Od 16 maja wszyscy pracodawcy mają obowiązek przekazywania deklaracji zgłoszeniowych z wykazaniem kodu zawodu. Informacja ta będzie przekazywana do ZUS-u na cele analiz i statystyk. Gdzie znaleźć kody zawodów i na co zwrócić uwagę? Podpowiadamy!
Kody zawodów – jaki jest ich cel?
Choć istnieją liczne obawy, w jakim celu pracodawcy mają przekazywać dane dotyczące zawodów, ZUS uspokaja, że będą one pobierane wyłącznie w celach statycznych:
– Informacja o wykonywanym zawodzie jest kluczowa przy prowadzeniu monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, analiz czy prognoz dotyczących rynku pracy i przemian struktury społecznej w Polsce. Ponadto informacje te pozwolą oszacować, w których zawodach występuje największa zachorowalność i w jakich okresach. Pragnę uspokoić przedsiębiorców, że dane będą wykorzystywane głównie do celów statystycznych – mówi prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Kody zawodów – gdzie znaleźć?
Wymóg podawania kodu zawodu dotyczy ubezpieczonych aktywnych zawodowo, czyli pracowników oraz zleceniobiorców. Nie ma potrzeby uzupełniania informacji wstecz, ale kod zawodu trzeba będzie podawać:.
- zawsze na dokumentach zgłoszeniowych pierwszorazowych (także składanych po 15 maja 2021 roku za okresy wsteczne);
- na dokumentach zgłoszeniowych składanych w trybie korekty/zmiany, np. w związku z korektą danych adresowych, zmianą okresu lub rodzaju ubezpieczeń.
Podawany na dokumentach ZUS ZUA i ZUS ZZA kod wykonywanego zawodu powinien być zgodny z klasyfikacją zawodów, która określona jest przepisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Pomocna może okazać się wyszukiwarka opisów zawodów dostępna pod adresem:
Zmiany w deklaracjach
Wprowadzenie kodu zawodu wpłynie na wygląd samych deklaracji zgłoszeniowych:
- W formularzu ZUS ZUA „Zgłoszenie do ubezpieczeń/zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej” trzeba będzie wypełnić pole 01 „Kod wykonywanego zawodu” w bloku X.
- W formularzu ZUS ZZA „Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/zgłoszenie zmiany danych” w bloku V dodane będzie pole 02 – „Kod wykonywanego zawodu” oraz zmieni się opis bloku V na: „Kod tytułu ubezpieczenia i kod wykonywanego zawodu”.
Od 16 maja nie będzie można wykorzystywać dotychczasowych wzorów dokumentów zgłoszeniowych.
Potrzeba ZUS-u dotycząca informacji o kodach zawodów ma podłoże nie tylko statystyczne. Wynika ona także z coraz liczniejszych przypadków zgłaszania zapotrzebowania na dane statystyczne m.in. przez ministerstwa, Główny Urząd Statystyczny, instytuty naukowo-badawcze oraz uczelnie. ZUS pozyskuje więc cenne dane, jednak w zamyśle ich posiadanie będzie miało pozytywny skutek przy budowaniu polityki państwa na najbliższe lata.
