Wysłanie upomnienia osobie zalegającej z zapłatą podatków czy składek ZUS jest obowiązkowe. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego może nastąpić dopiero po 7 dniach od doręczenia upomnienia. Ile wynoszą koszty upomnienia? Kiedy upomnienie nie jest potrzebne?
Koszty upomnienia - ile wynoszą?
Koszty upomnienia są określone w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie wysokości kosztów upomnienia skierowanego przez wierzyciela do zobowiązanego przed wszczęciem egzekucji administracyjnej. Wynoszą one 11,60 zł.
Wcześniej (przed 17 października 2015 r.) koszty upomnienia były powiązane z kosztami wysyłki listu poleconego Pocztą Polską (czterokrotna wartość opłaty dodatkowej pobieranej przez Pocztę Polską za polecenie przesyłki listowej). To powodowało, że każda zmiana przez Pocztę Polską ceny listów poleconych powodowała zmianę wysokości kosztów upomnienia. Obecnie do zmiany kosztów upomnienia potrzebna byłaby zmiana rozporządzenia.
Obowiązek wysłania upomnienia
Przy egzekucji administracyjnej obowiązuje zasada, że najpierw trzeba wysłać upomnienie. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte dopiero po upływie 7 dni od dnia doręczenia tego upomnienia (art. 15 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji). Dlatego właśnie urząd skarbowy czy ZUS najpierw wysyłają upomnienie, a dopiero potem wszczynają egzekucję.
Pisemne upomnienie powinno zawierać:
-
wezwanie do wykonania obowiązku (np. zapłaty zaległego podatku, składek ZUS),
-
zagrożenie skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.
Koszty upomnienia a zapłata zaległości po jego otrzymaniu
Z chwilą doręczenia upomnienia, powstaje obowiązek zapłaty kosztów upomnienia. Jeśli koszty upomnienia nie zostaną zapłacone, podlegają one przymusowemu ściągnięciu. Stosuje się dla nich takie same zasady, jak dla wyegzekwowania kosztów prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Dlatego po otrzymaniu upomnienia, należy zapłacić nie tylko zaległy podatek czy składki z odsetkami, ale też zapłacić 11,60 zł kosztów upomnienia.
Zaliczenie otrzymanej wpłaty na koszty upomnienia
Jeśli podatnik płaci zaległości po otrzymaniu upomnienia, a jeszcze przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, to jego wpłata zostanie zaliczona w pierwszej kolejności na koszty upomnienia.
Jeżeli na podatniku ciążą koszty doręczonego upomnienia, dokonaną wpłatę zalicza się w pierwszej kolejności na poczet tych kosztów - art. 62 § 1a Ordynacji podatkowej.
Upomnienie to ostrzeżenie przed egzekucją
Otrzymane upomnienie należy traktować nie tylko jako przypomnienie o konieczności zapłaty zaległości. To także ostrzeżenie, że za chwilę może zostać wszczęte postępowanie egzekucyjne w administracji. Upomnienia nie warto więc lekceważyć. Urzędy nie mają obowiązku wysyłania kolejnego ostrzeżenia o zamiarze wszczęcia egzekucji. Kolejne pismo może więc być już pismem o zajęciu rachunku bankowego czy wynagrodzenia. Spowoduje to konieczność poniesienia dodatkowych kosztów - tym razem związanych z wszczęciem postępowania egzekucyjnego w administracji.
Kiedy upomnienie nie jest potrzebne?
Od zasady, że najpierw trzeba wysłać upomnienie, a dopiero potem wszczynać egzekucję administracyjną, są wyjątki. Ich lista jest zawarta w rozporządzeniu Ministra Finansów.
Dotyczy ono np. należności wynikających z orzeczeń, którym nadano rygor natychmiastowej wykonalności czy sytuacji, gdy ponownie wszczynana jest wcześniej umorzona egzekucja. Pełna lista tych wyjątków znajduje się w tabeli.
Przykład 1.
Naczelnik Urzędu Skarbowego wysłał podatnikowi upomnienie z powodu zaległości w zapłacie podatku. Ponieważ podatek nie został zapłacony, zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne. W jego trakcie nie udało się ustalić majątku podatnika, z którego można by egzekucję skutecznie prowadzić. W rezultacie postępowanie egzekucyjne zostało umorzone (art. 59 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji). Po roku urząd skarbowy uzyskał informację, że podatnik podjął pracę zarobkową. Może ponownie wszcząć egzekucję, bo został ujawniony majątek lub źródła dochodu zobowiązanego przewyższające kwotę wydatków egzekucyjnych (art. 61 ustawy). W takim przypadku nie trzeba wysyłać podatnikowi kolejnego upomnienia. Ponowna egzekucja może więc zostać wszczęta “z zaskoczenia”.
| Egzekucja administracyjna może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadku, gdy dotyczy: 1) należności pieniężnych, w przypadku których, na podstawie przepisów szczególnych, przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego zobowiązanemu zostało doręczone wezwanie do zapłaty; 2) należności pieniężnych, których obowiązek uiszczenia powstaje z mocy prawa, a wysokość tych należności została określona w ostatecznym orzeczeniu (np. w doręczonej decyzji); 3) należności pieniężnych wynikających z orzeczeń, którym nadano rygor natychmiastowej wykonalności; 4) należności pieniężnych dochodzonych w ponownie wszczętej egzekucji administracyjnej, umorzonej wcześniej z powodu braku majątku na pokrycie choćby kosztów egzekucji; 5) należności pieniężnych państw członkowskich Unii Europejskiej/Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu dochodzonych na podstawie art, 84 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 6) kosztów upomnienia; 7) kosztów egzekucyjnych; 8) grzywien w celu przymuszenia nakładanych w postępowaniu egzekucyjnym obowiązków o charakterze niepieniężnym; 9) odszkodowań orzeczonych w sprawach o naprawienie szkód wyrządzonych przez skazanych w mieniu zakładów karnych i aresztów śledczych. |
