Jednoosobowa działalność gospodarcza bez adresu może budzić wiele wątpliwości. Kto może ją prowadzić, z jakimi obowiązkami jest to związane? Czy przy prowadzeniu działalności gospodarczej trzeba wskazywać jej adres? Co w sytuacji, gdy osoba wykonuje ją w wielu miejscach i nie jest możliwe określenie konkretnego miejsca? Na te pytania odpowiedź zostanie udzielona w dalszej części artykułu.
Czym jest jednoosobowa działalność gospodarcza?
Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.
Każda osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych, może zarejestrować i prowadzić działalność gospodarczą, zmierzając do osiągnięcia zysku, wykonując działania w sposób zorganizowany i ciągły.
Przykład 1.
Pani Marta pracowała w salonie fryzjerskim „Jasmin”. Klientki były zadowolone z jej usług, często godziły się na kilkutygodniowe oczekiwanie na przyjęcie, z uwagi na grafik pracy. Dlatego też kobieta podjęła decyzję o otworzeniu własnego salonu, gdyż miała już klientelę – stałe źródło dochodu. Dzięki prowadzeniu działalności we własnym zakresie ma możliwość dostosowania grafiku do klientek, nie ma konieczności przyjmowania ich w godzinach pracy salonu pracodawcy, nie musi stosować się do planu urlopów, autonomicznie podejmuje decyzje w zakresie czasu pracy.
Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą może zatrudniać pracowników, zawierać umowy z urzędem pracy w zakresie pozyskania stażystów czy inne umowy – zlecenia, o dzieło, w zależności od potrzeb.
Przykład 2.
Pan Wojciech prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykańczania wnętrz. Początkowo pracował sam u rodziny, znajomych, ale z biegiem czasu, z uwagi na to, że klienci byli zadowoleni, polecali go innym. Prowadzenie działalności samemu okazało się niemożliwe z uwagi na natłok obowiązków. Mężczyzna zatrudnił pracownika, z którym wspólnie działali, jednak po czasie i to było zbyt ograniczające. Zatrudnił więc kolejne osoby, tworząc w ten sposób kilka ekip, które równolegle wykonywały usługi na rzecz jego klientów.
Dane podlegające wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 6) Ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy wpisowi do CEiDG podlegają następujące dane ewidencyjne:
- imię i nazwisko przedsiębiorcy, numer PESEL, o ile taki ma, oraz data urodzenia, o ile nie ma numeru PESEL;
- dodatkowe określenia, które przedsiębiorca włącza do firmy, o ile takich używa;
- oznaczenie „w spadku”, jeżeli został ustanowiony zarząd sukcesyjny;
- numer identyfikacyjny REGON przedsiębiorcy, o ile taki ma;
- numer identyfikacji podatkowej (NIP) przedsiębiorcy, o ile taki ma, oraz informacje o jego unieważnieniu lub uchyleniu;
- informacja o obywatelstwie przedsiębiorcy;
- adres do doręczeń oraz – jeżeli przedsiębiorca ma takie miejsce – adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej; dane dotyczące adresu są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju, o ile to w danym przypadku możliwe;
- inne dane kontaktowe przedsiębiorcy, w szczególności adres poczty elektronicznej, adres strony internetowej, numer telefonu, o ile dane te zostały zgłoszone przez przedsiębiorcę we wniosku o wpis do CEIDG;
- przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) na poziomie podklasy, w tym 1 przedmiot przeważającej działalności.
Adres działalności w CEIDG
Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą ma obowiązek wskazania adresu do doręczeń.
Jest to obowiązkowe, a adres ten staje się adresem do korespondencji przedsiębiorcy, w szczególności w kontaktach z:
- urzędem skarbowym,
- Zakładem Ubezpieczeń Społecznych,
- sądami,
- policją,
- prokuraturą.
Adres stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podawany jest tylko wtedy, gdy przedsiębiorca taki ma.
Przykład 3.
Pan Ryszard jest adwokatem, prowadzi kancelarię w Warszawie. Nie przebywa on w biurze na co dzień, częściej jest w domu – dlatego jako adres do doręczeń wskazał swoje miejsce zamieszkania, natomiast jako stałe miejsce prowadzenia działalności – siedzibę kancelarii. Miało to związek również z tym, że w siedzibie kancelarii nie zatrudnia sekretarki, zatem istniałoby ryzyko nieodebrania korespondencji.
Dopuszczalna jest zatem sytuacja, gdy przedsiębiorca nie określi stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, a wskaże jedynie swój adres do doręczeń. Będzie to miało miejsce szczególnie w sytuacji, gdy wykonuje on pracę w różnych miejscach i nie da się sprecyzować jednego konkretnego adresu.
Przykład 4.
Pan Karol jest przedstawicielem farmaceutycznym, współpracuje z różnymi przedsiębiorstwami na mocy umów o współpracę (B2B). Jako że jest to kilka przedsiębiorstw, jego praca polega głównie na przemieszczaniu się pomiędzy różnymi przychodniami, aptekami. Nie ogranicza się on choćby do jednego województwa, a pracuje w wielu. Stąd też w jego przypadku nie jest możliwe określenie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Rejestr dopuszcza jednak możliwość wprowadzenia dodatkowych adresów, filii, oddziałów.
Jednoosobowa działalność gospodarcza bez adresu - tytuł prawny do lokalu
Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na podanie stałego miejsca prowadzonej działalności gospodarczej, musi wykazać, że ma tytuł prawny do lokalu znajdującego się w tej lokalizacji.
Jako przedsiębiorca trzeba mieć tytuł prawny do każdej nieruchomości, której adres zgłasza się do CEIDG. Tytułem prawnym do nieruchomości może być:
- prawo własności (współwłasności) nieruchomości lub lokalu mieszkalnego, poprzez podanie wypisu z księgi wieczystej, aktu własności ziemi, decyzji administracyjnej;
- prawo użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności budynków – wypis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna;
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – wypis z księgi wieczystej;
- dzierżawa, najem, użyczenie – umowa.
Jednoosobowa działalność gospodarcza bez adresu - podsumowanie
Podsumowując niniejsze rozważania, trzeba wskazać, że adresem, który obligatoryjnie musi znaleźć się w rejestrze, do którego wpisywane są jednoosobowe działalności gospodarcze, jest adres do doręczeń.
Tym adresem może być też skrytka pocztowa, jednak przedsiębiorca, podając ją, niejako zobowiązuje się do odbierania korespondencji pod tymi właśnie danymi.
Jeżeli przedsiębiorca nie ma stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, nie musi podawać w tym zakresie informacji, jeżeli jest to zgodne z rzeczywistością.
Jeśli jednak ma on stałe miejsce prowadzenia działalności, a także filie czy oddziały, powinien to wskazać we wpisie, dodatkowo dokumentując tytuł prawny do lokalu.