Podatek gruntowy, czyli opłata od wieczystego użytkowania gruntu, jest zwana również podwójnym podatkiem od nieruchomości. Obowiązek opłacania podatku gruntowego spoczywa nie tylko na właścicielach i użytkownikach wieczystych gruntów, ale także na posiadaczach obiektów, które są własnością gminy bądź skarbu państwa.
Podatek gruntowy - powstanie obowiązku zapłaty
Zawarcie umowy użytkowania wieczystego dokonywane jest zawsze w formie aktu notarialnego z obowiązkowym wpisem do księgi wieczystej. Uprawnienia użytkownika są zatem podobne do tych, które przysługują właścicielowi. Co najważniejsze, ma on prawo do korzystania gruntu z wyłączeniem osób trzecich. Dozwolone jest także dysponowanie przysługującym prawem. Oznacza to, że możliwa jest jego sprzedaż, obciążenie czy dziedziczenie. Co więcej, użytkownik wieczysty ma pełne prawo do budowli wzniesionych na użytkowanym gruncie. Z drugiej jednak strony mogą go dosięgnąć nieprzyjemne konsekwencje, takie jak przeprowadzenie egzekucji z przysługującego mu prawa. Użytkowanie wieczyste zawiera się co do zasady na dziewięćdziesiąt dziewięć lat. Ze względu na cel gospodarczy użytkowania, okres ten ulec może skróceniu – nie może wynosić jednak mniej niż 40 lat.
Ile wynosi podatek gruntowy?
Wysokość podatku gruntowego jest stała i niezależna od tego, jaki dochód przynosi nam dany grunt. Ustalana jest przez władze gminy, na terenie której grunty się znajdują. Kwota należna do zapłaty to wynik mnożenia stawki oraz powierzchni gruntu.
Wyróżnić możemy cztery stawki procentowe:
- 0,3% ceny nieruchomości przeznaczonej na cele obronności, pod budowę obiektów sakralnych, na działalność charytatywną;
- 1% ceny nieruchomości przeznaczonej na cele rolne, mieszkaniowe i działalność sportową;
- 2% ceny nieruchomości przeznaczonej na działalność turystyczną;
- 3% ceny za pozostałe nieruchomości gruntowe.
Na wysokość podatku gruntowego nie wpływa klasa gruntu. Stawka procentowa pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego wynosi od 15% do 25% ceny nieruchomości gruntowej. Zgodnie z art. 73 ust. 1. ustawy o gospodarce nieruchomościami: "jeżeli nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste na więcej niż jeden cel, stawkę procentową opłaty rocznej przyjmuje się dla celu podstawowego, na który nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste"
Podatek gruntowy - zwolnienie od zapłaty
Od zapłaty podatku gruntowego zwolnione są grunty, które:
- leżą pod wodami płynącymi i kanałami żeglownymi;
- są pasem drogowym bądź drogą;
- zostały zaklasyfikowane jako użytek rolny, grunt zadrzewiony i zakrzewiony na użytkach rolnych lub las. W takiej sytuacji w grę wchodzi bowiem podatek rolny bądź leśny (stosownie do rodzaju gruntu);
- są nieużytkiem bądź użytkiem ekologicznym.
Roczne opłaty wnoszone są przez cały okres trwania użytkowania wieczystego. Płatność następuje z góry za dany bieżący rok, a uregulowana musi zostać do 31 marca. Za spóźnienie w płatności naliczane są karne odsetki, których wysokość regulują odpowiednie przepisy ordynacji podatkowej.