Podatnicy od czasu do czasu muszą zmierzyć się z wystawieniem faktury korygującej w stosunku do dokonanej sprzedaży towarów bądź usług. Innym razem sami otrzymują faktury korygujące i wówczas powstaje podstawowe pytanie, mianowicie: w którym momencie następuje odliczenie VAT z faktur korygujących?
Faktury korygujące występujące w obrocie gospodarczym
W świetle ustawy o VAT podatnik jest zobligowany wystawić fakturę korygującą, jeżeli po wystawieniu faktury pierwotnej:
udzielono obniżki ceny w formie rabatu,
udzielono opustów i obniżek cen,
dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty,
podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.
W obrocie gospodarczym występują w zasadzie dwa skutki wystawienia faktur korygujących, jeżeli mowa o wartości faktury:
korekta in minus – zmniejszająca wartość pierwotnej faktury,
korekta in plus – zwiększająca wartość faktury.
W pierwszym przypadku otrzymana korekta powoduje zmniejszenie wartości netto, podatku VAT oraz brutto wynikającej z pierwotnej faktury.
W drugim przypadku otrzymana korekta powoduje zwiększenie wartości netto, podatku VAT oraz brutto wynikającej z pierwotnej faktury.
Zasady rozliczenia VAT z otrzymanych faktur korygujących
Moment, w którym następuje odliczenie VAT z faktur korygujących zależy przede wszystkim od tego, czy jest to faktura zmniejszająca, czy zwiększająca wartość faktury pierwotnej:
w przypadku otrzymania przez nabywcę faktury korygującej in minus jest on zobligowany do zmniejszenia kwoty podatku VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym uzyskana została dokumentacja uzgadniająca warunki korekty. Jeżeli podatnik jeszcze nie obniżył (w rejestrze VAT oraz w pliku JPK_V7) kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, wówczas zmniejszenie kwoty podatku VAT naliczonego uwzględni w rozliczeniu za okres, w którym dokonuje tego obniżenia,
w sytuacji otrzymania przez kupującego faktury korygującej in plus jest on zobowiązany do zwiększenia kwoty podatku VAT naliczonego w rejestrze VAT w miesiącu jej otrzymania albo w trzech następnych okresach rozliczeniowych (rozliczenie miesięczne) lub dwóch (rozliczenie kwartalne).
Oczywiście w ślad za zwiększeniem czy obniżeniem podatku VAT naliczonego idzie zwiększenie bądź zmniejszenie wartości netto oraz wartości brutto wynikającej z faktury pierwotnej. Jednakże tutaj może wystąpić już znacznie więcej różnych przypadków, a mianowicie sytuacja, w której na fakturze VAT zastosowana została stawka 8% VAT zamiast 23% VAT. Jak widać, w tej sytuacji bez zmian pozostanie kwota netto.
Odliczenie VAT z faktur korygujących
Odliczenie VAT z faktur korygujących otrzymanych przez nabywcę jest z reguły prostsze aniżeli korekta podatku VAT należnego u sprzedawcy, u którego uwzględnieniu podlega jeszcze:
w przypadku faktur in plus – moment ujęcia faktury korygującej, który zależy od przyczyny wystawienia korekty (kiedy powstała),
w sytuacji faktur in minus od okresu, w którym sprzedawca uzyskał dokumentację potwierdzającą warunki korekty.
Przykład 1.
Czynny podatnik VAT zakupił w listopadzie 2022 r. towary od jednego ze swoich kontrahentów krajowych na kwotę 80 000 zł brutto. Podatnik składa miesięczne pliki JPK_V7. Kontrahent krajowy zauważył, że wysłał część partii towarów, która powinna zostać przekazana innemu klientowi. W marcu 2023 r. kontrahent krajowy wysłał fakturę korygującą in minus na kwotę 20 000 zł brutto, dla której dokumentację uzgadniającą warunki korekty również uzyskał w kwietniu 2023 roku. Podatnik również w kwietniu zwrócił nieprawidłowe towary kontrahentowi krajowemu.
W tym wypadku podatnik już odliczył podatek VAT w listopadzie 2022 r., a więc ujęcie faktury korygującej powinno nastąpić w miesiącu uzyskania dokumentacji faktury korygującej, tak że w rejestrze oraz w pliku JPK_V7 za kwiecień 2023 r.
Przykład 2.
Czynny podatnik VAT "X" świadczy usługi biura wirtualnego na rzecz podatnika "Y". Usługi rozliczane są cyklicznie w okresach miesięcznych. W 2023 r. podatnik "X" postanowił podwyższyć cenę za usługi biurowe, jednak już po wystawieniu faktury za styczeń 2023 r. Podatnik "X" wystawił w marcu 2022 r. fakturę korygującą in plus, którą podatnik "Y" otrzymał jeszcze w marcu 2023 r. Podatnik "Y" ujął daną korektę w rejestrze VAT oraz w pliku JPK_V7 za marzec 2023 r.
Przykład 3.
Czynny podatnik VAT "Z" kupuje części od swojego stałego krajowego dostawcy "Y". W lutym 2023 r. podatnik "Z" otrzymał fakturę za nabyte części o wartości 15 000 zł. Przy odbiorze towaru okazało się, że niektóre części były niezgodne z zamówieniem, dlatego podatnik Z niezwłocznie zwrócił nieprawidłowe części, po czym dostawca "Y" wystawił fakturę korygującą w lutym 2023 r. oraz przekazał ją podatnikowi "Z". W tym przypadku, ponieważ podatnik "Z" ma możliwość ujęcia wartości nabytych części w rejestrze VAT oraz pliku JPK_V7 zakupu za luty 2023 r. w prawidłowej wartości, może od razu zaksięgować prawidłową wartość.
Przykład 4.
Czynny podatnik VAT "P" sprzedał w lutym 2023 r. towary podatnikowi "S" o wartości 25 000 zł. W kwietniu 2023 r. podatnik "P" zauważył, że pomylił się co do ceny jednego z towarów. Wartość faktury powinna opiewać na kwotę 27 500 zł. Podatnik "P" wystawił w kwietniu 2023 r. fakturę korygującą zwiększającą podstawę opodatkowania na skutek błędu. Podatnik "S" otrzymał daną fakturę korygującą w kwietniu 2023 r., po czym ujął ją jeszcze w tym okresie w rejestrze VAT zakupu oraz w pliku JPK_V7.
