Podatnicy mogą podpisać porozumienie z administracją podatkową dotyczące ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi. Przedsiębiorstwa powiązane, nawet jeżeli rzetelnie zawierają porozumienie cenowe we wzajemnych transakcjach, są bardzo uważnie obserwowane przez fiskusa. Żeby uniknąć ewentualnych sporów, firmy powiązane mogą zawierać z ministrem finansów porozumienie cenowe dotyczące uznawania prawidłowości metod ustalania cen transakcyjnych.
Kto może zawrzeć porozumienie cenowe?
Porozumienie cenowe zawierane jest z fiskusem głównie w celu zabezpieczenia przedsiębiorstw przed konsekwencjami ewentualnych sporów w zakresie cen transakcyjnych.
Zgodnie z przepisami porozumienie cenowe ma określać:
1) profil funkcjonalny podmiotów powiązanych, których dotyczą uznane warunki, obejmujący w szczególności pełnione funkcje, ponoszone ryzyko i zaangażowane aktywa;
2) algorytm kalkulacji ceny transakcyjnej;
3) inne reguły stosowania metody ustalania cen transakcyjnych.
Minister, na wniosek podmiotu krajowego, uznaje również porównywalność istotnych warunków ustalonych w umowie o podziale kosztów zawartej z powiązanym z nim podmiotem lub podmiotami, z warunkami jakie ustaliłyby między sobą podmioty niezależne.
Porozumienie cenowe może być:
1. jednostronne:
- krajowe:
- zawierane pomiędzy powiązanymi ze sobą podmiotami krajowymi,
- zawierane pomiędzy podmiotem krajowym powiązanym z podmiotem zagranicznym a innymi podmiotami krajowymi powiązanymi z tym samym podmiotem zagranicznym,
- zagraniczne – zawierane pomiędzy podmiotem krajowym powiązanym z podmiotem zagranicznym a tym podmiotem zagranicznym;
2. dwustronne – zawierane pomiędzy podmiotem krajowym powiązanym z podmiotem zagranicznym a tym podmiotem zagranicznym; zawarcie dwustronnego porozumienia cenowego uzależnione jest od uzyskania potwierdzenia od władzy podatkowej właściwej dla rezydencji podatkowej zagranicznego podmiotu;
3. wielostronne - zawierane pomiędzy podmiotem krajowym powiązanym z podmiotem zagranicznym z więcej niż jednego państwa; zawarcie wielostronnego porozumienia cenowego - tak jak dwustronnego - również uzależnione jest od uzyskania potwierdzenia od władzy podatkowej właściwej dla rezydencji podatkowej zagranicznego podmiotu.
Jakie są podstawowe elementy wniosku o porozumienie cenowe?
Wniosek w zakresie metody ustalania cen transakcyjnych musi wskazywać wybraną metodę ustalania ceny transakcyjnej, w szczególności podawać jedną z metod, o których mowa w przepisach ustawy o PIT oraz w ustawie o CIT, jak również przedstawiać propozycję stosowania tej metody wraz z uzasadnieniem i dokumentami mającymi wpływ na przedstawione propozycje. Oczywiście najistotniejsze wydaje się wykazanie porównywalności metody z warunkami, które ustaliłyby niezależne podmioty.
Wnioskujący o zawarcie porozumienia cenowego obowiązany jest do przedstawienia:
1. opisu sposobu stosowania proponowanej metody w odniesieniu do przedmiotu wniosku, w szczególności do wskazania:
- algorytmu kalkulacji ceny transakcyjnej,
- prognoz finansowych, na których opiera się kalkulacja ceny transakcyjnej,
- analizy danych porównawczych, jakie wykorzystano do kalkulacji ceny transakcyjnej;
2. okoliczności mogących mieć wpływ na prawidłowe ustalenie ceny transakcyjnej, w szczególności:
warunków ustalonych między podmiotami, w tym opisu przebiegu transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, która ma być przedmiotem decyzji, o której mowa w art. 20a § 3,
analizy aktywów, funkcji i ryzyka podmiotów powiązanych wnioskujących o wydanie decyzji w sprawie porozumienia cenowego, a także opisu przewidywanych kosztów związanych z transakcją, o której mowa w lit. a,
opisu strategii gospodarczej podmiotów powiązanych, o których mowa w art. 20 § 1, i innych okoliczności, jeżeli ta strategia lub okoliczności mają wpływ na cenę transakcyjną,
danych dotyczących sytuacji gospodarczej w branży, w której prowadzi działalność wnioskodawca, w tym danych dotyczących operacji gospodarczych zawieranych przez podmioty niepowiązane, które wykorzystano do sporządzenia kalkulacji ceny transakcyjnej,
struktury organizacyjnej i kapitałowej wnioskodawcy oraz podmiotów, o których mowa w art. 20a § 1, oraz opisu stosowanych przez te podmioty zasad rachunkowości finansowej;
- dokumentów mających istotny wpływ na warunki, o których mowa w art. 20a § 1, w szczególności tekstów umów, porozumień i innych dokumentów wskazujących na zamiary podmiotów powiązanych;
3. propozycji okresu w jakim będzie obowiązywać zawarte porozumienie cenowe wraz ze wskazaniem, czy wniosek dotyczy porozumienia rozpoczynającego się od dnia złożenia wniosku;
4. wykazu podmiotów powiązanych, biorących udział w ustalaniu warunków, wraz z ich pisemną zgodą na przedłożenie organowi właściwemu w sprawie porozumienia wszelkich dokumentów dotyczących przedmiotu decyzji w sprawie porozumienia i złożenia niezbędnych wyjaśnień;
5. opisu założeń krytycznych, na których oparta jest zdolność metody do dokładnego odzwierciedlenia cen transakcyjnych zgodnie z zasadą ceny rynkowej.
Na analogicznych zasadach skonstruowano założenia wniosku o zawarcie porozumienia cenowego, o którym mowa w art. 20a § 2 Ordynacji podatkowej (dotyczy uznania porównywalności istotnych warunków ustalonych w umowie o podziale kosztów zawartej z powiązanym z wnioskodawcą podmiotem lub podmiotami - z warunkami, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niezależne).
Chodzi więc ogólnie m.in. o załączenie dokumentów oraz o podanie we wniosku:
wybranej metody podziału kosztów,
opisu sposobu stosowania proponowanej metody (w tym np. algorytmu podziału kosztów),
okoliczności mogących mieć wpływ na prawidłowe ustalenie ceny transakcyjnej, w tym m.in.: zasady przystąpienia i odstąpienia od umowy o podziale kosztów oraz opis przewidywanych kosztów i wartości wkładów związanych z przedmiotem wniosku,
propozycji okresu w jakim będzie obowiązywać zawarte porozumienie cenowe,
wykazu podmiotów powiązanych,
opisu założeń krytycznych, na których oparta jest zdolność wskazanej we wniosku metody podziału kosztów do dokładnego odzwierciedlenia zasady ceny rynkowej, w szczególności warunków przystąpienia i odstąpienia od umowy o podziale kosztów.
Opłata za porozumienie cenowe pomiędzy podmiotami powiązanymi
Ponadto podatnik jest zobowiązany w terminie 7 dni od złożenia wniosku uiścić opłatę w wysokości 1% wartości transakcji będącej przedmiotem transakcji, przy czym dla porozumienia cenowego:
jednostronnego:
dotyczącego wyłącznie podmiotów krajowych - wynosi nie mniej niż 5 000 zł i nie więcej niż 50 000 zł,
dotyczącego podmiotu zagranicznego - wynosi nie mniej niż 20 000 zł i nie więcej niż 100 000 zł;
dwustronnego lub wielostronnego - wynosi nie mniej niż 50 000 zł i nie więcej niż 200 000 zł.
Porozumienie cenowe nie może zostać udzielone na okres dłuższy niż 3 lata. Może zostać przedłużone na wniosek podmiotu powiązanego, jeżeli warunki transakcji nie ulegną zmianie. Wniosek o przedłużenie musi zostać złożony nie później niż na 6 miesięcy przed upływem terminu obowiązywania przedmiotowego porozumienia. Przedłużenie terminu obowiązywania decyzji nie może być dłuższy niż kolejne 3 lata.
Podkreślić należy, iż porozumienie cenowe nie zwalnia podatników z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej cen transferowych. Jednakże mogą oni mieć pewność, że zastosowana przez nich metoda ustalenia cen oraz sposób jej stosowania nie spowoduje negatywnych konsekwencji finansowych.
Wysokość opłaty od wniosku o odnowienie decyzji w sprawie porozumienia cenowego ma wynosić połowę wysokości opłaty należnej od wniosku o zawarcie porozumienia, a zatem przykładowo:
jeżeli wartość transakcji dla porozumienia jednostronnego dotyczącego wyłącznie podmiotów krajowych wynosiłaby 4 900 000 zł, to 1% wartości transakcji będącej przedmiotem porozumienia wynosi 49 000 zł, zaś połowa opłaty należnej – 24 500 zł,
jeżeli wartość transakcji dla porozumienia jednostronnego dotyczącego wyłącznie podmiotów krajowych wynosiłaby 5 100 000 zł, to wprawdzie 1% wartości transakcji będącej przedmiotem porozumienia wynosi 51 000 zł, jednak skoro maksymalna opłata należna to 50 000 zł, to połowa opłaty należnej wyniesie 25 000 zł,
jeżeli wartość transakcji dla porozumienia jednostronnego dotyczącego podmiotu zagranicznego wynosi 1 900 000 zł, to wprawdzie 1% wartości transakcji będącej przedmiotem porozumienia wynosi 19 000 zł, jednak skoro opłata należna wynosi nie mniej niż 20 000 zł, to połowa opłaty należnej wyniesie 10 000 zł,
jeżeli wartość transakcji dla porozumienia dwustronnego lub wielostronnego wynosi 25 000 000 zł, to opłata należna wyniesie i tak maksymalnie 200 000 zł, zaś połowa opłaty należnej to w takim wypadku 100 000 zł.
