Podczas prowadzenia własnego biznesu przedsiębiorcy bywają zmuszeni do zawieszenia firmy. Zwłaszcza w czasach pandemii COVID-19 było to częstym zjawiskiem na polskim rynku. Zawieszenie działalności niekiedy jest korzystnym rozwiązaniem – np. w sytuacji prowadzenia działalności sezonowej. Od 2022 roku zawieszenie firmy może również posłużyć do optymalizacji podatkowej. Sprawdzamy, jaki związek mają pojęcia „składka zdrowotna a zawieszenie działalności”.
Od czego zależy wysokość składki zdrowotnej?
Od 2022 roku składka zdrowotna uzależniona jest od wysokości:
- przychodu – w przypadku ryczałtowców;
- dochodu – w przypadku podatku liniowego lub skali podatkowej.
Dochód to przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania. Co ważne, nie każdy przychód i nie każdy koszt są uwzględnione w kalkulacji podstawy wyliczenia składki zdrowotnej. Wyłączone z niej są przychody i koszty z okresu zawieszenia działalności, co wynika z art. 81 ust. 2zd ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
„Ilekroć w ust. 2 i 2b–2zc jest mowa o przychodach i kosztach ich uzyskania w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, to nie uwzględnia się w tych przychodach i kosztach ich uzyskania przychodów osiągniętych i kosztów poniesionych w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców”.
Jakie przychody i koszty mogą wystąpić w okresie zawieszenia działalności?
Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności ma prawo m.in.:
- przyjmować należności oraz obowiązek regulowania zobowiązań powstałych przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
- zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
- osiągać przychody finansowe – także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej.
Powyższy katalog czynności to źródła przychodów, jakie przedsiębiorca może uzyskać w okresie zawieszenia firmy.
Ponadto podatnik podczas zawieszenia ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Oznacza to, że możliwe jest ponoszenie w tym czasie kosztów podatkowych. Co ważne, zobowiązania te powinny wynikać z umów zawartych przed zawieszeniem działalności.
Składka zdrowotna a zawieszenie działalności - obniż jej wysokość!
Przychody i koszty z okresu zawieszenia działalności nie są uwzględnione w kalkulacji składki zdrowotnej. Oznacza to, że przedsiębiorca, który planuje zawiesić działalność i jednocześnie np. zamierza sprzedać środki trwałe, powinien poczekać ze sprzedażą do zawieszenia firmy. Dzięki temu przychód ze sprzedaży nie będzie powiększał rocznej podstawy składki zdrowotnej.
Należy jednak mieć na uwadze, że przedsiębiorca może zawiesić działalność na czas określony lub nieokreślony, ale nie krótszy niż 30 dni. Wyjątkiem jest zawieszenie działalności na okres całego lutego, gdzie zawieszenie jest krótsze niż 30 dni, bowiem musi trwać minimum cały luty (w zależności od liczby dni w danym roku w tym miesiącu). W przypadku przedsiębiorców wpisanych do KRS można zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy.
Przykład 1.
Pan Łukasz zawiesił działalność, która jest opodatkowana podatkiem liniowym, od 1 czerwca. 3 czerwca sprzedał maszynę będącą środkiem trwałym. Czy uzyskany przychód zwiększy podstawę składki zdrowotnej?
Nie, przychód uzyskany w okresie zawieszenia działalności nie zwiększa podstawy wyliczenia składki zdrowotnej. W związku z tym na gruncie rozliczeń z ZUS-em sprzedaż środka trwałego podczas zawieszenia jest neutralna.
Przykład 2.
Pan Aleksander prowadzi działalność opodatkowaną skalą podatkową. W kwietniu uzyskał dochód w wysokości 30 000 zł, w tym 10 000 zł ze sprzedaży środka trwałego. Od maja pan Aleksander zawiesił działalność na dwa miesiące. W czerwcu sprzedał kolejny środek trwały, uzyskując przychód w wysokości 50 000 zł. Jak sprzedaż środków trwałych wpłynie na wysokość składki zdrowotnej?
Przychód ze sprzedaży środka trwałego przed zawieszeniem działalności powiększy podstawę wyliczenia składki zdrowotnej. Natomiast przychód ze sprzedaży środka trwałego z okresu zawieszenia nie wpływa na wysokość składki zdrowotnej.
Jak wyłączyć z kalkulacji składki zdrowotnej przychody i koszty z okresu zawieszenia?
Przed wygenerowaniem deklaracji ZUS DRA w systemie wFirma po wznowieniu działalności gospodarczej należy zsumować osobno kwotę przychodów i osobno kwotę kosztów z okresu zawieszenia działalności, a następnie wprowadzić osobno składniki w ustawieniach, aby system nie brał tych wartości przy wyliczaniu ZUS DRA. Do kontroli nad wartością przychodów i kosztów z zawieszenia służą etykiety w systemie.
Wartość przychodu z zawieszenia działalności należy wpisać w zakładce: USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » SKŁADKA ZDROWOTNA, gdzie z górnego menu trzeba wybrać opcję DODAJ SKŁADNIK, a następnie z listy wskazać PRZYCHODY W TRAKCIE ZAWIESZENIA, wybrać miesiąc i rok uzyskania przychodu, a jego wartość (netto w przypadku czynnych podatników VAT, brutto w przypadku nievatowców) wpisać w polu Kwota.
Wartość kosztów z zawieszenia działalności wpisuje się w zakładce: USTAWIENIA » PODATKI » ZUS » SKŁADKA ZDROWOTNA, gdzie z górnego menu trzeba wybrać opcję DODAJ SKŁADNIK, a następnie z listy wskazać KOSZTY W TRAKCIE ZAWIESZENIA, wybrać miesiąc i rok poniesienia kosztu, a jego wartość (netto w przypadku czynnych podatników VAT, brutto w przypadku nievatowców) wpisać w polu Kwota.
Co ważne, w przypadku rocznego rozliczenia składki zdrowotnej również przychody i koszty są wyłączone z kalkulacji składki. Dodane składniki dotyczące przychodów kosztów z okresu zawieszenia są automatycznie wyłączane przez system z kalkulacji rocznej składki zdrowotnej.
