0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Odszkodowanie za zniszczenie towaru – opodatkowanie VAT

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Prowadząc działalność gospodarczą, podatnicy muszą się liczyć z tym, że część towarów może ulec zniszczeniu. Dzieje się tak albo przez zaniechania podatnika, albo z winy innych osób. Podatnicy, których towary uległy zniszczeniu, mogą dochodzić odszkodowań od osób, które je uszkodziły. Sprawdź, w jaki sposób rozliczyć odszkodowanie za zniszczenie towaru na gruncie VAT!

Co podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Na wstępie należy przypomnieć, że opodatkowaniu VAT podlegają:

  • odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  • eksport towarów;
  • import towarów na terytorium kraju;
  • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  • wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług – dalej: ustawa o VAT – towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Definicję dostawy towarów znajdziemy w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. W świetle tej regulacji przez dostawę rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Ponadto przez świadczenie usług rozumiemy:

  • przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  • zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  • świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Tym samym usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji.

Podsumowując, dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Podstawa podatkowa

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2–5, art. 30a–30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Podstawa opodatkowania obejmuje:

  • podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
  • koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Pojęcie odszkodowania

Odszkodowanie to wypłata określonej kwoty pieniędzy, które stanowią wynagrodzenia za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej. Ma ono służyć zadośćuczynieniu poniesionym przez nią stratom. Regulacje dotyczące odszkodowań znajdziemy w Kodeksie cywilnym. W świetle art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego „zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła”. Tym samym, dokonując obliczania wysokości odszkodowania, musimy uwzględnić wartość strat, które poszkodowany poniósł, a także korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody.

W sytuacji, gdy poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu. Na podstawie art. 363 § 1 Kodeksu cywilnego naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. W większości jednak przypadków rozliczenie polega na świadczeniu w pieniądzu.

Wysokość odszkodowania w pieniądzu winna być co do zasady ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania.

Odszkodowanie za zniszczenie towaru - opodatkowanie VAT

Jak to już wyżej opisaliśmy, bardzo często dochodzi do uszkodzenia towarów. Najczęściej jest ono związane z niedopełnieniem obowiązków przez właściciela. Jednak w wielu przypadkach uszkodzenie następuje z winy klienta.

Przykład 1.

Podatnik zajmuje się handlem internetowym. Sprzedaje sprzęt AGD. W lipcu otrzymał zwrot lodówki od klienta, który twierdził, że jest ona uszkodzona. W wyniku ekspertyzy podatnik uznał, że uszkodzenia mają charakter mechaniczny i zostały spowodowane niezgodnym z instrukcją użytkowaniem. Ustalił on z klientem, że ten wypłaci mu odszkodowanie za zniszczenie towaru. Czy powyższe odszkodowanie jest opodatkowane podatkiem VAT?

W tym przypadku zapłata kwoty za uszkodzony towar stanowi formę odszkodowania. Nie jest ono ekwiwalentem za świadczenie usług czy też dostawę towarów. Tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Co ważne, w tym przypadku podatnik winien dokonać korekty faktury. W takiej bowiem sytuacji kwota z faktury uległa zmniejszeniu.

Przykład 2.

Towary zostały uszkodzone podczas transportu. Podatnik w związku z tym otrzymał odszkodowanie. Było ono bardzo wysokie. Podatnicy ustalili, że nie jest opodatkowane podatkiem VAT. Obaj podatnicy są czynnymi podatnikami VAT i zastanawiają się, czy mogą wystawić w tym przypadku fakturę.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy uznać, że skoro wypłata i otrzymanie odszkodowania nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, to nie powinno jej się dokumentować fakturą VAT. Zdarzenie winno być udokumentowane za pomocą innego niż faktura dowodu księgowego, np. notą obciążeniową.

Podsumowując, co do zasady odszkodowanie za zniszczone towary nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Czynności tych nie powinno się tym samym dokumentować fakturą VAT.

 

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów