Pracodawca ponosi różnorodne wydatki związane z funkcjonowaniem swojego przedsiębiorstwa. Jednym z nich jest opłacenie pracownikowi kursu prawa jazdy. W kontekście poniesionego nakładu pojawia się pytanie o możliwość ujęcia w kosztach podatkowych tego rodzaju wydatku. W dzisiejszym artykule przedstawiamy podatkowe konsekwencje tego rodzaju działania.
Opłacenie pracownikowi kursu prawa jazdy jako koszt uzyskania przychodu
Sytuacja w danym przedsiębiorstwie może wymagać podjęcia przez pracodawcę decyzji o konieczności skierowania pracownika na kurs prawa jazdy. Z pewnością tego rodzaju postanowienie jest powodowane przesłankami związanymi z prawidłowym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Nietrudno zatem odnaleźć związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy działalnością gospodarczą a poniesionym wydatkiem.
W celu przeprowadzenia głębszej analizy sięgnijmy zatem do regulacji ustawowych. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
W konsekwencji kosztem uzyskania przychodów są tylko takie wydatki, które nie zostały wymienione w art. 23 ustawy i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże podatnicy muszą pamiętać, że zawsze w tego typu przypadkach ciężar wykazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.
Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:
-
pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu;
-
nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
-
być właściwie udokumentowany.
„Jako koszty uzasadnione racjonalnie i gospodarczo, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów ze źródła jakim jest działalność gospodarcza, uznać należy wydatki na kształcenie pracownika, które pozwolą nabyć mu kwalifikacje niezbędne w wykonywaniu powierzonych mu obowiązków.
Wydatki na podnoszenie kwalifikacji pracowniczych – aby mogły stanowić koszt uzyskania przychodu dla pracodawcy - muszą więc mieć ścisły związek z zakresem obowiązków pracownika wynikającym ze stosunku pracy oraz charakterem działalności pracodawcy.
Z treści wniosku wynika, iż zatrudnia Pan pracowników, których praca wiąże się z wyjazdami poza siedzibę pracodawcy. Dlatego też za pracowników, którzy nie posiadają niezbędnych uprawnień, zatrudnionych na umowę o pracę zamierza Pan zapłacić za kurs prawa jazdy. Opłata za kurs będzie zachętą kontynuacji pracy w Pana firmie. Kurs opłacany będzie tylko za pracowników »szczególnie cennych«.
Sfinansowany przez Pana kurs na prawo jazdy wiąże się z zakresem prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Wydatki poniesione z tego tytułu mają na celu podniesienie umiejętności pracowników poprzez uzyskanie prawa jazdy niezbędnego do wykonywania pracy w charakterze handlowców.
Mając powyższe na uwadze przyjąć należy, iż spełniona zostanie dyspozycja generalna dotycząca kosztów uzyskania przychodów wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przedmiotowe wydatki poniesione zostaną w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, mogą więc zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem ich należytego udokumentowania.
Reasumując powyższe należy stwierdzić, iż faktycznie poniesione i właściwie udokumentowane wydatki na pokrycie kosztów kursu nauki jazdy pracowników zatrudnionych na umowę o pracę oraz dodatkowych lekcji jazdy należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów i ewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów”.
Opłacenie pracownikowi kursu prawa jazdy - czy po stronie pracownika powstaje przychód podatkowy?
Dowiedzieliśmy się, że opłacenie pracownikowi kursu prawa jazdy może stanowić dla pracodawcy koszt uzyskania przychodu. Pojawia się jednak wątpliwość, czy w tym przypadku powstaje po stronie pracownika przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń.
Jak bowiem wynika z treści art. 12 ust. 1 ustawy PIT, za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
W rozpatrywanym przypadku pracownik ewidentnie otrzymuje nieodpłatne przysporzenie w postaci sfinansowania przez pracodawcę kursu prawa jazdy. Czy zatem jednocześnie pracownik powinien rozpoznać przychód ze stosunku pracy?
W tym przypadku zastosowanie znajdzie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy PIT. Przepis ten podaje, że zwalnia się od podatku wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego. W myśl natomiast art. 1031 § 1 Kodeksu pracy przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą.
W konsekwencji pracodawca z tego tytułu nie pobiera zaliczki na podatek ani też nie wykazuje wartości świadczenia w informacji przekazywanej pracownikowi po zakończeniu roku.
