Egzekucja z nieruchomości dłużnika jest najskuteczniejszym środkiem odzyskania swoich należności przez wierzyciela. Przede wszystkim sprawdza się w przypadku dużego zadłużenia, kiedy wszystkie inne czynności komornicze nie przyniosły pożądanego efektu.
Ile może trwać egzekucja z nieruchomości?
Nie można jednoznacznie określić czasu trwania egzekucji z nieruchomości, gdyż uzależniony on jest od sytuacji dłużnika. Niewątpliwie zarówno czas prowadzenia, jak i zakończenia egzekucji zależny jest od informacji dotyczących dłużnika, którymi dysponuje wierzyciel (w szczególności o jego sytuacji majątkowej), a ponadto często czas trwania całego procesu ściśle związany jest z procedurą, która zakłada upływ pewnych terminów przed dokonaniem konkretnych czynności. Należy przyjąć (choć nie jest to nigdzie napisane), że im szybciej wierzyciel uzyska stosowny tytuł wykonawczy i złoży wniosek do komornika o przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego, tym mniejsza szansa istnieje na wyzbycie się majątku przez dłużnika.
Zajęcie nieruchomości przez komornika
Procedura przeprowadzenia egzekucji z nieruchomości składa się z szeregu czynności egzekucyjnych, które mają wpływ na jej czas trwania. Pierwszym stadium jest zajęcie nieruchomości przez komornika. Pod pojęciem zajęcia kryje się pisemne wezwanie dłużnika do spłaty zadłużenia pod rygorem przeprowadzenia egzekucji z jego majątku. Na spłatę zadłużenia dłużnikowi wyznacza się dwutygodniowy termin. W tym samym czasie komornik wysyła do właściwego sądu wieczystoksięgowego wniosek o dokonanie stosownego wpisu w księdze wieczystej o wszczęciu egzekucji. Kolejnym etapem jest dokonanie opisu i oszacowania nieruchomości. Takie czynności mogą być przeprowadzone dopiero po bezskutecznym upływie dwutygodniowego terminu, w którym wierzyciel mógł zgodnie z wysłanym mu zajęciem dokonać spłaty długu.Opis i oszacowanie są czynnościami przeprowadzanymi na wniosek wierzyciela, przy czym czynności oszacowania dokonuje biegły specjalista w tej dziedzinie.
Kiedy nieruchomość może zostać sprzedana?
Dopiero zajęta i oszacowana nieruchomość może zostać sprzedana w drodze licytacji publicznej. Termin wyznaczenia takiej licytacji nie może być krótszy niż 2 tygodnie po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania. Przed rozpoczęciem licytacji, musi zostać ona ogłoszona do publicznej wiadomości, aby każdy zainteresowany powziął do wiadomości miejsce i termin jej odbycia. Stosownego obwieszczenia dokonuje komornik co najmniej 2 tygodnie przed planowanym terminem licytacji. Następnie osoby chcące przystąpić do licytacji muszą zapłacić rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania nieruchomości. Jeżeli pierwsza licytacja okaże się bezskuteczna, komornik na wniosek wierzyciela wyznacza drugą. Jeżeli zaś licytacja okaże się skuteczna, po jej zakończeniu sędzia nadzorujący wydaje postanowienie o przybiciu na rzecz licytanta oferującego najwyższą wartość. Przybicie takie skutkuje w efekcie uzyskaniem przez owego licytanta prawa przysądzenia własności. Dopiero po uprawomocnieniu się takiego przybicia, własność nieruchomości przechodzi na nabywcę i stanowi podstawę do wpisu w księdze wieczystej.
Jak widać w powyższym skrócie przebiegu całego procesu egzekucji z nieruchomości, jest on stosunkowo długotrwałym i skomplikowanym sposobem dochodzenia należności, ale jednocześnie najskuteczniejszym. Średnio egzekucja z nieruchomości w Polsce trwa od kilku do kilkunastu miesięcy.