Stała praca z umową na czas nieokreślony to dążenie wielu osób - w szczególności tych posiadających lub planujących rodzinę. Jednak rynek pracy jest elastyczny i przyjmuje różnorodne, uwarunkowane prawnie formy zatrudniania pracowników. Jedną z nich jest praca tymczasowa za pośrednictwem agencji. Umowa w agencji pracy tymczasowej a prawa rodzicielskie - sprawdzamy jakie daje przywileje.
Umowa w agencji pracy tymczasowej
Ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych poświęcona jest uregulowaniu zasad zatrudniania pracowników tymczasowych przez pracodawcę działającego w formie agencji pracy tymczasowej.
Przed rozpoczęciem pracy przez pracownika tymczasowego przeprowadzane są szczegółowe uzgodnienia i wymiana informacji. Przedmiotem uzgodnień są kwestie dotyczące:
- Zakresu informacji dotyczących przebiegu pracy tymczasowej, które mają wpływ na wysokość wynagrodzenia za pracę pracownika tymczasowego, rodzaj pracy, którą ma wykonywać pracownik tymczasowy,
- Określenie wymagań koniecznych do wykonywania pracy,
- Warunków wykonywania pracy w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy,
- Uprawnień związanych z rodzicielstwem.
Uprawnienia pracownic w ciąży
W zakresie nieuregulowanym ustawą o zatrudnianiu pracowników tymczasowych stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy. W przypadku zatrudnienia pracownicy tymczasowej, mającej łączny co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej, której umowa miałaby zakończyć się po upływie 3 miesiąca ciąży, z mocy prawa ulega przedłużeniu do dnia porodu.
Tym samym pracownice skierowane do pracy tymczasowej nabywają prawo do zasiłku macierzyńskiego. Okres 2-miesięcy obejmuje:
- Czas skierowania do wykonywania pracy tymczasowej przypadające w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy poprzedzającym zawarcie umowy o pracę,
- Czas od dnia zawarcia umowy o pracę do dnia w którym pracownica tymczasowa zakończyłaby 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej.
[alert-infoPrzepis dotyczący przedłużenia umowy do dnia porodu odnosi się tylko pracownic zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, nie dotyczą osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Przedłużenie umowy nastąpi tylko na podstawie umowy o pracę. ][/alert-info]
Umowa w agencji pracy tymczasowej a prawa rodzicielskie
Przepisy te są zgodne z treścią dyrektywy 104/2008/WE, która nakazuje zapewnienie kobietom w ciąży i w okresie macierzyństwa odpowiedniej ochrony. Tym samym należy przyjąć, że w stosunku do pracownic zatrudnionych przez agencje pracy tymczasowej stosuje się przepisy dotyczące ochrony kobiet w ciąży i matek karmiących dziecko.
Sytuacja, w której następuje przekroczenie maksymalnego okresu zatrudnienia pracownika tymczasowego u pracodawcy użytkownika nie prowadzi do nawiązania stosunku pracy między tym pracownikiem a agencją pracy tymczasowej.
Przykład 1.
Pracownica agencji pracy tymczasowej była zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Pracę wykonywała na rzecz pracodawcy użytkownika w okresie od 2 maja 2019 r do 31.05.2022 r. i od 3 czerwca 2022 do 15 stycznia 2023 r. wykonując te same czynności co osoby zatrudnione przez pracodawcę użytkownika. Tuż przed zakończeniem umowy o pracę pracownica przedstawiła zaświadczenie o niezdolności do pracy z powodu dolegliwości związanych z ciążą. Umowa o pracę nie został przedłużona. Czy pracodawca mógł przekroczyć dopuszczalny limit zatrudnienia pracownika tymczasowego?
W okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy agencja pracy tymczasowej zatrudniająca pracownika tymczasowego może skierować tego pracownika do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy. Jeżeli okres zatrudnienia przekroczy maksymalny czas, praca nie będzie miała charakteru pracy tymczasowej. Na podstawie, więc przepisów Kodeksu pracy umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu.
Obowiązek przedłużenia umowy do dnia porodu, spowodował powstanie trudnej sytuacji po stronie pracodawców. Gdyż trudno zmienić pracownicy tymczasowej pracę na inną niż wcześniej umówiona z uwagi na to, że agencja ma utrudnione możliwości zatrudnienia pracownicy tymczasowej. Jednakże w przypadku ciąży pracownicy tymczasowej będzie mogła ona nadal wykonywać pracę tymczasową do upływu terminu końcowego wskazanego w umowie o pracę. Zgodnie z art. 177 § 1 kodeksu pracy pracodawca nie będzie mógł ani wypowiedzieć, ani rozwiązać tej umowy, chyba że będą zachodziły przyczyny które uzasadnią rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na rozwiązanie umowy.
Jeżeli doszło do sytuacji, w której pracownica tymczasowa, będąca w ciąży, która została skierowana do pracy przez agencję pracy tymczasowej zabronionej kobietom w ciąży, agencja ma obowiązek przenieść pracownicę do innej pracy lub ją zwolnić na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy na podstawie art. 179 Kodeksu pracy.
Należy zauważyć iż zatrudnienie tymczasowe to taka konstrukcja prawna, którą można określić jako specyficzny rodzaj stosunku pracy. Ta specyfika przejawia się w tym, iż pracownik tymczasowy zobowiązuje się względem agencji świadczyć pracę na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika. Agencja pracy tymczasowej natomiast przyjmuje obowiązek zatrudnienia pracownika na rzecz pracodawcy użytkownika za umówionym wynagrodzeniem. Pracodawca użytkownik jest tak jakby trzecią osobą stosunku pracy.
Natomiast pracodawcą pracownika tymczasowego jest agencja pracy tymczasowej, nie zaś pracodawca użytkownik. Agencja pracy tymczasowej m.in. zatrudnia pracownika tymczasowego oraz przekierowuje go do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika. Wynagrodzenie wypłaca agencja pracy tymczasowej. Pracownik tymczasowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy użytkownika natomiast wszelkie kwestie związane z zatrudnieniem i powstaniem roszczeń ze stosunku pracy należy kierować do agencji pracy tymczasowej. Pracownice w ciąży nie mogą skorzystać z automatycznego przedłużenia do dnia porodu umowy o pracę. Umowa może zostać przedłużona do dnia porodu ale na skutek zgodnej woli stron, nie zaś automatycznie z mocy ustawy.
Zwolnienie chorobowe
Kobieta w ciąży zatrudniona przez agencję pracy tymczasowej korzysta z prawa płatnego zwolnienia chorobowego. W każdym czasie, uzasadniającym prawo do skorzystania ze zwolnienia lekarskiego może z niego skorzystać. Jako pracownik zatrudniony w agencji pracy tymczasowej, pracownik podlega obowiązkowym przepisom z zakresu ubezpieczeń społecznych. Każdy z pracowników będzie miał prawo do skorzystania z zasiłku chorobowego. Prawo do zasiłku chorobowego powstanie po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
Warunki pracy w czasie ciąży
Pracownica tymczasowa będąca w ciąży może wykonywać pracę, jednakże należy zachować odpowiednie warunki pracy. Kobieta nie może pracować w porze nocnej między 21:00 a 7:00 rano, nie może dźwigać ciężkich rzeczy, pracować w szkodliwych warunkach. Czas pracy nie może przekroczyć 8 godzin.
Podstawa prawna:
- Ustawa o zatrudnieniu pracowników tymczasowych z 9 lipca 2003 r. (DZ.U.2019.1563 z 20.08.2019).
- Kodeks pracy z 26 czerwca 1974 r. (DZ.U.2022.1510 z 2022.07.19).
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
