W niektórych przypadkach ustawodawca wymaga wniesienia pozwu na tzw. urzędowym formularzu. Jego prawidłowe wypełnienie może sprawiać wiele problemów, stąd w niniejszym artykule na podstawie prostego przykładu dotyczącego niezapłaconej faktury zaprezentowany zostanie prawidłowy sposób, w jaki należy wypełnić formularz pozwu, który pozwoli na szybkie i skuteczne dochodzenie przysługującemu powodowi roszczenia.
Stan faktyczny sprawy
Jan Kowalski prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą zajmującą się sprzedażą części samochodowych. 1 sierpnia 2018 r. w ramach swojej działalności sprzedał części samochodowe klientowi ABC sp. z o.o. z siedzibą w Nowym Sączu za łączną kwotę 5000,00 zł. Jan Kowalski wystawił i przesłał fakturę VAT z terminem płatności określonym na 16 sierpnia 2018 r. Faktura nigdy nie została opłacona. Przedsiębiorca wielokrotnie kontaktował się z kupującym, wysłał również wezwanie do zapłaty, które zostało zignorowane.
Stan prawny sprawy
W przedstawionej sytuacji Jan Kowalski będzie musiał dochodzić swojej należności na drodze postępowania sądowego. Może skorzystać z przepisów dotyczących postępowania nakazowego, jeśli dysponuje - zgodnie z treścią przepisu art. 485 § 1 „zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem”. Postępowanie nakazowe zakończy się wydaniem przez sąd nakazu zapłaty, od którego dłużnik będzie mógł wnieść zarzuty – w takim przypadku sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania cywilnego i zostanie wyznaczona rozprawa. Jan Kowalski może skorzystać również z postępowania upominawczego, które znajduje zastosowanie wówczas, gdy powód dochodzi roszczenia pieniężnego. Po przeanalizowaniu sprawy, jeśli roszczenie jest zasadne i przedstawione przez powoda okoliczności nie budzą wątpliwości, sąd wyda nakaz zapłaty, od którego pozwany może wnieść sprzeciw.
W sprawach rozpoznawanych w trybie uproszczonym (tj. w sprawach dot. umów, gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 000,00 zł) wniesienie pozwu musi obligatoryjnie nastąpić na urzędowym formularzu. Formularz pozwu można pobrać na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.
Właściwość sądu i wartość przedmiotu sporu
Wartość przedmiotu sporu jest rozumiana jako kwota odpowiadająca dochodzonemu roszczeniu pieniężnemu. W opisanej sytuacji Jan Kowalski dochodzi kwoty 5000,00 zł, a zatem taką kwotę musi wskazać w pozwie jako wartość przedmiotu sporu. Wartość przedmiotu sporu nie obejmuje odsetek.
Sądem właściwym do rozpoznania sprawy będzie co do zasady sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę pozwanego, chyba że strony w umowie ustaliły inaczej. Spółka ABC ma siedzibę w Nowym Sączu i z tego względu tamtejszy sąd będzie właściwy do rozpoznania sporu. Powód wypełniając formularz pozwu, musi wskazać zarówno adres, jak i wydział – w sprawach pomiędzy przedsiębiorcami właściwy będzie wydział gospodarczy.
Prawidłowe określenie stron
Jan Kowalski, działający jako powód, ma obowiązek prawidłowego określenia stron procesu. Tylko prawidłowe wskazanie własnych danych oraz danych pozwanego pozwoli na nadanie sprawie biegu i w rezultacie uzyskanie orzeczenia sądu. Musi on podać swoje pełne dane, tj. imię i nazwisko, nazwę prowadzonej działalności, adres oraz numery identyfikacyjne (w przypadku osób fizycznych jest to zawsze numer PESEL). W opisanym stanie faktycznym pozwanym jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego, a zatem powód musi wskazać jej dane rejestrowe – nazwę, siedzibę, numery identyfikacyjne oraz załączyć wyciąg z KRS.
Formularz pozwu ma kilka rubryk przeznaczonych do wpisania danych powodów i pozwanych. Niewykorzystane, puste rubryki należy zawsze przekreślić.
Oznaczenie dochodzonego pozwem żądania
Oznaczenie żądania jest niewątpliwie najistotniejszą częścią każdego pozwu. W niniejszej sprawie powód żąda zasądzenia na jego rzecz kwoty 5000,00 zł. Od niej dochodzi również odsetek ustawowych liczonych za okres od 17 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty. 17 sierpnia 2018 r. jako data początkowa naliczania odsetek wynika z faktury – przedsiębiorca na fakturze wskazał 16 sierpnia 2018 r. jako dzień zapłaty. Pozwany nie uiścił ceny sprzedaży, a zatem w kolejnym dniu następującym po upływie terminu zapłaty rozpoczyna swój bieg termin do naliczania odsetek. Powód nie ma możliwości określenia terminu końcowego naliczania odsetek za pomocą daty dziennej, nie jest bowiem wiadome, kiedy nastąpi zapłata – stąd określenie „do dnia zapłaty”.
Powód dochodzi również zwrotu kosztów procesu. Wnosząc pozew, Jan Kowalski musi uiścić opłatę sądową (w przypadku postępowań uproszczonych do 5000,00 zł będzie to kwota 100,00 zł). Koszty procesu zostaną rozliczone na końcu postępowania. Jeśli powód w toku sprawy poniesie inne wydatki, zostaną one również ujęte w tym rozliczeniu.
Powód może zgłosić również inne żądania, na przykład dotyczące przesłuchania świadków czy przeprowadzenia rozprawy pod jego nieobecność – służy temu rubryka oznaczona numerem 8.
Uzasadnienie opisuje stan faktyczny sprawy
W części formularza przeznaczonej na uzasadnienie powód musi opisać stan faktyczny sprawy - tj. wskazać, jakie dokładnie okoliczności przemawiają za uwzględnieniem jego roszczenia przez sąd. Uzasadnienie powinno być sporządzone w sposób czytelny, zrozumiały i wyczerpujący. Jednocześnie powód powinien wskazać dowody na poparcie swoich twierdzeń.
Dowody na poparcie twierdzeń
Formularz pozwu zawiera pozycję oznaczoną numerem 10, pozwalającą na złożenie wniosków dowodowych. W tym miejscu powód powinien dokładnie wskazać, jakie dowody i na jakie okoliczności powołuje. Jeśli powód chce, aby sąd przesłuchał świadków, powinien wskazać ich dane (imię i nazwisko, adres) w tych właśnie rubrykach. Jeśli liczba rubryk w formularzu nie będzie wystarczająca, konieczne będzie załączenie odrębnego formularza z dodatkowymi dowodami (tzw. formularz WD, do pobrania na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości).
Formularz pozwu - nie można zapomnieć o podpisie i załącznikach
Aby pozew został prawidłowo wniesiony, powód musi na końcu złożyć swój własnoręczny podpis. Powód powinien również wymienić wszystkie załączniki dołączone do pozwu oraz wskazać, czy próbował rozwiązać konflikt w sposób polubowny.
