Od 1 stycznia 2021 roku wprowadzono do ustawy CIT szereg preferencji, które mają stymulować inwestycje przedsiębiorców. Mogą oni w znaczący sposób zmniejszyć swoje obciążenia podatkowe. Ustawodawca wprowadził specjalny fundusz inwestycyjny (w praktyce rachunek), który w sensie ekonomicznym umożliwia ich szybsze rozliczenie w kosztach uzyskania przychodu. Zaletą korzystania z funduszu na cele inwestycyjne jest przede wszystkim możliwość wcześniejszego obniżenia podstawy opodatkowania oraz zachowanie przez podatnika prawa do ulg podatkowych, rozliczenia straty czy innych odliczeń (w odróżnieniu od tzw. estońskiego CIT).
Fundusz inwestycyjny - kto może z niego skorzystać?
Ustawodawca ograniczył możliwość korzystania z funduszu na cele inwestycyjne.
Poniżej przedstawimy, jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca, aby móc skorzystać z preferencji.
Po pierwsze łączne przychody z działalności osiągnięte w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 100 000 000 zł, przy czym przychody te są liczone z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług. Ponadto mniej niż 50% przychodów, o których mowa powyżej, pochodzi:
-
z wierzytelności;
-
z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek;
-
z części odsetkowej raty leasingowej;
-
z poręczeń i gwarancji;
-
z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw;
-
ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych;
-
z transakcji z podmiotami powiązanymi, w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma.
Podatnik prowadzi działalność w formie spółki z o.o. albo spółki akcyjnej, których odpowiednio udziałowcami albo akcjonariuszami są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym. Podatnik nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
Podatnik nie może także posiadać udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
Ostatnim warunkiem jest niesporządzanie w tym okresie sprawozdań finansowych zgodnie z MSR.
Na jakie nakłady na cele inwestycyjne tworzymy fundusz?
Podatnicy, którzy spełnią powyższe warunki i zdecydują się na utworzenie funduszu inwestycyjnego, mogą środki wydatkować na określone cele.
Podatnik może skorzystać z preferencji, gdy dokonuje:
-
wydatków na nabycie fabrycznie nowych środków trwałych lub wytworzenie środków trwałych zaliczonych do grupy 3–8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców albo akcjonariuszy lub członków ich rodzin;
-
opłaty ustalone w umowie zgodnie z art. 3 ust. 4 lub 6 ustawy o rachunkowości, z wyłączeniem umowy leasingu operacyjnego, w części stanowiącej spłatę wartości początkowej środków trwałych, o których mowa w punkcie powyżej.
Przykład 1.
Podatnik utworzył fundusz inwestycyjny. Planuje on zakup maszyny pakującej oraz samochodu osobowego. Chce wpłacić środki na fundusz inwestycyjny. Czy wszystkie te wydatki można rozliczyć w jego ramach?
W tym przypadku tylko zakup maszyny można rozliczyć w ramach funduszu inwestycyjnego.
Jak utworzyć fundusz inwestycyjny?
Fundusz inwestycyjny powinien być utworzony z zysku osiągniętego za rok poprzedzający rok podatkowy. Co istotne, równowartość środków pieniężnych odpowiadająca wartości odpisu na ten fundusz powinna zostać wpłacona nie później niż w dniu dokonania tego odpisu na wyodrębniony wyłącznie w tym celu:
-
rachunek rozliczeniowy, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo bankowe, podmiotu kwalifikowanego w rozumieniu art. 119 zg pkt 4 Ordynacji podatkowej albo
-
rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej będącego podmiotem kwalifikowanym w rozumieniu art. 119 zg pkt 4 Ordynacji podatkowej.
Środki pieniężne, o których mowa powyżej, nie mogą pochodzić z pożyczki (kredytu), dotacji, subwencji, dopłat ani innych form wsparcia finansowego. Co istotne, zgromadzone w roku podatkowym środki tego funduszu winny zostać wydatkowane na te cele inwestycyjne nie później niż w roku podatkowym następującym po roku.
Podatnik może w szczególnych przypadkach wydatkować zgromadzone środki później. W tym celu:
-
składa on do właściwego naczelnika urzędu skarbowego informację o planowanych inwestycjach wskazującą rok wydatkowania środków funduszu na te cele inwestycyjne oraz
-
wydatkowanie środków winno nastąpić nie później niż w trzecim roku podatkowym następującym po roku, w którym dokonano tego odpisu, przy czym każdy rok podatkowy z tych 3 lat nie może być dłuższy niż 12 miesięcy.
Korzystanie z funduszu na cele inwestycyjne
Podatnik, aby korzystać z funduszu na cele inwestycyjne, musi sprawdzić, czy spełnia wszystkie warunki wyżej wymienione. Następnie należy wyodrębnić w kapitale rezerwowym spółki fundusz utworzony na cele inwestycyjne. Co ważne, wpłaty na rachunek funduszu dokonujemy jedynie z zysku osiągniętego za rok poprzedzający rok podatkowy. Równowartość środków pieniężnych odpowiadającą wartości odpisu na ten fundusz inwestycyjny należy wpłacić nie później niż w dniu dokonania tego odpisu, na wyodrębniony wyłącznie w tym celu rachunek bankowy lub w kasie podlegającej raportowaniu w STIR. Środki wpłacone na fundusz inwestycyjny należy w odpowiednim terminie wydatkować. Musimy pamiętać, że odpisy na fundusz inwestycyjny stanowią pomoc de minimis. Tym samym są one ograniczone kwotowo.
Podsumowując, fundusz inwestycyjny to bardzo korzystne rozwiązanie dla przedsiębiorców. Jednak jego utworzenie wymaga spełnienia szeregu warunków, które ograniczają jego stosowanie.
