Przeksięgowanie nadwyżki w VAT na zaliczkę PIT to czynność, którą często stosują przedsiębiorcy. Należy przy tym podkreślić, że możemy mieć do czynienia z trzema sytuacjami. Przeksięgowanie nadwyżki w VAT na zaległą zaliczkę na PIT, przeksięgowanie nadwyżki w VAT na bieżącą zaliczkę na PIT oraz przeksięgowanie nadwyżki w VAT na przyszłą zaliczkę na PIT. Trzeba podkreślić, że sposób wnioskowania o przeksięgowanie nadwyżki w VAT nieco różni się w zależności od tego, czy ma być ono przeznaczone na zaległą zaliczkę na PIT, czy na bieżącą zaliczkę w PIT, czy wreszcie na przyszłą zaliczkę w PIT.
Czym jest nadwyżka w podatku VAT?
Nadwyżka w podatku VAT to zagadnienie często poruszane przez przedsiębiorców będących czynnymi podatnikami VAT. Nadwyżka VAT to nic innego jak sytuacja, w której przedsiębiorca – czynny podatnik VAT dokonuje (w pewnym okresie – miesiąc, kwartał) więcej zakupów aniżeli sprzedaży.
Szczegółowo rzecz ujmując, liczy się nie tyle wielkość tych zakupów, ile to, że wartość podatku VAT naliczonego z faktur zakupu w danym okresie przewyższyła wartość podatku VAT należnego wynikającego z faktur sprzedaży wystawionych przez sprzedawcę.
Należy jednak podkreślić, że nadwyżka w podatku VAT może dotyczyć:
- bieżącego okresu rozliczeniowego (miesiąc lub kwartał),
- poprzedniego okresu rozliczeniowego (miesiąc lub kwartał),
- poprzednich okresów rozliczeniowych (miesięcy lub kwartałów).
Nadwyżka w podatku VAT może dotyczyć nawet kilku ostatnich okresów rozliczeniowych. Nadwyżka w podatku VAT może wystąpić na skutek bardzo wielu sytuacji. Może bowiem mieć miejsce sytuacja, że to rok temu podatnik nabył środek trwały, większą liczbę elementów wyposażenia, odliczył podatek VAT z faktury zakupu, a następnie jego VAT należny ze sprzedaży był zbliżony do VAT naliczonego każdego kolejnego okresu.
Może wystąpić też przypadek zmniejszenia sprzedaży, ale zwiększenia wydatków na inwestycję. Nadwyżka w podatku VAT często wystąpi u przedsiębiorców, którzy świadczą usługi w większości albo wyłącznie na rzecz kontrahentów spoza Polski. Nadwyżka w podatku VAT często wystąpi u przedsiębiorców, którzy wyłącznie albo w większości dokonują WDT lub eksportu towarów.
Nie są to jednak wszystkie przypadki. Powstanie nadwyżki VAT to indywidualna kwestia każdej firmy.
Co można zrobić z nadwyżką VAT?
Czynny podatnik VAT ma do wyboru następujące możliwości:
- może pozostawić nadwyżkę VAT, aby rozliczyć ją w kolejnych okresach rozliczeniowych – zapłacić mniejszy podatek VAT albo wręcz zwiększać kwotę nadwyżki VAT;
- może w części lub w całości przeznaczyć ją do zwrotu na swój rachunek firmowy lub rachunek VAT;
- może w części lub w całości przeznaczyć ją do zwrotu i na poczet uregulowania innych podatków (zaległych, bieżących, przyszłych).
W tym miejscu warto zatrzymać się przy okoliczności wymienionej w punkcie nr 3, a więc przeznaczeniu części lub całości nadwyżki w VAT na poczet innych podatników, a konkretnie zaliczki w PIT (PIT-36, PIT-36L, PIT-28).
