Opodatkowanie usług dietetycznych na gruncie PIT i VAT

W artykule w sposób kompleksowy omówimy kwestię opodatkowania świadczenia usług dietetycznych. Zastanowimy się, czy możliwe jest zastosowanie zwolnienia od podatku VAT, oraz omówimy możliwe formy opodatkowania podatkiem dochodowym. Jak wygląda opodatkowanie usług dietetycznych w PIT i VAT?

Usługi dietetyczne a zwolnienie z VAT

W kontekście podatku VAT warto zastanowić się, czy podmiot świadczący usługi dietetyczne może być przedmiotowo zwolniony od podatku.

Otóż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

1. lekarza i lekarza dentysty;
2. pielęgniarki i położnej;
3. medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej;
4. psychologa.

Zwolnienie od podatku VAT usług w zakresie opieki medycznej ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Istotne jest zatem nie tylko to, jakie usługi są świadczone, lecz także – kto je wykonuje. Niespełnienie choćby jednej przesłanki wyklucza prawo do zastosowania zwolnienia. Zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń o odpowiednim poziomie jakości, biorąc pod uwagę wykształcenie zawodowe osób je wykonujących.

Należy zatem zastanowić się, czy dietetyk jest zawodem medycznym.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej osoba wykonująca zawód medyczny oznacza osobę uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Pojęcie „osoba wykonująca zawód medyczny” obejmuje zarówno osoby wykonujące zawody, których status jest określony ustawowo, jak i zawody, które nie mają na gruncie obowiązującego prawa takiego uregulowania. Pojęcie „wykonywanie zawodu medycznego” należy odnieść do osób, które fachowo, stale i w celach zarobkowych zajmują się wykonywaniem zajęcia mającego związek z medycyną i które mają odpowiednie kwalifikacje. Przez kwalifikacje należy rozumieć zasób wiedzy i umiejętności wymaganych do udzielania świadczeń zdrowotnych.

W tym miejscu należy zauważyć, że w załączniku do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, w grupie 322001 wymienieni zostali dietetycy.

Zgodnie natomiast z poz. 55 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 roku w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami wymagane kwalifikacje dla dietetyka to:

• ukończenie szkoły policealnej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskanie tytułu zawodowego dietetyk lub dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie dietetyk bądź ukończenie technikum lub szkoły policealnej i uzyskanie tytułu zawodowego technika technologii żywienia w specjalności dietetyka, lub tytuł zawodowy magistra lub licencjata na kierunku dietetyka, lub
• rozpoczęcie przed 1 października 2007 roku studiów wyższych w specjalności dietetyka obejmujących co najmniej 1784 godziny kształcenia w zakresie dietetyki i uzyskanie tytułu magistra, lub
• rozpoczęcie przed 1 października 2007 roku studiów wyższych na kierunku technologia żywności i żywienie człowieka o specjalności żywienie człowieka i uzyskanie tytułu magistra lub magistra inżyniera na tym kierunku.

Mimo że zawód dietetyka nie został objęty unormowaniem odrębnych aktów prawnych, to jednak inne przepisy określające m.in. zasady jego wykonywania, zasady związane z uzyskiwaniem kwalifikacji do wykonywania zawodu, zasady i formy wykonywania zawodu, wskazują, że osoba, która zdobyła wyższe wykształcenie w zakresie dietetyki, jest osobą uprawnioną do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobą legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w dziedzinie medycyny.

W tym miejscu warto też dodać, że dla możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku bez znaczenia pozostaje okoliczność świadczenia przez wnioskodawcę opisanych usług online za pośrednictwem internetu. Tak też Dyrektor KIS w interpretacji z 26 maja 2023 roku (nr 0112-KDIL3.4012.240.2023.1.NW).

Końcowo warto też dodać, że w ocenie fiskusa ze zwolnienia nie korzysta świadczenie usług w postaci sprzedaży gotowych jadłospisów, poradników dietetycznych i przepisów w formie e-booków oraz sprzedaży poradników i szkoleń w formie gotowych nagrań i nagrań audio. 

Brak zwolnienia jest tutaj argumentowany brakiem możliwości oceny stanu zdrowia konkretnego pacjenta w celu postawienia prawidłowej diagnozy oraz zaproponowania odpowiedniego, dostosowanego do wymogów konkretnej osoby postępowania terapeutycznego. Usługi te nie posiadają zatem waloru usług służących profilaktyce, zachowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Tak też stanowi pismo z 2 września 2022 roku wydane przez Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (nr 0113-KDIPT1-1.4012.353.2022.6.MGO).

Przykład 1.

Pani Monika posiadająca wykształcenie dietetyczne świadczy usługi w tym zakresie na rzecz konkretnych osób, opracowując dla nich indywidualne plany dietetyczne mające na celu poprawę ich stanu zdrowia. Czy tego rodzaju usługi są w całości zwolnione od podatku VAT?

Z uwagi na zindywidualizowany charakter świadczenia na rzecz konkretnego pacjenta pani Monika może być zwolniona od podatku VAT. Gdyby sprzedawała gotowe plany dietetyczne bez uprzednich konsultacji z konkretną osobą, to zwolnienie nie mogłoby znaleźć zastosowania. Brak w takim przypadku elementu diagnozy stanu pacjenta.

Opodatkowanie usług dietetycznych a działalność nierejestrowana

W przypadku rozważań co do formy opodatkowania podatkiem dochodowym należy wskazać, że podatnik może zastosować skalę podatkową, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

W kontekście tej ostatniej formy opodatkowania istotnego znaczenia nabiera ustalenie, jaka stawka ryczałtu obowiązuje w przypadku świadczenia usług dietetycznych. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2a lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku w zakresie świadczenia usług opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86) stawka podatku wynosi 14% przychodów.

Wskażmy, że grupowanie PKWiU 86.90.19.0 Pozostałe usługi w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowane obejmuje m.in.: usługi związane z prowadzeniem profilaktyki i promocji zdrowia świadczone przez higienistki szkolne, dietetyków, ortoptystów, instruktorów higieny i pozostałych specjalistów promocji zdrowia.

Warto również podkreślić, że usługi dietetyków mogą być wykonywane w ramach działalności nierejestrowanej. W takim przypadku osiągnięty przychód nie będzie kwalifikowany do źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT), lecz do tzw. innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1ba ustawy PIT).

Na marginesie dodajmy, że zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców od 1 lipca 2023 roku nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Podniesiono zatem limit z 50% do 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Analizując kwestię opodatkowania usługi dietetycznych, należy wskazać, że przy założeniu spełnienia przesłanki podmiotowej oraz przedmiotowej usługa ta może być w całości zwolniona od podatku VAT. Ponadto istnieje wiele możliwości opodatkowania w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych tego rodzaju usług.