Zapowiadane zmiany w ramach Nowego Polskiego Ładu regulują przede wszystkim wiele nowych ulg i preferencji podatkowych. Trzeba jednak przy tym pamiętać, że przez Polski Ład pojawią się również pewnego rodzaju obciążenia dla przedsiębiorców. Po omówieniu zagadnienia preferencji w ramach Polskiego Ładu warto przejść do opracowania zagadnienia nowych obciążeń, z którymi mogą spotkać się przedsiębiorcy. Sprawdźmy, jakie nowe obciążenia dla przedsiębiorców wprowadzi Nowy Polski Ład.
Polski Ład a składka na ubezpieczenie zdrowotne w świetle prawa podatkowego
Kwestią, na którą warto zwrócić uwagę, są nowe reguły dotyczące składki zdrowotnej.
Przedstawmy najpierw aktualne regulacje odnoszące się do zasad odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Otóż, jak podaje art. 27b ust. 1 ustawy PIT, podatek dochodowy obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c (a więc zarówno w ramach skali podatkowej, jak i w podatku liniowym), w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne:
opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
Ww. obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego zaniechano poboru podatku.
Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy jej wymiaru. Wysokość wydatków na opłacenie składki ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.
Jak zatem widać z przedstawionych przepisów, zapłacona na ubezpieczenie zdrowotne składka powoduje zmniejszenie podatku. Jest to rozwiązanie dużo korzystniejsze niż odliczenie od dochodu, gdyż w efektywny i bezpośredni sposób pomniejsza zobowiązanie podatkowe.
Dodatkowo, jak podaje art. 31 ustawy o zryczałtowanym podatku, podatek dochodowy w formie karty podatkowej wynikający z decyzji podatnik obniża o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o ile nie została odliczona od podatku dochodowego.
Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą pomniejsza się kartę podatkową, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki określonej w odrębnych przepisach. Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.
Po upływie roku podatkowego, w terminie do 31 stycznia, podatnik jest obowiązany złożyć w urzędzie skarbowym roczną deklarację PIT-16A o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach.
Podatnicy płacą podatek dochodowy w formie karty podatkowej, pomniejszony o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne, bez wezwania w terminie do 7. dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – w terminie do dnia 28 grudnia roku podatkowego, na rachunek urzędu skarbowego.
Jak zatem widać z przedstawionych regulacji, w każdej formie opodatkowania (podatek liniowy, na zasadach ogólnych, ryczałt ewidencjonowany oraz karta podatkowa).
Zasady obliczania składki zdrowotnej - stan poprzedzający Polski Ład
Składka na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 9% podstawy wymiaru składki.
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2021 roku wynosi 4242,38 zł. Przy tej najniższej podstawie miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 381,81 zł.
Pamiętajmy jednak, że odliczeniu od podatku nie podlega 9%, lecz 7,75% podstawy wymiaru składki zdrowotnej, czyli miesięcznie jest to kwota 328,78 zł. Rocznie daje nam to 3945,36 zł.
Tylko w nielicznych przypadkach przedsiębiorca nie musi opłacać za siebie składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Przedsiębiorca nie musi płacić za siebie składki zdrowotnej, jeśli:
jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie wysokości minimalnego wynagrodzenia, opłacającym podatek dochodowy z prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej;
jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, która opłaca podatek dochodowy z prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej;
jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie wysokości minimalnego wynagrodzenia, a z działalności uzyskuje miesięcznie przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury;
jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, która z działalności uzyskuje miesięcznie przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury.
Jakie zmiany wprowadza Polski Ład?
Poprzez projekt Nowy Polski Ład ma zniknąć możliwość odliczenia opłaconej składki zdrowotnej od podatku.
Ponadto w myśl planowanych przepisów Polski Ład zmienia zasady ustalania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne. Będzie ona bowiem uzależniona nie od wymiaru składki, ale od dochodu netto uzyskanego przez podatnika. Nadal ma to być stawka 9%, przy czym będzie się ona odnosić do dochodu podatkowego.
Ponadto Polski Ład ma wprowadzić minimalną kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne. To oznacza, że nawet jeżeli w danym miesiącu wysokość dochodu będzie wynosić zero, to i tak podatnik będzie zobligowany do zapłaty składki, która dodatkowo nie będzie podlegała odliczeniu od podatku.
To oznacza, że dla podatników zwiększone zostaną obciążenia podatkowe w dwóch wymiarach:
po pierwsze poprzez zwiększenie wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, która podlegać będzie wpłacie;
po drugie poprzez pozbawienie podatników prawa do odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej od podatku.
Przechodząc do podsumowania naszego artykułu, zaznaczyć należy, że pomimo zapowiedzi wprowadzenia licznych preferencji dla przedsiębiorców w ramach Nowego Polskiego Ładu, nowe regulacje wiązać się będą także z powstaniem obciążeń finansowych. Wynika to przede wszystkim ze zmian jakie Polski Ład wprowadza w zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne.
