Otrzymałem darowiznę pieniężną od dziadka. Na jakim druku należy ją zgłosić do urzędu skarbowego? Czy darowizna od dziadka jest opodatkowana?
Ryszard, Pilczyca
Darowizna co do zasady opodatkowana jest podatkiem od spadków i darowizn. Na gruncie ustawy regulującej podatek od spadków i darowizn wyróżnia się 3 grupy podatkowe:
grupa I - pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, teściowie. Do grupy tej zaliczani są także: małżonek, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), ojczym, macocha, którzy zaliczani są jednocześnie do tzw. grupy 0.
Kwota wolna od podatku w I grupie podatkowej od 1 lipca 2023 roku wynosi 36 120 zł.
grupa II - obejmuje zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
Kwota wolna od podatku w II grupie podatkowej od 1 lipca 2023 roku wynosi 27 090 zł.
grupa III - obejmuje innych nabywców, a
Kwota wolna od podatku w II grupie podatkowej od 1 lipca 2023 roku wynosi 5 733 zł.
Dziadkowie należą do 0 grupy podatkowej, a wszelkie darowizny otrzymane od osób z tej grupy podatkowej zwolnione są z podatku od spadku i darowizn bez względu na ich wysokość (przy zachowaniu pewnych formalności). Dopiero, gdy wartość darowizny przekroczy 36 120 zł, obdarowany musi zgłosić jej otrzymanie do urzędu skarbowego na druku SD-Z2, aby skorzystać ze zwolnienia z zapłaty podatku. Zgodnie z powyższym darowizna od dziadka może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na określonych zasadach. Termin na zgłoszenie darowizny to 6 miesięcy od dnia jej otrzymania.
Przykład 1.
Wnuk w ciągu ostatnich 5 lat otrzymał od dziadka następujące sumy pieniężne:
1 roku - 2000 zł,
2 roku - 1500 zł,
3 roku - 3000 zł,
4 roku - 4500 zł,
5 roku - 40 000 zł.
Limit 36 120 zł jak widać został przekroczony w 5 roku, zatem w momencie otrzymania w wysokości 4500 zł wnuk powinien zgłosić sumę otrzymanych środków pieniężnych (od 1 roku) do urzędu skarbowego na druku SD-Z2, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku.
W przypadku darowizny środków pieniężnych od osób z grupy 0 wyróżnia się dodatkowo jeden warunek, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku. Mianowicie niezależnie od wysokości darowizny powinna ona zostać odpowiednio udokumentowana w formie, która pozwala na jej weryfikację (np. dowód przekazania na rachunek bankowy obdarowanego), a w momencie przekroczenia kwoty wolnej 36 120 zł, należy ją zgłosić do urzędu skarbowego na druku SD-Z2, z dowodami jej otrzymania.
Jeżeli umowę darowizny sporządzał notariusz, wówczas nie ma konieczności indywidualnie zgłaszać darowiznę, ponieważ dokona tego notariusz.