Które spółki jawne są podatnikami CIT? Zmiany od 1 stycznia 2021 roku

Począwszy od 1 stycznia 2021 roku, wprowadzono zmiany w zakresie prawa podatkowego, które powodują, że w określonych przypadkach spółki jawne stają się podatnikami podatku CIT, a nie jak dotychczas – podatnikiem PIT. Które spółki jawne są podatnikami CIT? Z uwagi na dokonaną nowelizację warto przyjrzeć się bliżej tym regulacjom.

Zakres podmiotowy ustawy CIT

W aktualnym stanie prawnym podatek CIT stosuje się do spółek z o.o., spółki akcyjnej, komandytowo-akcyjnej oraz komandytowej.

Dodatkowo, jak podaje art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy CIT, przepisy ustawy mają również zastosowanie do spółek jawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz spółka jawna nie złoży:

1. przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji, według ustalonego wzoru, o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, o którym mowa odpowiednio w art. 5 ust. 1 albo o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy PIT lub

2. aktualizacji informacji, o której mowa w lit. a, w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników

– do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki.

Zwróćmy zatem uwagę, że nowe regulacje nie odnoszą się do tych spółek jawnych, w których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne. W takim wypadku spółka jawna pozostaje nadal transparentna podatkowo, co oznacza, że podatnikiem jest każdy wspólnik, który rozlicza podatek PIT z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej proporcjonalnie do posiadanego udziału w zyskach spółki.

Informacja o podatnikach wchodzących w skład spółki jawnej

Kolejnym warunkiem opodatkowania podatkiem CIT spółki jawnej jest niezłożenie informacji o podatnikach we właściwym terminie do naczelnika urzędu skarbowego (lub niedokonanie aktualizacji).

1. imię i nazwisko albo firmę (nazwę), adres miejsca zamieszkania albo adres siedziby, numer identyfikacji podatkowej oraz wielkość prawa do udziału w zysku spółki jawnej:

1. wspólnika będącego podatnikiem osiągającym dochody ze spółki jawnej,

2. podatnika niebędącego wspólnikiem spółki jawnej osiągającego dochody z tej spółki;

2. nazwę, adres oraz numer identyfikacji podatkowej podmiotu niebędącego podatnikiem podatku dochodowego, za którego pośrednictwem podatnik osiąga dochody ze spółki jawnej, oraz wielkość posiadanego przez podatnika prawa do udziału w zysku tego podmiotu.

Zgłoszenia ww. danych dokonuje się poprzez formularz CIT-15J „Informacja o podatnikach podatku dochodowego posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku spółki jawnej” oraz załącznik CIT/JW „Załącznik o danych podatnika podatku dochodowego, który osiąga dochody ze spółki jawnej”.

Z uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy wynika, że kwestia złożenia ww. informacji ma kluczowe znaczenie w kontekście uszczelniania systemu podatkowego.

Ustawodawca wskazuje, że w sytuacji, gdy zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi wspólnicy spółki jawnej w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami regulują swoje zobowiązania podatkowe, z tytułu udziału w zyskach mającej siedzibę na terytorium Polski spółki jawnej, to nowe regulacje nie nałożą na tych wspólników żadnych dodatkowych obciążeń podatkowych, pod warunkiem że spółka jawna przekaże do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na jej siedzibę oraz właściwego dla wspólnika informację o podatnikach uzyskujących dochody z udziału w jej zyskach oraz o wielkości posiadanych przez każdego z nich prawach do takiego udziału.

W przypadku, gdy wspólnicy spółki jawnej oraz sama spółka jawna mają siedziby w miejscach objętych właściwością różnych naczelników urzędów skarbowych, to informację CIT-15J wraz z załącznikiem CIT/JW składa się do organu podatkowego tylko w zakresie podatników objętych właściwością tego organu podatkowego.

Natomiast do organu podatkowego właściwego dla spółki jawnej składa się jedną informację CIT-15J, ale w zakresie wszystkich podatników osiągających dochody z tej spółki jawnej wraz ze stosowną liczbą załączników CIT/JW.

Celem uniknięcia objęcia spółki jawnej podatkiem CIT należy złożyć wspomniane dokumenty przed rozpoczęciem roku obrotowego (czyli przed otwarciem jej ksiąg rachunkowych). Należy także pamiętać o obowiązku aktualizacji informacji w terminie 14 dni od dnia powstania zmian w składzie wspólników. Niezachowanie tych terminów powoduje, że spółka jawna podlega opodatkowaniu CIT.

Które spółki jawne są podatnikami CIT? - zakres czasowy statusu 

Jak wskazaliśmy uprzednio, warunkiem koniecznym uniknięcia objęcia spółki jawnej podatkiem CIT jest złożenie informacji we wskazanym terminie. W związku z tym pojawia się pytanie, czy możliwe jest przywrócenie terminu lub względnie złożenie informacji w kolejnym roku obrotowym?

W celu udzielenia odpowiedzi na tak postawione pytanie należy odnieść się do treści art. 1 ust. 5 ustawy CIT, gdzie czytamy, że spółka jawna posiada status podatnika CIT odpowiednio od pierwszego dnia roku obrotowego albo od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników do dnia likwidacji spółki lub wykreślenia z właściwego rejestru.

To oznacza, że niezłożenie informacji przez spółkę jawną powoduje, iż uzyskuje ona status podatnika CIT aż do chwili jej likwidacji. W rezultacie nie jest możliwe wnioskowanie o przywrócenie terminu z uwagi na fakt, że jest to termin materialny, a nie procesowy.

Ponadto złożenie informacji w kolejnych latach obrotowych również nie powoduje przywrócenia poprzedniego statusu podatkowego.

Przechodząc do podsumowania tematyki opodatkowania spółki jawnej podatkiem CIT, możemy wskazać, że podatek dochodowy od osób prawnych nie dotyczy:

1. spółek jawnych, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne – tego rodzaju spółki w żadnym wypadku nie mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem CIT i nie są zobowiązane do składania żadnych informacji do urzędu skarbowego w zakresie składu osobowego wspólników;

2. innych spółek jawnych, pod warunkiem, że w przewidzianym w ustawie terminie złożą do właściwego organu informację CIT-15J wraz z załącznikiem CIT/JW. Niedochowanie terminu powoduje, że definitywnie spółka jawna staje się podatnikiem CIT bez możliwości odwrócenia tego stanu.