Jednym z przywilejów pracowników zatrudnionych na stanowisku nauczyciela jest urlop dla poratowania zdrowia. Gwarantuje go art. 73 Karty Nauczyciela, wprowadzonej ustawą z 26 stycznia 1982 r. Jest on udzielany w celu poprawy stanu zdrowia, który powinien wystąpić w następstwie przeprowadzonego leczenia. Jego warunki zmieniły się od 1 stycznia 2018 roku. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej.
Kiedy należy się urlop dla poratowania zdrowia?
1 stycznia 2018 r. weszła w życie Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych, która wprowadziła szereg zmian związanych z przyznawaniem urlopu dla poratowania zdrowia. Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami urlop dla poratowania zdrowia należy się nauczycielowi:
- zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć,
- zatrudnionemu na podstawie umowy na czas nieokreślony,
- po przepracowaniu 7 lat w wymiarze nie niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.
Udziela go dyrektor szkoły w celu:
- przeprowadzenia zaleconego leczenia choroby zagrażającej powstaniem choroby zawodowej,
- leczenia choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę,
- leczenia uzdrowiskowego lub rehabilitacji uzdrowiskowej.
Nie można zatem, jak to było przed 1 stycznia 2018 r., skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia z racji każdego schorzenia, a jedynie w przypadku takiego, które ma związek z chorobą zawodową. Ta z kolei, zgodnie z art. 235 kp jest chorobą wymienioną w wykazie chorób zawodowych, którą w wyniku oceny warunków pracy, można stwierdzić bezspornie albo z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”.
W przypadku stanowiska pracy nauczyciela będą to zatem głównie choroby narządu głosu i słuchu. Mogą to być również inne choroby, jeżeli lekarz medycyny pracy uzna, że mają one związek z wykonywanym zawodem.
Co wlicza się do siedmioletniego okresu pracy w szkole, który jest warunkiem otrzymania urlopu?
Aby uzyskać prawo do urlopu dla poratowania zdrowia, nauczyciel musi nieprzerwanie przepracować w jednej szkole 7 lat. Za nieprzerwany okres rozumie się także sytuację, gdy nauczyciel podjął zatrudnienie w szkole nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ustaniu poprzedniego stosunku pracy w tej samej lub innej szkole. Do tego okresu wlicza się także okresy niezdolności do pracy z powodu choroby oraz urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy.
Kolejnym warunkiem, oprócz siedmioletniego, nieprzerwanego stażu w zawodzie nauczyciela jest zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy w momencie składania wniosku o urlop dla poratowania zdrowia. Oznacza to, że obecnie urlop dla poratowania zdrowia będzie przysługiwał nauczycielowi po przepracowaniu 7 lat na minimum pół etatu, pod warunkiem, że w momencie składania wniosku o urlop będzie on zatrudniony na pełen etat. To także jedna ze zmian, które weszły w życie od 1 stycznia 2018 r. Dała ona możliwość wzięcia urlopu dla poratowania zdrowia wszystkim tym nauczycielom, którzy co prawda mieli 7-letni nieprzerwany staż pracy, ale nie zawsze byli zatrudnieni na pełen etat przez cały ten czas. Obecnie wymóg zatrudnienia na pełen etat zachowany został w momencie rozpoczęcia urlopu, a nie jak dotychczas – przez 7 lat poprzedzających moment rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia.
Co należy się nauczycielowi w trakcie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia?
Nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia ma prawo do:
- comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego,
- dodatku za wysługę lat, który przysługuje w wysokości 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, po przepracowaniu 4 lat, do maksymalnie 20% wynagrodzenia,
- 10% dodatku do wynagrodzenia zasadniczego za pracę na terenach wiejskich lub w miastach do 5000 mieszkańców, tzw. dodatku wiejskiego,
- innych świadczeń związanych z pracą np. dofinansowania z ZFŚS np. z okazji Świąt Bożego Narodzenia czy Wielkanocy.
Z ilu urlopów dla poratowania zdrowia może skorzystać nauczyciel w trakcie zatrudnienia?
Jednorazowo urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż jeden rok. Nauczycielowi można przyznać kolejny urlop dla poratowania zdrowia dopiero po upływie jednego roku od dnia zakończenia poprzedniego urlopu tego samego rodzaju. W okresie całego zatrudnienia łączny okres przebywania nauczyciela na urlopie dla poratowania zdrowia nie może przekroczyć 3 lat.
Jaki lekarz decyduje o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia?
Wspomniana ustawa o finansowaniu zadań oświatowych wprowadziła również zmianę w kwestii lekarza, który decyduje o przyznaniu urlopu dla poratowania zdrowia. Do tej pory był to lekarz pierwszego kontaktu lub lekarz specjalista opiekujący się nauczycielem.
Natomiast od 1 stycznia 2018 r. o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, a także o koniecznym okresie, jaki jest potrzebny do przeprowadzenia zalecanego leczenia, decyduje lekarz medycyny pracy.
Czy nauczyciel przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia jest chroniony przed zwolnieniem z pracy?
Zgodnie z art. 20 Karty Nauczyciela stosunek pracy może zostać wypowiedziany w przypadku całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły. Przebywanie nauczyciela na urlopie bezpłatnym nie jest przeszkodą do wypowiedzenia nauczycielowi stosunku pracy. Potwierdzenie tego faktu znajdziemy w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2013 r. (I PZP 1/2013). Urlop dla poratowania zdrowia nie chroni zatem nauczyciela przed zwolnieniem z pracy, tak jak ma to miejsce w przypadku przebywania na urlopie macierzyńskim czy wychowawczym.
Polecamy:
