Dbałość o zdrowie nie tylko fizyczne, lecz także psychiczne jest bardzo ważna. Prowadzenie działalności gospodarczej, szczególnie w zakresie zawodów wymagających od przedsiębiorcy dużej odpowiedzialności i powodujących podwyższony poziom stresu sprawia, że przedsiębiorcy szukają rozwiązań mających na celu zminimalizowanie negatywnych skutków stresu i jego wpływu na życie zawodowe i prywatne. Czy w związku z tym wydatki na zajęcia relaksacyjne dla przedsiębiorcy stanowią koszt podatkowy w prowadzonej działalności gospodarczej? Czy analogiczne wydatki poniesione na rzecz pracowników mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów?
Czy wydatki na zajęcia relaksacyjne mogą być kosztem uzyskania przychodów?
Kosztami uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych / art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT / art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Ze względu na ogólny charakter definicji kosztów uzyskania przychodów sformułowanej w ustawach o podatku dochodowym każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika, który nie został bezpośrednio wyłączony przez ustawodawcę z kategorii kosztów uzyskania przychodów, powinien podlegać indywidualnej analizie w celu ustalenia, czy istnieje związek przyczynowy, chociażby pośredni, pomiędzy kosztem a możliwością uzyskania przychodów rozumianą również jako zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.
Wydatki na zajęcia relaksacyjne nie zostały wskazane w art. 23 ustawy o PIT / art. 16 ust. 1 ustawy o CIT jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Należy zatem ustalić, czy tego typu wydatki poniesione przez przedsiębiorcę pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą oraz poniesione zostały w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.
Poszczególne rodzaje działalności różnią się między sobą i część z nich wiąże się z podwyższonym poziomem stresu, co wymaga podjęcia działań minimalizujących negatywne skutki stresu i jego wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorcy w życiu prywatnym oraz zawodowym, jednak trudno mówić o sytuacji znacząco odbiegającej od ogólnie przyjętych norm społecznych. Wydatki na zajęcia relaksacyjne, w których uczestniczy przedsiębiorca, takie jak joga, medytacja, floating, ćwiczenia czy masaże relaksacyjne mają na celu poprawę warunków zdrowotnych i ochronę zdrowia przedsiębiorcy. Dbałość o zdrowie zarówno psychiczne, jak i fizyczne należy do podstawowych potrzeb człowieka, jest ważna w życiu prywatnym i zawodowym, dlatego podejmowane w tym zakresie wysiłki polegające w szczególności na uczestnictwie w zajęciach relaksacyjnych wynikają nie ze względu na prowadzoną działalność gospodarczą, a mają swe źródło w pierwotnych potrzebach każdej istoty ludzkiej.
Podkreślamy, że o tym, co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Jednakże podatnik musi być w stanie wykazać związek poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii. Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych wydatki związane z ochroną lub polepszeniem zdrowia przedsiębiorcy należą do wydatków o charakterze osobistym, które związane są z funkcjonowaniem danej jednostki w życiu społecznym, a ich poniesienie uwarunkowane jest innymi względami niż uzyskiwanie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. W konsekwencji oznacza to, że wydatki na zajęcia relaksacyjne nie stanowią dla przedsiębiorcy kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej. Argumenty przedsiębiorców występujących z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnych w zakresie różnego rodzaju wydatków ponoszonych w związku z ochroną i polepszeniem zdrowia nie znajdują uznania wśród organów podatkowych, które od dawna zajmują jednoznaczne stanowisko w tej kwestii.
Przykład 1.
Pan Damian prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w której ramach pracuje z młodzieżą z placówek opiekuńczo-wychowawczych. Zawód, który wykonuje, wiąże się z podwyższonym poziomem stresu, w związku z czym w celu zachowania dobrej kondycji psychicznej niezbędnej do dalszej pracy z młodzieżą pan Damian wykupił pakiet sesji relaksacyjnych, w którego skład wchodzą ćwiczenia relaksacyjne, floating oraz masaże relaksacyjne mające na celu zredukowanie stresu i wspomaganie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Działalność prowadzona przez pana Damiana jest opodatkowana na zasadach ogólnych, według skali podatkowej. Czy poniesiony przez przedsiębiorcę wydatek na pakiet sesji relaksacyjnych podlega zaliczeniu do kosztów podatkowych i wpisaniu do KPiR?
