Przekształcenia przedsiębiorstw w dzisiejszej gospodarce to praktyka powszechna. Przedsiębiorstwa łączą się w celu osiągnięcia przewagi nad konkurencją, a czasem po to, aby móc dalej funkcjonować. Najpopularniejszą formą łączenia się przedsiębiorstw jest wniesienie aportu. Sprawdź, z czym wiąże się wniesienie kasy fiskalnej w formie aportu!
Wniesienia aportu
Krajowe przepisy podatkowe dotyczące aportów wskazują na uprzywilejowaną pozycję wniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Powyższa forma aportu składników majątkowych wydaje się najkorzystniejsza z punktu widzenia podatkowego. Tym samym bardzo ważne jest, abyśmy mogli określić, czy w naszym przypadku mamy do czynienia z aportem ZCP. Przypomnijmy, że zgodnie z definicją przedsiębiorstwa z art. 55 Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo to zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Może ono obejmować w szczególności:
-
oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
-
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
-
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
-
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
-
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
-
koncesje, licencje i zezwolenia;
-
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
-
tajemnice przedsiębiorstwa;
-
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Definicji przedsiębiorstwa nie ma w ustawach podatkowych (odwołują się one do definicji z kodeksu), znajdziemy natomiast definicje ZCP. W dalszej części przybliżona zostanie definicja ZCP w ustawach podatkowych.
ZCP – definicje z ustaw podatkowych
Definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) znajdziemy w art. 4a pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o CIT). W myśl tego przepisu pod pojęciem ZCP należy rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Analogiczną treść znajdziemy w przepisie art. 5a pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako ustawa o PIT).
W świetle powyższych przepisów ustaw o podatkach dochodowych można stwierdzić, że z ZCP mamy do czynienia, jeżeli spełnione są łącznie wszystkie następujące warunki:
-
istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań;
-
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
-
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych, a ich zespół mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.
Aby wydzielony majątek mógł zostać zakwalifikowany jako ZCP, musi być zatem wyodrębniony:
-
organizacyjnie;
-
finansowo;
-
funkcjonalnie (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Zgodnie z art. 2 pkt 27e Ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT) przez ZCP rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Definicja ta jest zatem zbieżna z definicją wynikającą z ustaw o podatkach dochodowych.
Potwierdzenie powyższego znajdziemy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 grudnia 2015 roku, IPBP-1-2/4510-593/15/BG, w której stwierdzono, że status zorganizowanej części przedsiębiorstwa posiada tylko taka część mienia przedsiębiorstwa, która spełnia łącznie następujące warunki:
-
stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań);
-
jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie;
-
jest przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych;
-
może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.
Opodatkowanie aportów ZCP
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Od powyższej zasady przewidziano czynności, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Wskazanego przepisu ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (patrz art. 6 pkt 1 ustawy o VAT).
Ze względu na szczególny charakter przepis art. 6 pkt 1 ustawy o VAT winien być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części (w rozumieniu art. 2 ust. 27 ustawy). Czyli dokonując aportu, należy dokładnie przeanalizować, czy zespół składników majątkowych spełnia wymogi uznania go za ZCP.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są przychody, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 9, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.
W przypadku wniesienia aportu do spółki posiadającej osobowość prawną u podatnika powstaje zatem, co do zasady, przychód. Jeśli do takiej spółki wnoszony jest jednak aport będący ZCP, powstały z tego tytułu przychód jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym.
Wniesienie kasy fiskalnej w formie aportu
Jak opisano wyżej, w skład ZCP wchodzą składniki materialne i niematerialne. Dlatego też możliwe jest również wniesienie kasy fiskalnej w formie aportu. Przenosząc ZCP, podatnicy ograniczają swoje obowiązki podatkowe do minimum.
Przykład 1.
Podatnik prowadzi przedsiębiorstwo produkcyjne (produkcja farb), które posiada własną sieć sklepów. W placówkach handlowych poza własnymi produktami dokonuje się również sprzedaży innych towarów związanych z budownictwem. Spółka postanowiła wydzielić ze swojej struktury sieć handlową. Wydzielona sieć handlowa spełnia warunki uznania jej za ZCP. Sieć będzie wniesiona aportem do nowo zawiązanej spółki. Podatnik, prowadząc działalność handlową, posiadał około 100 kas rejestrujących. Większość kas była zakupiona dwa lata wcześniej. Spółka zastanawia się, czy będzie mogła przenieść kasy rejestrujące również do nowej spółki i czy będzie musiała oddać ulgę na zakup kas rejestrujących.
W tym przypadku działalność została wniesiona i jest kontynuowana w formie nowo powstałej spółki. W takiej sytuacji kasa winna zostać przekazana do urzędu skarbowego, gdzie zostanie sczytana pamięć dotychczasowa. Wynika to z zapisu § 15 ust. 1 Rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących; w przypadku zakończenia przez kasę pracy w trybie fiskalnym podatnik:
-
wykonuje raport fiskalny dobowy i raport fiskalny okresowy (miesięczny);
-
składa w terminie 7 dni od dnia zakończenia pracy kasy w trybie fiskalnym wniosek do naczelnika urzędu skarbowego o dokonanie odczytu pamięci fiskalnej kasy, którego wzór stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia;
-
składa wniosek o wyrejestrowanie kasy z ewidencji prowadzonej przez naczelnika urzędu skarbowego;
-
dokonuje przy pomocy serwisanta kasy odczytu zawartości pamięci fiskalnej kasy przez wykonanie raportu rozliczeniowego za cały okres pracy kasy w obecności pracownika urzędu skarbowego.
Po dokonaniu powyższych czynności winna zostać wgrana nowa pamięć. W naszym przypadku podatnik zakupił kasy rejestrujące i dokonał odliczenia ulgi. Trzeba przypomnieć, że podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania:
-
zaprzestaną działalności;
-
nastąpi otwarcie likwidacji;
-
zostanie ogłoszona upadłość;
-
nastąpi sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału), a następca prawny nie będzie dokonywał sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy;
-
dokonają odliczenia z naruszeniem warunków, o których mowa w § 2 i 3.
W tym przypadku jednak działalność będzie kontynuowana. W takiej sytuacji podatnik nie będzie zatem obowiązany zwrócić wcześniej otrzymanej ulgi na zakup kasy rejestrującej. Potwierdza to interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 maja 2019 roku, 0111-KDIB3-2.4012.100.2019.2.MN.
Podsumowując, podatnik w przypadku przeniesienia ZCP do nowego podmiotu nie ma obowiązku wymiany kasy rejestrującej. Przedsiębiorca musi jednak pamiętać o wymianie pamięci fiskalnej w urządzeniu i wizycie w organie podatkowym.
