Samochód firmowy, tak jak każdy inny, narażony jest na wypadki. Gdy kolizja będzie spowodowana przez innego kierowcę, wówczas przedsiębiorcy przysługuje prawo do wypłaty odszkodowania. Jak należy rozliczyć otrzymane odszkodowanie oraz koszty nim pokryte? Jak odliczyć VAT od powypadkowej naprawy pojazdu? Wyjaśniamy poniżej.
Odszkodowanie jako przychód a samochód firmowy
Jeżeli samochód firmowy jest objęty tylko i wyłącznie ubezpieczeniem OC, wówczas przychodem, który należy ująć w ewidencji podatkowej, jest kwota nadwyżki uzyskanego odszkodowania nad poniesionymi wydatkami. Natomiast gdy samochód był dodatkowo objęty dobrowolnym ubezpieczeniem autocasco (AC), przychodem jest cała kwota odszkodowania.
Podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów przychód z tytułu odszkodowania wykazuje w kol. 8 KPiR - pozostałe przychody.
Przykład 1.
Przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych miał wypadek samochodowy. Samochód stanowił środek trwały firmy i był objęty jedynie ubezpieczeniem OC. Odszkodowanie, jakie otrzymał podatnik, wynosiło 5.000 zł. Zostało wpłacone poszkodowanemu na konto w dniu 15 grudnia 2015 r. Wydatki na powypadkową naprawę wyniosły 4.000 zł. Jak zaksięgować otrzymane odszkodowanie?
Przedsiębiorca jako przychód w kol. 8 KPiR - pozostałe przychody powinien wykazać 1.000 zł (różnicę między wartością otrzymanego odszkodowania a poniesionymi kosztami). Dniem księgowania powinien być 15 grudnia 2015 r.
Uwaga! Koszty naprawy powypadkowej samochodu objętego wyłącznie ubezpieczeniem OC nie stanowią kosztu podatkowego. |
Przykład 2.
Przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym miał wypadek samochodowy. Samochód stanowił środek trwały firmy i był objęty zarówno ubezpieczeniem OC jak i AC. Odszkodowanie jakie otrzymał podatnik wynosiło 10.000 zł. Zostało wpłacone poszkodowanemu na konto w dniu 10 stycznia 2016 r.. Wydatki na powypadkową naprawę wyniosły 9.500 zł. Jak zaksięgować otrzymane odszkodowanie?
W dacie 10 stycznia 2016 r. przedsiębiorca powinien wykazać przychód z otrzymanego odszkodowania. Kwotę przychodu stanowi całe otrzymane odszkodowanie, czyli 10.000 zł bowiem jego pojazd był objęty zarówno ubezpieczeniem dobrowolnym, jak i ubezpieczeniem obowiązkowym.
Firma opodatkowana ryczałtem a odszkodowanie
Przychód z tytułu otrzymanego odszkodowania podmiot opodatkowany ryczałtem powinien opodatkować stawką 8,5%.
Przykład 3.
Przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem w dniu 31 grudnia 2015 r. otrzymał odszkodowanie z tytułu wypadku samochodu, stanowiącego środek trwały. Kwota odszkodowania wynosiła 8.000 zł. Jak je zewidencjonować?
Ryczałtowiec powinien wykazać przychód w dacie 31 grudnia 2015 r. Przychód ten należy opodatkować stawką 8,5% i w tejże kolumnie wykazać go w ewidencji przychodów.
Ważne! Przychód powstaje nawet wówczas, gdy odszkodowanie zostało rozliczone bezgotówkowo. Należy wykazać go w dacie jego uzyskania. |
Samochód firmowy a koszty powypadkowej naprawy
Wydatki, związane z naprawą samochodu firmowego, przedsiębiorca może uznać za koszt uzyskania przychodu pod warunkiem, że auto było objęte dobrowolnym ubezpieczeniem AC. Wówczas nie ma żadnych ograniczeń dotyczących ujmowania kosztów w KPiR, o ile samochód jest środkiem trwałym firmy.
Ważne! Gdy samochód firmowy uległ całkowitej kasacji lub koszty naprawy przewyższyły kwotę przyznanego odszkodowania, należy w kosztach firmy ująć stratę. |
Odliczenie VAT od powypadkowej naprawy samochodu
Jeżeli przedsiębiorca jest podatnikiem VAT, zobowiązany jest do pokrycia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących koszt naprawy do wartości, w jakiej będzie on miał prawo do jego odliczenia.
Od faktur dokumentujących koszty naprawy przedsiębiorca ma prawo do odliczenia VAT - nawet z tych, które nie zostały zaklasyfikowane jako koszty uzyskania przychodu.
Ważne! 1 kwietnia 2014 r. weszła w życie nowelizacja Ustawy o podatku od towarów i usług obowiązująca również w roku 2016. Zgodnie z jej treścią podatnik może mieć prawo do odliczenia 100% lub 50% podatku VAT w zależności od parametrów pojazdu i spełnienia dodatkowych wymogów. Co ważne, przedsiębiorca podczas rozliczania podatku VAT z tego typu faktur powinien uwzględnić przepisy ogólne obowiązujące w tym zakresie. Więcej o kwestiach odliczenia VAT w artykule: Samochód w firmie po 1 kwietnia 2014 r. |
Samochód zastępczy - rozliczenie
Jeżeli w związku z wypadkiem podatnik poniósł koszty związane np. z wynajęciem samochodu zastępczego, wówczas ten wydatek można ująć w kosztach firmy.
Co ważne, fakturę za czynsz za wynajęcie samochodu należy wówczas rozliczyć bezpośrednio w kosztach. Natomiast pozostałe wydatki związane z tym pojazdem (np. paliwo) należy rozliczyć w ramach kilometrówki.
