Darowizna na formularzu CIT-D - kiedy należy ją wykazać?

Formularz CIT-D jest załącznikiem do formularza CIT-8, składanym przez osoby prawne w związku z otrzymywanymi lub przekazywanymi darowiznami. Podatnik wypełniając ten formularz może zatem być darczyńcą, obdarowanym lub jednocześnie dokonywać i otrzymywać darowiznę. Artykuł wskaże, czy wszystkie darowizny muszą być wykazywane w informacji podatkowej na formularzu CIT-D oraz jaka jest podstawa prawna tych regulacji. Artykuł skupia się zarówno na darowiznach przekazywanych przez przedsiębiorcę oraz tych, którzy mogą je otrzymać. Podane zostanie również, która oraz w jaki sposób powinna zostać wykazana darowizna na formularzu CIT-D. 

Czym jest darowizna?

Darowizna jest umową uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (dalej: k.c.). Na jej mocy darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego – jedna osoba uzyskuje korzyść, druga natomiast nie otrzymuje nic w zamian. Przedmiotem darowizny mogą być pieniądze, ruchomości, nieruchomości, a także towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W takim przypadku za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem VAT w części przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą podatnik ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, z tytułu dokonania tej darowizny. Wartość darowizny ustalana jest według cen rynkowych.

W przypadku przedsiębiorców ważne jest należyte udokumentowanie przekazywanych darowizn – konieczne jest zawarcie umowy darowizny na piśmie, dysponowanie na przykład przelewem bankowym potwierdzającym przekazanie środków lub oświadczeniem obdarowanego o otrzymaniu darowizny, ze wskazaniem jej wysokości.

Podstawa opodatkowania darowizn ze wskazaniem podstawy prawnej

Przedsiębiorcy podlegają opodatkowaniu na podstawie ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: UPDOP). W tej obszernej ustawie uregulowane są wszelkie tytuły, na podstawie których przedsiębiorcy opłacają podatki, ze wskazaniem w jakich terminach należy składać deklaracje podatkowe. Zawarte są w niej również regulacje dotyczące podlegania opodatkowaniu w związku z przyjęciem lub otrzymaniem darowizny przez osobę prawną.

Warto pamiętać, że dokonanie darowizny jest dla darczyńcy wydatkiem ponoszonym kosztem jego majątku. Z samego charakteru umowy darowizny wynika, że wydatek ponoszony przez darczyńcę – przedsiębiorcę z tytułu wykonania umowy darowizny nie może być uznany za koszt uzyskania przychodu – to umowa bezpłatna i za jej wykonanie darczyńca nie uzyskuje niczego w zamian.

Artykuł 18 UPDOP wskazuje, że podstawę opodatkowania przedsiębiorcy, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 7 lub 7a UPDOP (podstawowe zasady ustalania dochodu osoby prawnej), po odliczeniu następujących darowizn:

1. Darowizny przekazane na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy lub równoważnym organizacjom, określonych w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele – łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1. Katalog zawarty w w/w przepisie jest zamknięty.

Podmiotami otrzymującymi tę darowiznę, muszą być organizacje pozarządowe niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego, będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia. 

Beneficjenci muszą zatem prowadzić działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych.

2. Darowizny na cele kultu religijnego – łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1. Są to darowizny na rzecz Kościołów i innych związków wyznaniowych, czy też instytucji propagujących kult religijny, zarówno w kraju, jak i za granicą.

Należy jednak wskazać, że darowizny przekazywane na działalność charytatywno-opiekuńczą prowadzoną przez Kościoły i związki wyznaniowe, są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńcy bez limitu (w pełnej wysokości).

3. Darowizny przekazane na cele kształcenia zawodowego publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe, o których mowa w art. 4 pkt 28a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku – prawo oświatowe oraz publicznym placówkom i centrom, o których mowa w art. 2 pkt 4 tej ustawy – łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1.

Darowizna na formularzu CIT-D - jak go wypełnić?

Formularz CIT-D nie jest samodzielnym formularzem, a zazwyczaj stanowi załącznik do formularza CIT-8, chyba że podmiot nie ma obowiązku składania deklaracji CIT-8. Ważne jest, aby formularz wypełniony był drukowanymi literami – będzie on czytelny oraz zmniejszy ryzyko wezwania do uzupełniania formularza, czy dokonywania korekty.

Kwoty podstawy opodatkowania, a także sumy podatku do zapłaty należy zaokrąglać, czyli niepełne sumy od – do 49 zaokrągla się w dół, natomiast od 50 do 99 – w górę. Pozostałych kwot nie zaokrągla się – dotyczy to jedynie podstawy opodatkowania i sumy podatku.

Przykład 1.

Jeżeli otrzymana darowizna wynosi 16 700,29 – w rubryce 22-25 wpisuje się kwotę 16 700 zł.

Jeżeli otrzymana darowizna wynosi 16 200,89 – w rubryce 22-25 wpisuje się kwotę 16 201 zł.

Na formularzu w sekcji C (informacje o otrzymanych darowiznach) wskazuje się jedynie tych darczyńców, którzy przekazali jednorazowo na rzecz osoby prawnej darowiznę o wartości powyżej 15 000 zł, albo jeżeli suma darowizn w roku podatkowym od jednego darczyńcy przekracza 35 000 zł. W formularzu należy także wskazać cel, na który spożytkowano darowiznę, zgodnie ze sferą działalności pożytku publicznego, o której mowa w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a także celu kultu religijnego.

Dodatkowo w terminie składania zeznania, osoby prawne otrzymujące darowiznę zobowiązane są do udostępnienia tej informacji do wiadomości publicznej oraz zawiadomienia o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego w formie pisemnej. Z tego obowiązku zwolnione są podmioty, których dochód za dany rok podatkowy nie przekracza kwoty 20 000 zł.

W sekcji D wskazuje się przekazane darowizny i kwoty, podlegające odliczeniu w związku z przekazaniem darowizny na rzecz podmiotów, które wskazane zostały w podpunkcie o podstawie opodatkowania darowizn.

Darowizna na formularzu CIT-D - których darowizn się nie wykazuje?

Osoby prawne nie mogą odliczać od podstawy prawnej opodatkowania darowizn, które w danym roku podatkowym przekazali na rzecz:

• osób fizycznych;

• osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5% oraz wyrobów z metali szlachetnych, albo z udziałem tych metali lub handlu tymi wyrobami.

Istnieją także podmioty, które otrzymawszy darowiznę nie mogą jej odliczyć, są to:

• partie polityczne,

• związki zawodowe i organizacje pracodawców,

• samorządy zawodowe,

• fundacje utworzone przez partie polityczne.