Zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą decydujący się na jej zawieszenie powinien zapoznać się z podatkowymi konsekwencjami zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Zawieszenie działalności gospodarczej ma wpływ w szczególności na możliwość uzyskiwania przychodów, rozliczanie podatków, składanie deklaracji podatkowych czy terminy płatności podatków. W dzisiejszym artykule omówimy zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem, wskazując prawa i obowiązki przedsiębiorcy 

Kiedy możliwe jest zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem?

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to preferencyjna forma opodatkowania, ryczałt pobierany jest od przychodów bez możliwości pomniejszenia ich o koszty uzyskania tych przychodów. Przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ma prawo do zawieszenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów zawartych w ustawie Prawo przedsiębiorców dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej zawieszenie jej wykonywania jest zatem możliwe na czas nieokreślony albo określony, jednak nie krótszy niż 30 dni. Dodatkowo na mocy art. 23 ust. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców, jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie pełny luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym.

Trzeba jednak mieć na uwadze, że działalność gospodarczą może zawiesić tylko przedsiębiorca niezatrudniający pracowników. Z prawa do zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej może skorzystać również przedsiębiorca zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. W przypadku zakończenia korzystania z urlopów lub złożenia przez pracownika wniosku dotyczącego łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu pracownik ma prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego przepisami prawa pracy, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej (art. 22 ust. 1 i 2 ustawy Prawo przedsiębiorców).

Czy ryczałtowiec może uzyskiwać przychody w okresie zawieszenia działalności gospodarczej?

Na mocy art. 25 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem nie pozbawia jednak przedsiębiorcy prawa do zbywania własnych środków trwałych i wyposażenia oraz osiągania przychodów finansowych, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Przykładem mogą być odsetki od lokaty bankowej założonej przed zawieszeniem działalności.

Przedsiębiorca stosujący jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest obowiązany za każdy miesiąc obliczać zryczałtowany podatek i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia następnego miesiąca, a za grudzień – przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania. Podatnicy mogą obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego – przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania (art. 21 ust. 1 i 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne). Ryczałtowiec, który zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej, jest zwolniony w zakresie tej działalności z obowiązku płacenia miesięcznego bądź kwartalnego zryczałtowanego podatku dochodowego za okres objęty zawieszeniem. W praktyce oznacza to, że w razie uzyskania przez ryczałtowca w trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przychodów z tytułu zbycia środków trwałych lub wyposażenia albo przychodów finansowych, przychody te ze względu na zawieszenie działalności gospodarczej nie są opodatkowane na bieżąco. Ryczałtowiec będzie miał obowiązek odprowadzić zryczałtowany podatek dochodowy od tych przychodów, dopiero gdy wznowi wykonywanie działalności gospodarczej albo wraz z końcem roku podatkowego.

W razie gdy odwieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych następuje w ostatnim miesiącu roku podatkowego, w którym miało miejsce zawieszenie tej działalności, zryczałtowany podatek dochodowy dotyczący okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej w danym roku podatkowym należy obliczyć i wpłacić w terminie od 15 lutego do końca lutego roku następującego po roku podatkowym. Analogicznie ryczałtowcy rozliczający się kwartalnie w razie odwieszenia działalności gospodarczej w ostatnim kwartale roku podatkowego, dokonują obliczenia i zapłaty podatku w terminie od 15 lutego do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.

Prawa i obowiązki przedsiębiorcy w okresie zawieszenia działalności opodatkowanej ryczałtem

W trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem przedsiębiorca ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów, może także przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności gospodarczej wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa, ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia jej wykonywania, a także może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

Zawieszenie działalności opodatkowanej ryczałtem a zeznanie roczne

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mają obowiązek po zakończeniu roku podatkowego złożyć do urzędu skarbowego (właściwego ze względu na miejsce zamieszkania w dniu składania zeznania) deklarację roczną PIT-28.

Termin na złożenie zeznania rocznego na ryczałcie za rok 2023 to 30 kwietnia 2024 roku. W 2023 roku termin ten został ujednolicony, tak więc obowiązuje jeden termin złożenia zeznania dla działalności opodatkowanej skalą podatkową, liniowo oraz ryczałtem.

Zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia przedsiębiorcy z obowiązku złożenia zeznania rocznego, nawet wówczas, gdy zawieszenie wykonywania działalności obejmuje cały rok podatkowy. Zasady te odnoszą się zarówno do przedsiębiorców prowadzących Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów (zasady ogólne i podatek liniowy), jak i ewidencję przychodów (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych). Przedsiębiorcy stosujący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania, którzy zdecydowali się na zawieszenie działalności gospodarczej, mają zatem obowiązek po zakończeniu roku złożenia zeznania rocznego PIT-28 za ten rok. Ryczałtowiec ma obowiązek złożyć deklarację PIT-28 niezależnie od okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. W zeznaniu rocznym należy wykazać wszystkie przychody uzyskane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym, w tym także przychody uzyskane w trakcie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Przykład 1.

Pani Stefania prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych ze względu na sprawy osobiste zdecydowała się na zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na cały 2023 rok. Czy po zakończeniu roku pani Stefania powinna złożyć zeznanie roczne PIT-28 obowiązujące przedsiębiorców stosujących jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych?

Tak, pani Stefania jest obowiązana do złożenia deklaracji rocznej PIT-28 po zakończeniu roku podatkowego, nawet w sytuacji, gdy działalność gospodarcza pozostaje zawieszona przez cały rok podatkowy.