Osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze mają możliwość zawarcia umowy na leasing operacyjny samochodu. Po zakończeniu takiej umowy przedsiębiorca może dokonać wykupu samochodu na firmę lub prywatnie. Decydując się na wykup samochodu z leasingu na osobę prywatną, trzeba mieć na uwadze, że sprzedaż samochodu wykupionego prywatnie z leasingu może rodzić skutki w podatku dochodowym. Wyjaśniamy, kiedy przedsiębiorca stosujący jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych powinien wykazać sprzedaż samochodu wykupionego prywatnie z leasingu na ryczałcie! Jaką wówczas należy zastosować stawkę ryczałtu?
Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu w świetle zmian wprowadzonych od 1 stycznia 2022 roku
Nowy Ład wprowadzony od 1 stycznia 2022 roku to szereg zmian podatkowych m.in. w zakresie rozliczenia sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu na cele prywatne. Stosowana do 31 grudnia 2021 roku praktyka zezwalała na sprzedaż samochodu po wykupie na cele prywatne z leasingu, bez konieczności wykazywania przychodu z działalności gospodarczej, gdy sprzedaż pojazdu miała miejsce po upływie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpił wykup.
Zgodnie z obowiązującymi aktualnie przepisami na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami z działalności są również przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy leasingu. Natomiast na mocy art. 10 ust. 2 pkt 4 tej ustawy zwolnienia z opodatkowania sprzedaży nie stosuje się do składników, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 19, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat. Oznacza to, że sprzedaż samochodu, który został wycofany z działalności gospodarczej, w tym wykupiony z leasingu z przeznaczeniem na cele prywatne przed upływem 6 lat, stanowi przychód z działalności gospodarczej.
Począwszy od 1 stycznia 2022 roku na mocy Nowego Ładu, przychód ze sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu na cele prywatne należy zatem traktować jako przychód z działalności gospodarczej dopiero wówczas, gdy sprzedaż następuje po upływie 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano prywatnego wykupu samochodu z leasingu, transakcja sprzedaży pojazdu jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym z działalności gospodarczej.
Sprzedaż samochodu wykupionego prywatnie z leasingu na ryczałcie
Zmiany wprowadzone w ramach Nowego Ładu od 1 stycznia 2022 w odniesieniu do sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego na cele prywatne mają zastosowanie także w stosunku do przedsiębiorców stosujących ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania. Oznacza to, że sprzedaż przez ryczałtowca pojazdu wykupionego uprzednio prywatnie z leasingu, a wcześniej wykorzystywanego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został on wykupiony z leasingu i przekazany na cele prywatne, podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym.
Przykład 1.
Pani Monika prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i stosuje jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Do prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorca wykorzystuje samochód osobowy będący od 2019 roku przedmiotem leasingu operacyjnego. Pani Monika po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego zdecydowała się na wykup samochodu na cele prywatne. Wykup miał miejsce 14 września 2022 roku. W listopadzie 2022 roku pani Monika planuje sprzedać samochód Czy powinna wykazać przychód z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z tytułu sprzedaży samochodu wykupionego prywatnie z leasingu?
Sprzedaż samochodu wycofanego uprzednio z działalności gospodarczej na cele prywatne, w tym wykupionego prywatnie z leasingu operacyjnego przed upływem 6 lat, stanowi przychód z działalności gospodarczej. Jeżeli sprzedaż nastąpi w listopadzie 2022 roku, to w tym przypadku pani Monika powinna potraktować przychód ze sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu na cele prywatne jako przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym, nie upłynie bowiem 6 lat od wykupu pojazdu z leasingu na cele prywatne.
Przykład 2.
Kiedy powinna nastąpić sprzedaż samochodu wykupionego uprzednio przez panią Monikę z leasingu finansowego (przykład 1.), aby nie wystąpił przychód z działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży pojazdu?
