Zawieszenie działalności w związku z kryzysem gospodarczym

Osoby prowadzące firmy coraz częściej decydują się na likwidację działalności gospodarczej z powodu pogłębiającego się kryzysu. Mniej radykalnym rozwiązaniem w dobie kryzysu gospodarczego może okazać się zawieszenie działalności gospodarczej, wiążące się z mniejszą liczbą formalności niż zamknięcie firmy, a pozwalające zaoszczędzić m.in. na składkach ZUS. Zawieszenie działalności w związku z kryzysem może pomóc przeczekać trudny okres i okazać się korzystnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców, szczególnie dla osób prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze.

Kryzys gospodarczy – trudne czasy dla przedsiębiorców

Prowadzenie firmy jest wyzwaniem nawet wówczas, gdy sytuacja na rynku jest stabilna, a tym trudniejsze jest to zadanie w czasach pandemii i kryzysu gospodarczego. W ostatnich latach gospodarka mierzy się z różnymi problemami. Pandemia spowodowała, że inflacja zaczęła powoli rosnąć, natomiast wojna w Ukrainie przyniosła kryzys żywnościowy i energetyczny, co jeszcze bardziej pogłębiło problem związany z inflacją. Stale rosnące ceny surowców i energii, przerwane łańcuchy dostaw, gwałtowne zaostrzenie polityki pieniężnej, problemy na rynku pracy i wyższe daniny na rzecz państwa związane m.in. ze zmianą zasad ustalania wysokości składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i likwidacją odliczalności tej składki od podatku to tylko niektóre czynniki wywołujące obawy wśród przedsiębiorców. Koszty prowadzenia biznesu gwałtownie wzrastają z miesiąca na miesiąc, co sprawia, że coraz więcej firm boryka się ze znacznym spadkiem dochodów, traci płynność finansową lub zbliża się do bankructwa.

Przedsiębiorcy szukają zatem rozwiązań na przetrwanie tego trudnego okresu, a jednym z nich jest zawieszenie działalności gospodarczej. Przed podjęciem takiej decyzji podatnik powinien upewnić się, czy data rozpoczęcia zawieszenia działalności nie koliduje z czynnościami realizowanymi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, np. rozpoczętymi zleceniami czy dostawą towarów w trakcie realizacji. Warto też sprawdzić, jakie skutki w zakresie składek ZUS i podatków wiążą się z zawieszeniem działalności we wskazanym przez przedsiębiorcę terminie.

Przykład 1.

Pani Maria prowadzi firmę cateringową w formie jednoosobowej działalności gospodarczej wpisanej do CEIDG i nie zatrudnia pracowników. W związku ze stale rosnącymi cenami żywności oraz podwyżką rachunków za prąd pani Maria rozważa zawieszenie działalności gospodarczej na okres zimowy. Czy jest to możliwe?

Pani Maria w dowolnym momencie może zdecydować się na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej. Zawieszenie działalności gospodarczej wpisanej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) jest bezpłatne i wiąże się z obowiązkiem aktualizacji wniosku CEIDG-1.

Zawieszenie działalności w związku z kryzysem 

Zawieszenie działalności gospodarczej jest możliwe w każdej chwili, ale tylko wtedy, gdy przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników. Przedsiębiorca nie musi podawać powodu swojej decyzji, a urząd nie może odmówić podatnikowi tej czynności.

Zawieszenie działalności gospodarczej jest dopuszczalne także wówczas, gdy przedsiębiorca zatrudnia wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim, niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. W przypadku zakończenia korzystania z urlopów lub złożenia przez pracownika wniosku dotyczącego łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu pracownik ma prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego przepisami prawa pracy, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej (art. 22 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców).

Zawieszenie działalności gospodarczej wpisanej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jest bezpłatne i wiąże się z obowiązkiem aktualizacji wniosku CEIDG-1. Nie ma jednak konieczności wizyty w urzędzie, możliwe jest bowiem zawieszenie działalności przez internet - wystarczy zarejestrować się na stronie internetowej CEIDG, wypełnić formularz CEIDG-1 i podpisać go elektronicznie.

Dostępne sposoby elektronicznego podpisania formularza CEIDG-1 to:

• za pomocą bankowości elektronicznej;
• Profilem Zaufanym;
• kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Wniosek CEIDG-1 jest automatycznie przesyłany do ZUS-u, GUS oraz urzędu skarbowego, co zdecydowanie ogranicza formalności przy zawieszeniu działalności gospodarczej.

Okres zawieszenia działalności gospodarczej

Zawieszenie działalności, a także jej wznowienie, następuje na wniosek przedsiębiorcy. Data rozpoczęcia zawieszenia może pokrywać się z datą złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej albo przedsiębiorca może wskazać dowolną datę wcześniejszą lub późniejszą niż złożenie wniosku. Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia:

• wskazanego w tym wniosku;
• wskazanego w odrębnym wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej;
• ustanowienia zarządu sukcesyjnego.

Minimalny okres zawieszenia działalności gospodarczej wpisanej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynosi 30 dni, przepisy nie określają natomiast okresu maksymalnego, co oznacza, że przedsiębiorca może zawiesić swoją działalność na czas nieokreślony. Jeżeli zatem przedsiębiorca nie poda daty wznowienia, jego działalność będzie zawieszona bezterminowo, czyli dopóki podatnik nie złoży wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej albo wniosku o wykreślenie działalności gospodarczej z rejestru CEIDG. W przypadku firm wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) minimalny okres zawieszenia działalności gospodarczej wynosi również 30 dni, jednak określony został także okres maksymalny, który trwa 24 miesiące.

Zawieszenie działalności gospodarczej w praktyce

Trzeba mieć na uwadze, że w okresie zawieszenia działalności gospodarczej nie jest dopuszczalne wykonywanie działalności gospodarczej i osiąganie bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 25 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców).

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:

• może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
• może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
• może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
• ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
• wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
• może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
• może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;

może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w Ustawie z dnia 5 lipca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw.