Za sprawą wejścia w życie ustawy wprowadzającej Polski Ład na podatników miał zostać nałożony – od 2023 roku – comiesięczny obowiązek składania JPK PIT, czyli odpowiednio JPK_PKPiR w przypadku osób rozliczających się za pomocą KPiR lub JPK_EWP w przypadku osób rozliczających się przy pomocy Ewidencji Przychodów. Dodatkowo przedsiębiorcy mieli obligatoryjnie przekazywać do urzędu JPK w zakresie ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Poprawka do Polskiego Ładu (tzw. Polski Ład 2.0) przesunęła ten termin. Od kiedy podatnicy będą mieli obowiązek wysyłki JPK_PKPiR, JPK_EW oraz JPK dotyczącego środków trwałych i WNiP?
Czym jest JPK PIT i czy składa się go w 2022 roku?
JPK PIT to nic innego, jak określenie dla jednolitego pliku kontrolnego, na podstawie którego organ podatkowy będzie mógł ustalić podstawę opodatkowania dla celów podatku dochodowego i tym samym zweryfikować prawidłowość dokonywanych wpłat, jak również w domyśle rozpocząć ich egzekwowanie. Aktualnie wśród podatników występuje obowiązek samodzielnego wyliczenia podatku dochodowego i uiszczenia go w ustawowym terminie. Natomiast dzięki JPK PIT urząd będzie poniekąd wiedział, że podatnik nie realizuje terminowego zobowiązania podatkowego szybciej aniżeli przy złożeniu zeznania rocznego. JPK PIT jest nową strukturą jednolitego pliku kontrolnego i nie obowiązuje w 2022 roku.
Aktualnie obowiązujące pliki JPK prezentuje tabela: | |
JPK_KR | księgi rachunkowe |
JPK_WB | wyciąg bankowy |
JPK_MAG | magazyn |
JPK_FA | faktury VAT |
JPK_FA_RR | faktury VAT rolnicy ryczałtowi |
JPK_PKPiR | podatkowa księga przychodów i rozchodów |
JPK_EWP | ewidencja przychodów |
Wskazane wyżej pliki JPK składa się wyłącznie na żądanie organów podatkowych. Co ważne, nie każdy przedsiębiorca jest do tego zobligowany. Jeśli bowiem ewidencje podatkowe nie są prowadzone przy użyciu programów komputerowych, to wówczas nie ma konieczności przekazywania JPK_PKPiR, JPK_EWP, JPK_FA oraz JPK_FA_RR. Jeśli podatnik nie posiada rachunku bankowego firmowego, również nie składa JPK_WB lub jeśli nie prowadzi magazynu, wtedy nie składa JPK_MAG. Analogicznie JPK_KR nie jest przekazywane, jeśli podatnik przy użyciu programów komputerowych nie prowadzi ksiąg rachunkowych.
- czynności sprawdzających;
- postępowania podatkowego;
- kontroli podatkowej;
- kontroli celno-skarbowej.
JPK PIT – pierwotne zasady wprowadzone przez Polski Ład
Zgodnie z art. 24a ust 1e ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2023 roku, który został wprowadzony przez pierwotną wersję Polskiego Ładu, JPK PIT obejmuje następujące podmioty:
- osoby fizyczne;
- przedsiębiorstwa w spadku;
- spółki cywilne osób fizycznych;
- spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku;
- spółki jawne osób fizycznych;
- spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą
– które obowiązane są prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych.
Przywołane wyżej podmioty miały zostać zobowiązane – od 2023 roku – do prowadzenia ksiąg i ewidencji przy użyciu programów komputerowych oraz przesyłania ich do urzędu skarbowego:
według stanu na ostatni dzień:
miesiąca – w przypadku gdy stanowią podstawę ustalania zaliczek miesięcznych,
kwartału – w przypadku gdy stanowią podstawę ustalania zaliczek kwartalnych
– w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po upływie odpowiednio tego miesiąca albo kwartału
oraz po zakończeniu roku podatkowego w terminie do dnia upływu terminu określonego dla złożenia zeznania
– za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej. Struktura logiczna postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, z uwzględnieniem możliwości wytworzenia jej z programów informatycznych używanych powszechnie przez przedsiębiorców oraz automatycznej analizy danych, jest dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
JPK PIT – od kiedy nowy obowiązek?
W art. 66 ustawy wdrażającej Polski Ład wskazano, że powyższe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2023 roku. Natomiast w związku z poprawką do Polskiego Ładu 2.0 termin ten uległ wydłużeniu. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 66 JPK PIT będzie przesyłany po raz pierwszy za okresy rozliczeniowe (odpowiednio miesięczne / kwartalne) rozpoczynające się po dniu:
- 31 grudnia 2024 roku – w przypadku podmiotów, które są obowiązane prowadzić elektronicznie KPiR, księgi rachunkowe bądź Ewidencję Przychodów;
- 31 grudnia 2025 roku – w przypadku podmiotów prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia ksiąg.
Wyżej wskazana zmiana terminu została zaproponowana przez ustawodawcę, aby podatnicy mogli lepiej przygotować się do elektronizacji ewidencji księgowych. Istnieje możliwość, że w związku z wprowadzeniem JPK PIT wydany zostanie nowy wzór KPiR / Ewidencji Przychodów, ewidencji środków trwałych i WNIP oraz struktury samej JPK PKPiR czy JPK EWP. Będzie to wynikać z potrzeby ich dostosowania do omawianych przepisów, bowiem w ramach regulacji Polskiego Ładu zastrzega się możliwość:
- określenia zakresu dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi i ewidencję podlegające przekazaniu na podstawie powyższych przepisów;
- określenia sposobu ich wykazywania w tych księgach i ewidencji;
- określenia podmiotów zwolnionych z obowiązku przesyłania ksiąg i ewidencji co miesiąc lub co kwartał (w zależności od częstotliwości rozliczeń).
