Ministerstwo Finansów przedstawiło propozycje zmian podatkowych dotyczących fundacji rodzinnych, zaprojektowanych w celu uszczelnienia systemu podatkowego i ochrony tej instytucji przed nadużyciami, przy zachowaniu jej podstawowej funkcji, jaką jest ułatwienie sukcesji międzypokoleniowej.
Kontekst i skala zjawiska
Do końca kwietnia br. zgłoszono prawie 4 000 wniosków o rejestrację fundacji rodzinnych, a ponad 2 500 z nich zostało założonych . Wciąż jednak pojawiały się przypadki agresywnego użycia tej formy dla korzyści podatkowych – z intencją szybkiego zbycia wniesionych aktywów.
Co się zmieni?
Lock-up aktywów na 3 lata
Od 1 stycznia 2026 r. mają obowiązywać nowe przepisy: aktywa wnoszone do fundacji (np. udziały, akcje) podlegają 3-letniemu okresowi trwałości („lock-up”), zanim możliwe będzie skorzystanie z preferencji podatkowych. Rozwiązanie to ma przeciwdziałać wykorzystywaniu fundacji jako narzędzia do szybkiej, nieopodatkowanej sprzedaży.
Opodatkowanie w CFC (kontrolowane jednostki zagraniczne)
Fundacje rodzinne zostaną objęte przepisami dotyczącymi tzw. zagranicznych jednostek kontrolowanych (CFC), co ma zapobiegać tworzeniu struktur w rajach podatkowych służących unikaniu opodatkowania.
Klarowność opodatkowania w przypadku transparentnych spółek zagranicznych
Resort planuje doprecyzowanie zasad podatkowych dla fundacji uczestniczących w zagranicznych spółkach transparentnych podatkowo, co obecnie budzi kontrowersje i wątpliwości interpretacyjne.
Wyłączenie najmu krótkoterminowego ze zwolnień
Przychody z najmu krótkoterminowego będą wyłączone z podatkowego zwolnienia przysługującego fundacjom. Natomiast najem długoterminowy pozostanie objęty ulgą. Szczegóły dotyczące definicji najmu krótkoterminowego pozostają jednak niewyjaśnione.
Co nie ulegnie zmianie?
Ministerstwo Finansów nie planuje wprowadzenia daniny solidarnościowej ani innych obciążeń przy wypłacie świadczeń beneficjentom fundacji. Nowa ustawa ma mieć zastosowanie dopiero do przychodów generowanych od początku 2026 r., a nie działać wstecz.
Ministerstwo zapowiada kontynuację prac nad projektem, w tym konsultacje z biznesem, a przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku.