Wydatki na zajęcia relaksacyjne, w których uczestniczy przedsiębiorca, jako wydatki mające na celu poprawę warunków zdrowotnych i ochronę zdrowia podatnika są uznawane przez organy podatkowe za wydatki o charakterze osobistym i nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że poniesionego przez pana Damiana wydatku na pakiet sesji relaksacyjnych nie należy ujmować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
Wydatki na zajęcia relaksacyjne – interpretacja indywidualna
Wydatków na zajęcia relaksacyjne ponoszonych przez przedsiębiorcę dotyczyła interpretacja indywidualna (sygn. 0112-KDWL.4011.38.2023.2.DK) z 4 września 2023 roku wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy koszt poniesiony na zajęcia o charakterze relaksacyjnym (np. zajęcia jogi) i zakup niezbędnego do zajęć sprzętu stanowią w rozumieniu prawa podatkowego wydatek poniesiony w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów w zawodzie psychologa i psychoterapeuty. Wnioskodawczynią jest osoba prowadząca świadcząca usługi psychologa i psychoterapeuty w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej. Stosowana forma opodatkowania to zasady ogólne, według skali podatkowej. Ze względu na to, że w zawodzie psychologa i psychoterapeuty własna kondycja psychiczna, dobrostan psychofizyczny jest niezbędnym warunkiem świadczenia wysokiej jakości usług, a specyfika pracy na powyższych stanowiskach wiąże się bezpośrednio z doświadczaniem obciążenia psychicznego i stresu, niezbędne dla wnioskodawczyni jest systematyczne dbanie o własną kondycję psychiczną poprzez aktywność o charakterze relaksacyjnym, jaką jest np. joga, która wpływa na redukcję napięć pojawiających się w wyniku doświadczanego stresu. Oddziaływania relaksacyjne umożliwiają więc utrzymanie bądź przywrócenie kondycji psychicznej na właściwy poziom oraz przyczyniają się do zmniejszenia poziomu doświadczanego stresu w związku z wykonywanymi obowiązkami zawodowymi. W związku z tym zdaniem wnioskodawczyni koszt poniesiony za zajęcia o charakterze relaksacyjnym (np. jogi) i sprzęt niezbędny do udziału w zajęciach (np. mata do jogi) są wydatkami poniesionymi w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w uzasadnieniu interpretacji uznał, że wydatki związane z udziałem w zajęciach o charakterze relaksacyjnym (np. zajęcia jogi) i zakupem niezbędnego do zajęć sprzętu mają na celu poprawę warunków zdrowotnych i ochronę zdrowia wnioskodawczyni. Organ podatkowy przyznał, że w zawodzie wykonywanym przez nią niewątpliwie dbałość o zdrowie jest bardzo ważna, jednakże nie można tu mówić o sytuacji znacząco odbiegającej od ogólnie przyjętych norm społecznych. Dbanie o własne zdrowie należy do podstawowych potrzeb człowieka, dlatego podejmowane w tym zakresie wysiłki wynikają nie ze względu na prowadzoną działalność gospodarczą, a mają swe źródło w pierwotnych potrzebach każdej istoty ludzkiej. Zatem wydatki na ochronę zdrowia należą do wydatków o charakterze osobistym, które związane są z funkcjonowaniem danej jednostki w życiu społecznym, a ich poniesienie uwarunkowane jest innymi względami niż uzyskiwanie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Celem poniesionego wydatku jest zachowanie obecnego stanu zdrowia lub jego polepszenie, zatem trudno uzasadnić związek z uzyskanymi przychodami. Każda osoba, niezależnie od tego, jaki wykonuje zawód, może ponosić ww. wydatki. Zdaniem Dyrektora KIS nie można zatem uznać, że wydatki na udział w zajęciach relaksacyjnych i zakup sprzętu potrzebnego do tych zajęć, są ponoszone w celu uzyskania lub zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, a tym samym nie mogą być uznane za koszt uzyskania tego przychodu.
Wydatki na zajęcia relaksacyjne dla pracowników
Wydatki na zajęcia relaksacyjne ponoszone przez pracodawcę dla pracowników podlegają zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków na zajęcia relaksacyjne dla pracowników potwierdzona została m.in. w wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnej (sygn. 0114-KDIP3-1.4011.11.2017.1.IF) z 20 kwietnia 2017 roku. Organ podatkowy potwierdził, że wydatki związane z wdrożeniem programu zajęć antystresowych i relaksacyjnych dla pracowników (tj. wyposażenie sal i gabinetu, zakup usług instruktorów i masażystów) mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy.
Przykład 2.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością opodatkowana podatkiem dochodowym od osób prawnych na zasadach ogólnych prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami i zatrudnia pracowników na podstawie umowy o pracę. Ze względu na to, że pracownicy podczas wykonywania obowiązków pracowniczych są narażeni na szereg niekorzystnych dla zdrowia czynników, w szczególności na wysoki poziom stresu związany z pracą pod presją czasu, a także koniecznością podejmowania szybkich i trudnych decyzji, spółka jako pracodawca finansuje zajęcia antystresowe i relaksacyjne dla pracowników (ćwiczenia i masaże relaksacyjne). Czy wydatki na zajęcia relaksacyjne ponoszone przez spółkę dla pracowników stanowią koszty uzyskania przychodów?
Wydatki ponoszone przez spółkę jako pracodawcę na zajęcia antystresowe i relaksacyjne dla pracowników mają pośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, ponieważ przyczyniają się do poprawy kondycji fizycznej oraz psychicznej pracowników, co przekłada się na lepszą wydajność pracowników w pracy, zmniejszoną podatność na wszelkiego rodzaju choroby oraz stres. Pod warunkiem odpowiedniego udokumentowania wydatków, a więc w szczególności na podstawie otrzymanych faktur, spółka może zaliczyć tego typu wydatki do kosztów uzyskania przychodów.
