Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą decydujący się na jej zawieszenie powinien zapoznać się z podatkowymi konsekwencjami zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Zawieszenie działalności gospodarczej ma wpływ w szczególności na możliwość uzyskiwania przychodów, rozliczanie podatków, składanie deklaracji podatkowych czy terminy płatności podatków. W dzisiejszym artykule omówimy zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem, wskazując prawa i obowiązki przedsiębiorcy
Kiedy możliwe jest zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem?
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to preferencyjna forma opodatkowania, ryczałt pobierany jest od przychodów bez możliwości pomniejszenia ich o koszty uzyskania tych przychodów. Przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ma prawo do zawieszenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów zawartych w ustawie Prawo przedsiębiorców dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
„Przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni”.
W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej zawieszenie jej wykonywania jest zatem możliwe na czas nieokreślony albo określony, jednak nie krótszy niż 30 dni. Dodatkowo na mocy art. 23 ust. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców, jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie pełny luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że działalność gospodarczą może zawiesić tylko przedsiębiorca niezatrudniający pracowników. Z prawa do zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej może skorzystać również przedsiębiorca zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. W przypadku zakończenia korzystania z urlopów lub złożenia przez pracownika wniosku dotyczącego łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu pracownik ma prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego przepisami prawa pracy, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej (art. 22 ust. 1 i 2 ustawy Prawo przedsiębiorców).
Czy ryczałtowiec może uzyskiwać przychody w okresie zawieszenia działalności gospodarczej?
Na mocy art. 25 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem nie pozbawia jednak przedsiębiorcy prawa do zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia oraz osiągania przychodów finansowych, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Przykładem mogą być odsetki od lokaty bankowej założonej przed zawieszeniem działalności.
W razie gdy odwieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych następuje w ostatnim miesiącu roku podatkowego, w którym miało miejsce zawieszenie tej działalności, zryczałtowany podatek dochodowy dotyczący okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej w danym roku podatkowym należy obliczyć i wpłacić w terminie od 15 lutego do końca lutego roku następującego po roku podatkowym. Analogicznie ryczałtowcy rozliczający się kwartalnie w razie odwieszenia działalności gospodarczej w ostatnim kwartale roku podatkowego, dokonują obliczenia i zapłaty podatku w terminie od 15 lutego do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.
Prawa i obowiązki przedsiębiorcy w okresie zawieszenia działalności opodatkowanej ryczałtem
W trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem przedsiębiorca ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów, może także przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności gospodarczej wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa, ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia jej wykonywania, a także może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem a zeznanie roczne
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mają obowiązek po zakończeniu roku podatkowego złożyć do urzędu skarbowego (właściwego ze względu na miejsce zamieszkania w dniu składania zeznania) deklarację roczną PIT-28. Aktualny termin złożenia deklaracji PIT-28 upływa ostatniego dnia lutego roku następującego po roku podatkowym, za który składane jest zeznanie roczne.
Od 2023 roku planowana jest zmiana przepisów w zakresie terminu złożenia zeznań rocznych dla przedsiębiorców – termin ma zostać ujednolicony dla wszystkich osób prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze, bez względu na formę opodatkowania. W ramach planowanych zmian przepisów wszyscy przedsiębiorcy będą mieć czas na złożenie deklaracji rocznej za dany rok do 30 kwietnia roku następnego. Aktualnie przedsiębiorców stosujących jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych obowiązuje termin złożenia zeznania rocznego za dany rok do ostatniego dnia lutego kolejnego roku, termin na złożenie PIT-28 dla ryczałtowców zostanie zatem wydłużony o 2 miesiące. Nowy termin ma obowiązywać, począwszy od zeznań rocznych PIT-28 za 2022 rok, składanych w 2023 roku. Planowane zmiany mają na celu uproszczenie kalendarium rozliczeń podatników podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia przedsiębiorcy z obowiązku złożenia zeznania rocznego, nawet wówczas, gdy zawieszenie wykonywania działalności obejmuje cały rok podatkowy. Zasady te odnoszą się zarówno do przedsiębiorców prowadzących Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów (zasady ogólne i podatek liniowy), jak i ewidencję przychodów (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych). Przedsiębiorcy stosujący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania, którzy zdecydowali się na zawieszenie działalności gospodarczej, mają zatem obowiązek po zakończeniu roku złożenia zeznania rocznego PIT-28 za ten rok. Ryczałtowiec ma obowiązek złożyć deklarację PIT-28 niezależnie od okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. W zeznaniu rocznym należy wykazać wszystkie przychody uzyskane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym, w tym także przychody uzyskane w trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.
Przykład 1.
Pani Stefania prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych ze względu na sprawy osobiste zdecydowała się na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na cały 2022 rok. Czy po zakończeniu roku pani Stefania powinna złożyć zeznanie roczne PIT-28 obowiązujące przedsiębiorców stosujących jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych? Tak, pani Stefania jest obowiązana do złożenia deklaracji rocznej PIT-28 po zakończeniu roku podatkowego, nawet w sytuacji, gdy działalność gospodarcza pozostaje zawieszona przez cały rok podatkowy.