Jeżeli sprzedaż następuje po upływie 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano prywatnego wykupu samochodu z leasingu, transakcja sprzedaży pojazdu jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym z działalności gospodarczej. Oznacza to, że wykup samochodu z leasingu operacyjnego i jego późniejsza sprzedaż przez panią Monikę może być zwolniona z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem z działalności gospodarczej, jednak pod warunkiem że odczeka ona 6 lat od wykupu pojazdu z leasingu na cele prywatne. 6 lat liczone jest od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano prywatnego wykupu samochodu z leasingu. Jeżeli zatem wykup prywatny z leasingu miał miejsce 14 września, przychód z działalności nie powstanie wówczas, gdy sprzedaż pojazdu będzie miała miejsce najwcześniej w listopadzie 2028 roku.
Jaką stawką ryczałtu opodatkować sprzedaż samochodu wykupionego prywatnie z leasingu?
Sprzedaż samochodu przez ryczałtowca po wykupie pojazdu z leasingu na cele prywatne podlega zatem opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w przypadku, gdy sprzedaż następuje przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został on wykupiony z leasingu na cele prywatne.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. e ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne stawka ryczałtu przy sprzedaży samochodu, który został wykupiony prywatnie z leasingu przez ryczałtowca, wynosi 3%.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 3,0% przychodów, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2, 5–10 i 19–22 ustawy o podatku dochodowym.
Przypomnijmy, że przytoczony powyżej art. 14 ust. 2 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą na podstawie umowy leasingu. Poza tym w przepisie tym zawarto, że przy określaniu wysokości tych przychodów stosujemy w szczególności art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiący, że cena zbywanej rzeczy nie powinna bez uzasadnionej przyczyny odbiegać od wartości rynkowej tej rzeczy.
Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego opodatkowana jest zatem 3-procentową stawką ryczałtu.
Przykład 3.
Pani Dorota prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W sierpniu 2022 roku wykupiła samochód z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego i zamierza go sprzedać w grudniu 2022 roku. Jaką stawką ryczałtu powinna opodatkować taką sprzedaż?
Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego do majątku prywatnego przez upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pojazd został wykupiony z leasingu na cele prywatne, powoduje powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z działalności gospodarczej prowadzonej przez panią Dorotę. Powinna ona zastosować 3-procentową stawkę ryczałtu przy sprzedaży tego pojazdu.
Sprzedaż samochodu wykupionego prywatnie z leasingu a składka zdrowotna
Kwota składki zdrowotnej dla przedsiębiorców stosujących ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako forma opodatkowania uzależniona jest od wysokości uzyskanego przychodu. Stawka zdrowotna dla ryczałtowców wynosi odpowiednio:
- 60% przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach nieprzekraczających 60 tys. zł;
- 100% przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach w przedziale od 60 tys. zł do 300 tys. zł;
- 180% przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach przekraczających 300 tys. zł.
Sprzedaż samochodu, który został wykupiony prywatnie z leasingu operacyjnego przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został on wykupiony z leasingu i przekazany na cele prywatne, powoduje powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z działalności gospodarczej. Sprzedaż takiego pojazdu objęta jest 3-procentową stawką ryczałtu i ma istotny wpływ na podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla ryczałtowca, a co za tym idzie kwotę składki zdrowotnej do zapłaty z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Przykład 4.
Pani Monika z przykładu 1. zdecydowała się na sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu na cele prywatne w listopadzie 2022 roku, co spowodowało, że ma obowiązek potraktować przychód ze sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu na cele prywatne jako przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Zastosowała 3-procentową stawkę ryczałtu odnośnie do transakcji sprzedaży tego pojazdu. Przychód pani Moniki ze sprzedaży podstawowej w miesiącach od stycznia do listopada wyniósł łącznie 220 000 zł. Samochód został natomiast sprzedany za 100 000 zł. Czy sprzedaż samochodu wpłynie na kwotę składki zdrowotnej do zapłaty z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych?
Tak, sprzedaż samochodu wpłynie w tym przypadku na kwotę składki zdrowotnej do zapłaty z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej przez panią Monikę opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Łączny przychód od stycznia do listopada wynosi łącznie 320 000 zł, co oznacza że pani Monika przekroczyła limit 300 000 zł, a więc zobowiązana jest do zapłaty składki zdrowotnej w wysokości 180% przeciętnego wynagrodzenia za 2022 rok.
