0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Kontrola podatkowa bez uprzedniego zawiadomienia podatnika

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Prowadząc działalność gospodarczą, przedsiębiorców może spotkać kontrola podatkowa prowadzona przez urzędy skarbowe. Generalna zasada stanowi, że przed wszczęciem takiej kontroli podatnik powinien być powiadomiony przez właściwy organ podatkowy o zamiarze jej wszczęcia. Zabieg taki pełni funkcję gwarancyjną i daje podatnikowi szansę do przygotowania się do procedury kontroli podatkowej. Przepisy przewidują jednak sytuacje, w których ze względu na interes publiczny i dobro państwa, podatnika nie zawiadamia się o zamiarze rozpoczęcia kontroli podatkowej.

Instytucja zawiadomienia kontrolowanego o zamiarze wszczęcia kontroli

Przed rozpoczęciem kontroli organ powinien zawiadomić kontrolowanego o zamiarze jej wszczęcia. Kontrola podatkowa wszczynana jest nie wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli i nie później niż przed upływem 30 dni. Jeżeli termin 30-dniowy upłynął, wówczas konieczne jest wystosowanie kolejnego zawiadomienia o wszczęciu.

Kontrola podatkowa bez wcześniejszego zawiadomienia o wszczęciu

Kwestie wszczęcia kontroli bez uprzedniego zawiadomienia podatnika o takim zamiarze uregulowane zostały w dwóch aktach prawnych. Pierwszym z nich jest ustawa Prawo przedsiębiorców, gdzie w art. 48 ust. 11 wskazano, że zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej nie dokonuje się m.in. gdy:

  • kontrola podatkowa ma zostać przeprowadzona na podstawie bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej;
  • przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
  • kontrola jest przeprowadzana na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw;
  • kontrola podatkowa następuje w toku postępowania prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
  • przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego;
  • przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione,
  • kontrola jest przeprowadzana wyłącznie w celu sprawdzenia wykonania wezwania, o którym mowa w art. 21a ust. 1, zobowiązania, o którym mowa w art. 21a ust. 2, lub weryfikacji powiadomienia, o którym mowa w art. 21a ust. 5 lub 6 ustawy prawo przedsiebiorców.

Kolejnym aktem prawnym opisującym sytuację, gdy nie zawiadamia się podatnika o wszczęciu kontroli, jest Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 282c tej ustawy nie zawiadamia się o zamiarze wszczęcia kontroli, jeżeli kontrola podatkowa:

  • dotyczy zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług;
  • ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
  • dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych;
  • dotyczy niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej;
  • ma być podjęta w oparciu o informacje uzyskane na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
  • zostaje wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej;
  • ma charakter doraźny, dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, użytkowania kasy rejestrującej lub sporządzania spisu z natury;
  • dotyczy podatku od wydobycia niektórych kopalin,
  • dotyczy zasadności zwrotu podatku w rozumieniu przepisów rozdziału 7b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz rozdziału 6a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto w myśl powyższego artykułu nie zawiadamia się również o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, jeżeli organ podatkowy posiada informacje, z których wynika, że kontrolowany:

  • został prawomocnie skazany w Rzeczypospolitej Polskiej za popełnienie przestępstwa skarbowego, przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwa z ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości lub wykroczenia polegającego na utrudnianiu kontroli (w przypadku osoby prawnej ten warunek odnosi się do każdego członka zarządu lub osoby zarządzającej, a w przypadku spółek niemających osobowości prawnej - do każdego wspólnika);
  • jest zobowiązanym w postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
  • nie ma miejsca zamieszkania lub adresu siedziby albo doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.

Dodatkowo zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej nie stosuje się w razie konieczności rozszerzenia zakresu kontroli na inne okresy rozliczeniowe, z uwagi na nieprawidłowości stwierdzone w wyniku dokonanych już czynności kontrolnych. Jak wynika z powyższego zestawienia katalog sytuacji w których nie dokonuje się zawiadomienia o wszczęciu kontroli podatkowej dotyczy sytuacji wyjątkowych i wrażliwych z punktu widzenia interesu fiskalnego państwa. Działania te mają na celu szybkie wykrycie nieprawidłowości i niedopuszczenie do sytuacji powstawania dalszych naruszeń w zakresie podatków.

Uzasadnienie przyczyn braku zawiadomienia

Po wszczęciu kontroli podatkowej organ podaje podatnikowi przyczynę braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli i umieszcza ją w książce kontroli oraz w treści protokołu kontroli. Organ powinien nie tylko wskazać podstawę prawną odstąpienia od uzasadnienia lecz również odnieść się do okoliczności faktycznych mających wpływ na podjęcie działań w ramach tej szczególnej procedury.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów