W przypadku trudności przedsiębiorcy mogą otrzymać wsparcie na ochronę miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jednak aby otrzymać środki, należy spełnić kilka warunków oraz dopełnić odpowiednich formalności. Ochrona miejsc pracy jest kluczowa, dlatego o tym, co dokładnie trzeba zrobić, opowiadamy w niniejszym artykule.
Ochrona miejsc pracy – podstawa prawna
Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy wprowadza rozwiązania, z których osoby zatrudniające pracowników mogą skorzystać. Wsparcie przeznaczone jest na ochronę miejsc pracy i udziela się go na podstawie zasady de minimis jako bezzwrotną formę pomocy finansowej.
Kto może otrzymać środki?
Przepisy wymienionej ustawy przewidują, że taką pomoc mogą otrzymać przedsiębiorcy, którzy:
- odnotowali spadek obrotów gospodarczych, przy czym spadek sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym i wartościowym musi być nie mniejszy niż o 15%;
- nie zalegają z zapłatą podatku i składek ZUS – od tej reguły są jednak wyjątki – nie dotyczy to mianowicie osób, które:
- posiadają umowę z ZUS lub decyzję urzędu skarbowego w sprawie zadłużenia oraz opłacają raty lub korzystają z odroczenia terminu płatności;
- mają zaległości z zapłatą powstałe w okresie spadku obrotów gospodarczych i dołączyli do wniosku plan spłaty oraz kopię wniosku do ZUS (o rozłożenie na raty lub o odroczenie płatności);
- nie spełniają przesłanek do ogłoszenia upadłości.
Ochrona miejsc pracy – jaką pomoc można otrzymać?
Po spełnieniu omawianych warunków przedsiębiorcy mogą skorzystać z:
- tzw. przestoju ekonomicznego, jeżeli niewykonywanie pracy wynika z przyczyn niedotyczących pracownika, który pozostaje w gotowości do pracy;
- obniżenia pracownikom wymiaru czasu pracy do nie mniej niż połowy wymiaru czasu pracy.
Przestój ekonomiczny lub obniżony wymiar czasu pracy należy ustalić w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, lub w przypadku braku zakładowych organizacji związkowych z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Jak wygląda dofinansowanie?
W przypadku przestoju ekonomicznego oraz obniżonego wymiaru czasu pracy pracownikowi przysługuje:
- świadczenie na częściowe zaspokojenie wynagrodzenia;
- wynagrodzenie wypłacane przez pracodawcę
w łącznej wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy, a w przypadku obniżonego wymiaru czasu pracy – z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy przed obniżeniem.
Świadczenie na częściowe zaspokojenie wynagrodzenia finansowane jest ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, do wysokości 100% zasiłku dla bezrobotnych, określonego w art. 72 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zwiększone o wysokość składek na ubezpieczenia społeczne, należne od pracownika, w wysokości proporcjonalnej do przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Co więcej, ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych finansowane są także składki na ubezpieczenie społeczne, należne od pracodawcy od przyznanych świadczeń.
Istotnym jest, że świadczenia przysługują pracownikom zatrudnionym przez łączny okres nie dłuższy niż 6 miesięcy w okresie 12 miesięcy od dnia podpisania umowy o wypłatę świadczeń.
Warto także pamiętać, że przedsiębiorca nie może ubiegać się o świadczenia na pracowników, dla których otrzymał już pomoc na wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy dla:
- bezrobotnych – mowa o środkach otrzymanych z Funduszu Pracy w okresie obowiązywania umowy;
- osoby niepełnosprawnej – ze środków PFRON w okresie obowiązywania umowy.
Ochrona miejsc pracy a złożenie wniosku
Wniosek o skorzystanie z wyżej wymienionych rozwiązań należy złożyć do marszałka województwa (właściwego ze względu na swoją siedzibę) za pośrednictwem wojewódzkiego urzędu pracy. Do wniosku należy dołączyć odpowiednie załączniki, między innymi dokumenty dotyczące zawartych umów z ZUS czy decyzji US oraz kopię układu zbiorowego pracy lub porozumienia zawartego z pracownikami. Ponadto należy dołączyć odpowiednie oświadczenia.
Jeżeli wniosek zostanie zaakceptowany, marszałek województwa w ciągu 7 dni roboczych od dnia wpływu kompletnego wniosku występuje do dysponenta FGŚP o przyznanie limitu wydatków na wypłatę świadczeń. W kolejnych 7 dniach roboczych od dnia uzyskania limitu powinna zostać zawarta umowa o wypłatę świadczeń z wnioskującym przedsiębiorcą.
Otrzymanie dofinansowanie a zwolnienie pracownika
Przedsiębiorca, który na podstawie umowy o wypłatę świadczeń otrzymał środki na wypłatę dla wskazanych pracowników, nie może wypowiedzieć umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika:
- w okresie lub w okresach pobierania przez pracownika świadczeń;
- w okresie lub w okresach przypadających bezpośrednio po okresie lub okresach pobierania świadczeń– nie dłużej jednak niż przez łączny okres 3 miesięcy.
Ochrona miejsc pracy – dofinansowanie szkoleń
Istotne jest to, że przedsiębiorca, który skorzystał z tych form wsparcia, może dodatkowo złożyć wniosek o dofinansowanie kosztów szkolenia pracowników objętych rozwiązaniami na rzecz ochrony miejsc pracy. Wybór szkolenia powinien być uzasadniony obecnymi lub przyszłymi potrzebami pracodawcy. Wysokość dofinansowania na jednego pracownika wynosi 80% kosztów szkolenia, jednak nie więcej niż 300% przeciętnego wynagrodzenia. Wysokość dofinansowania może obejmować koszty:
- samego szkolenia;
- przejazdów pracownika związanych ze szkoleniem;
- badań lekarskich lub psychologicznych niezbędnych do odbycia szkolenia;
- obowiązkowego ubezpieczenia pracownika przez instytucję szkoleniową od następstw nieszczęśliwych wypadków w trakcie szkolenia oraz w drodze do i z miejsca szkolenia.
Ochrona miejsc pracy – podsumowanie
Pracodawcy w okresie chwilowego pogorszenia sytuacji ekonomicznej często zmuszeni są do podejmowania trudnych decyzji, dlatego warto rozważyć wprowadzenie rozwiązań takich jak przestój ekonomiczny czy obniżenie wymiaru czasu pracy. Dofinansowanie do wynagrodzeń czy szkoleń może mieć przy tym kluczowe znaczenie i pozwolić przetrwać przedsiębiorstwu najgorszy okres.
