Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie urlopowe. O ile ma on stałe wynagrodzenie, nie ma problemu z jego wyliczeniem. Kłopot może pojawić się w sytuacji wypłaty wynagrodzenia godzinowego.
Wymiar urlopu i co ma na niego wpływ
Wymiar urlopu pracownika wynosi 20 dni, jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat. Wyższy wymiar urlopu dotyczy pracownika, który jest zatrudniony co najmniej 10 lat, wówczas wynosi on bowiem 26 dni.
Aby skorzystać z wyższego wymiaru urlopu, pracownik musi przedłożyć pracodawcy dokumenty dotyczące jego zatrudnienia i/lub edukacji, gdyż to na ich podstawie pracodawca będzie mógł zweryfikować uprawnienie do urlopu w wyższym wymiarze.
Do stażu pracy nie będzie wliczany okres wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych.
Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, zalicza się okresy kształcenia.
Czas trwania nauki określony programem nauczania w zasadniczej lub innej równorzędnej szkole zawodowej, ale nie więcej jednak niż 3 lata, wlicza się do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu.
Pracownik, który ukończył średnią szkołę zawodową, do okresu pracy, od którego uzależniony jest wymiar urlopu, będzie mógł mieć wliczony przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, ale nie więcej jednak niż 5 lat.
Ukończenie średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych skutkuje zaliczeniem do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, maksymalnie 5 lat.
Absolwent średniej szkoły ogólnokształcącej do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, wliczyć może maksymalnie 4 lata.
6 lat do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, będzie zaliczane pracownikowi, który ukończy szkołę policealną.
Absolwentowi szkoły wyższej bez względu na to, na jakim stopniu kształcenia ukończy studia, do okresu pracy, od którego uzależniony jest urlop, wliczone zostanie 8 lat.
Powyższe okresy nauki nie podlegają sumowaniu.
W sytuacji, kiedy pracownik w tym samym czasie był zatrudniony na więcej niż jedną umowę o pracę, do stażu wlicza się wyłącznie jeden z tych okresów.
Jeżeli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, wówczas do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki, zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.
Poza tym zgodnie z przepisami prawa także inne okresy będą miały wpływ na wymiar urlopu, w tym m.in.:
- okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych;
- udokumentowane okresy zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego;
- okres odbywania czynnej służby wojskowej;
- okres odbywania zawodowej służby wojskowej;
- okres, za który przysługuje odszkodowanie, w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, określonych w odrębnych przepisach;
- okres urlopu wychowawczego;
- okres prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka.
Wynagrodzenie za czas urlopu
Kodeks pracy gwarantuje pracownikowi za czasu urlopu wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.
Co uwzględnia się przy wyliczaniu wynagrodzenia?
Rozporządzenie z dnia 8 stycznia 1997 roku w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop określa, że przy wyliczaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego uwzględnia się wynagrodzenie i inne świadczeń ze stosunku pracy, z wyjątkiem:
- jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie;
- wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju;
- gratyfikacji (nagród) jubileuszowych;
- wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy;
- ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy;
- dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego;
- wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną;
- kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę;
- nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej;
- odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych;
- wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.
Składniki wynagrodzenia określone w stałej wysokości miesięcznej uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu, a te przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W sytuacji stwierdzenia znacznych wahań w wysokości składników wynagrodzenia przysługujących za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, składniki te mogą być uwzględnione przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Pracodawca decyduje o kwalifikacji danego składnika na podstawie wewnętrznych przepisów płacowych lub umowy o pracę.
Poza tym, gdyby zdarzyła się sytuacja, że przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru poprzedzający miesiąc wykorzystywania urlopu wypoczynkowego lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi przysługiwało takie wynagrodzenie. Gdyby pracownik przed rozpoczęciem urlopu wypoczynkowego otrzymał wynagrodzenie za okres krótszy niż przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres faktycznie przepracowany.
Przykład 1.
Jakie wynagrodzenie urlopowe otrzyma pani Edyta, która zarabia stałe wynagrodzenie wynoszące miesięcznie 5000 zł, gdy w październiku 2025 roku przebywała przez tydzień na urlopie wypoczynkowym?
Wyliczenia wynagrodzenia odbywa się w poniższy sposób:
- wynagrodzenie / liczba godzin do przepracowania w miesiącu = stawka za godzinę;
- stawka za godzinę × liczba godzin do przepracowania w czasie urlopu = wynagrodzenie urlopowe.
- 5000 zł / 184 = 27,17 zł – godzina urlopu w październiku 2025 roku;
- 5 × 8 = 40 – liczba godzin w czasie urlopu;
- 40 × 27,17 zł = 1086,80 zł.
Wynagrodzenie urlopowe pani Edyty wyniesie 1086,80 zł.
Gdyby doszło do zmian w składnikach wynagrodzenia lub ich wysokości w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu, podstawę wymiaru ustala się ponownie z uwzględnieniem tych zmian.
Składniki wynagrodzenia wypłacane za okresy dłuższe niż jeden miesiąc wypłaca się w przyjętych terminach wypłaty tych składników, przy czym okres urlopu jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy.
Stawka godzinowa a wynagrodzenie urlopowe
Przepisy prawa pracy przewidują możliwość zawarcia umowy o pracę z wynagrodzeniem określonym stawką godzinową. W tej sytuacji wysokość wynagrodzenia zależy od przepracowanego czasu.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 roku w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 roku określa, że od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4666 zł, a minimalna stawka godzinowa – 30,50 zł.
Przykład 2.
Jak wyliczyć wynagrodzenie urlopowe pani Marii za 4 dni urlopu, kiedy miała pracować po 9 godzin, gdy otrzymuje wynagrodzenie godzinowe, a stawka wynosi 30,50 zł?
- 4 × 9 = 36 – liczba godzin, w których pracownica miała pracować;
- 36 × 30,50 zł = 1098 zł – wynagrodzenie urlopowe przy stawce godzinowej.
Wynagrodzenie urlopowe pani Marii wyniesie 1098 zł.
Przykład 3.
Ile wyniesie wynagrodzenie urlopowe pana Darka, którego stawka godzinowa wynosi 35 zł, a pracownik przebywał na urlopie przez 3 dni, z czego pierwszego dnia miał pracować 6 godzin, drugiego – 8 godzin, a trzeciego – 7 godzin?
- 6 + 8 + 7 = 21 – liczba godzin, w których pracownik miał pracować;
- 21 × 35 zł = 735 zł.
Wynagrodzenie pana Darka wyniesie za czas urlopu 735 zł.
Podsumowanie
Podsumowując, wynagrodzenie urlopowe przy zatrudnieniu w oparciu na stawce godzinowej, zależy od tego, ile godzin w czasie urlopu pracowałby pracownik.
