Pana indywidualnego przypadku zachęcamy do skorzystania z usług doradztwa podatkowego podmiotu zewnętrznego, który jest uprawniony do świadczenia tego typu pomocy”.
