Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług przedsiębiorca zarejestrowany jako czynny podatnik VAT nabywający płody rolne od rolnika ryczałtowego, wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą wspomnianą transakcję. Jest to tzw. faktura VAT RR, która powinna spełnić określone w przepisach wymagania. Sprawdźmy, kiedy możliwe jest wystawienie faktury VAT RR oraz czy możliwe jest odliczenie od niej podatku VAT.
Kim jest rolnik ryczałtowy?
W myśl ustawy o VAT przez rolnika ryczałtowego należy rozumieć rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3. Wyjątkiem są rolnicy obowiązani na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Zwalnia się od podatku (...) dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.
Ponadto, jak wskazuje art. 115 ww. aktu prawnego rolnikowi ryczałtowemu, który rozlicza podatek od towarów i usług, przysługuje zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych VAT. Kwota tego zwrotu (7 proc. należnej z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku) jest wypłacana rolnikowi przez nabywcę płodów rolnych. Odliczenia podatku VAT można dokonać w okresie rozliczeniowym, w którym dokonano zapłaty (czyli co do zasady metodą kasową).
- nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną,
- zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego lub na jego rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem,
- w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należności za produkty rolne zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie tych produktów albo na fakturze potwierdzającej zakup produktów rolnych podano dane identyfikacyjne dokumentu stwierdzającego dokonanie zapłaty.
Faktura VAT RR - co powinna zawierać?
Jak zostało już wspomniane, w transakcji zakupu płodów rolnych od rolnika ryczałtowego, do wystawienia faktury zobowiązany jest nabywca (zarejestrowany jako czynny podatnik VAT). Co więcej, do jego obowiązków należy również samodzielne naliczenie podatku od towarów i usług.
Faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych od rolnika ryczałtowego powinna być oznaczona jako Faktura VAT RR. Co najistotniejsze, jej oryginał przedsiębiorca powinien przekazać dostawcy.
Faktura VAT RR powinna zawierać co najmniej:
- imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy,
- numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy,
- datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury,
- nazwy nabytych produktów rolnych,
- jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów,
- cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku,
- wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku,
- stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku,
- kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych,
- wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku,
- kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie,
- czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
Ponadto faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych w brzmieniu: Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.
Rolnik ryczałtowy jest obowiązany przechowywać oryginały faktur VAT RR oraz kopie oświadczeń, o których mowa w ust. 4 art. 116 ustawy o VAT, przez okres 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono fakturę. Obowiązek ten obejmuje również faktury VAT RR i oświadczenia, gdy wystawione są one w formie elektronicznej.
Faktura VAT RR - zmiany od września 2019 roku
Od września 2019 roku w skutek nowelizacji ustawy o VAT faktury VAT RR mogą być przekazywane oprócz papierowo również elektronicznie, co reguluje nowo dodany ust. 3a do art. 116. Tak więc, faktura VAT RR może być wystawiona, podpisana i przesłana w formie elektronicznej za zgodą dostawcy. Przy czym aby dokument był zgodny z nowo dodanymi przepisami faktura VAT RR powinna być opatrzona odpowiednio przez dostawcę i nabywcę kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
W związku z wejściem możliwości sporządzania faktury VAT RR elektronicznie powstała nowa struktura jednolitego pliku kontrolnego - FA_RR. Składana ona będzie na żądanie organów podatkowych. Jednolity plik kontrolny dla faktur VAT RR zawiera m.in. następujące informacje:
- dane podmiotu,
- zakres, za który generowany jest JPK,
- dane dotyczące wystawionych faktur VAT RR,
- dane dotyczące wystawionych korekt do faktur VAT RR
- ilość wskazanych oświadczeń,
- informację o zastosowanych podpisach kwalifikowanych przez nabywcę lub osobę uprawnioną do wystawienia faktury oraz dostawcy lub osoby
uprawnionej do otrzymania faktury.
Co ważne JPK_FA_RR nie obowiązuje gdy faktury wystawiane są papierowo.