Przeksięgowanie nadwyżki w VAT na zaliczkę PIT
Czynny podatnik VAT, który ma nadwyżkę w podatku VAT, może w części lub w całości przeznaczyć ją na pokrycie zobowiązań, zaległości dotyczących podatków innych niż VAT.
Przeznaczenie całości lub części nadwyżki VAT | ||
Na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych | Na poczet bieżących zobowiązań podatkowych | Na poczet zaległości podatkowych |
Nadwyżka w podatku VAT może być więc przeznaczona np. na pokrycie zaliczki na podatek dochodowy PIT przedsiębiorcy (miesięcznej albo kwartalnej).
Przeksięgowanie nadwyżki w VAT na zaliczkę PIT może wystąpić w następujących przypadkach:
- przeksięgowanie nadwyżki w VAT na przyszłą zaliczkę w PIT,
- przeksięgowanie nadwyżki w VAT na bieżącą zaliczkę w PIT,
- przeksięgowanie nadwyżki w VAT na zaległą zaliczkę w PIT.
Zaliczenie nadwyżki VAT na przyszłą zaliczkę w PIT
Czynny podatnik VAT, który chce złożyć dyspozycję przeksięgowania nadwyżki w VAT na przyszłą zaliczkę w PIT, musi tego dokonać w części deklaracyjnej JPK_V7.
W jaki sposób?
Należy zacząć od tego, że podatnik sprawdzi kwotę nadwyżki, odczytując kwotę widniejącą w punkcie 53 części deklaracyjnej JPK_V7x. Następnie:
- w punkcie 54 ujmuje on kwotę do zwrotu – obowiązkowo należy wskazać kwotę do zwrotu, która następnie zostanie przeksięgowana (zamiast do zwrotu na konto) na przyszłą zaliczkę w PIT;
- wybiera termin zwrotu podatku VAT;
- w punkcie 59 zaznacza kwadrat o nazwie – podatnik wnioskuje o zaliczenie zwrotu podatku na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych;
- w punkcie 60 wpisuje kwotę zwrotu (z kwoty z punktu 54), jaką zalicza na przyszłą zaliczkę PIT (może bowiem część zaliczyć na przyszłą zaliczkę, a część do zwrotu na konto);
- w punkcie 61 wpisuje rodzaj przyszłego zobowiązania podatkowego, na które będzie przeksięgowana kwota z punktu 60.
Warto zaznaczyć, że pozostałą nadwyżkę (jeżeli taka zostanie) po przeksięgowaniu podatnik sprawdzi w punkcie 62 części deklaracyjnej JPK_V7x.
Zaliczenie nadwyżki VAT na bieżącą albo zaległą zaliczkę w PIT
Inną opcją zaliczenia nadwyżki VAT na PIT jest zaliczenie nadwyżki VAT na poczet:
- bieżącego zobowiązania w zaliczce PIT,
- zaległej zaliczki w PIT.
Niemniej należy podkreślić, że czynny podatnik VAT nie musi wnioskować o przeksięgowanie zaległej zaliczki w PIT dotyczącej złożonego już zeznania za zeszły rok albo lata ubiegłe. W takim wypadku urząd skarbowy, zanim dokona zwrotu na konto podatnika, potrąci z tego zwrotu kwotę na poczet zaległej zaliczki w PIT (zaległych zaliczek w PIT). Dopiero po potrąceniu przeleje pozostałą kwotę na konto podatnika (oczywiście, jeżeli po potrąceniu pozostanie jakakolwiek kwota do zwrotu).
W tym miejscu należałoby wspomnieć o art. 76 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa.
- zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę,
- odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek,
- kosztów upomnienia,
- bieżących zobowiązań podatkowych
– a w razie braku bieżących zobowiązań podatkowych podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
Przykład 1.
Polski przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT i prowadzący PKPiR ma niezapłaconą zaliczkę za okres listopada 2022 roku w kwocie 900 zł. Z części deklaracyjnej JPK_V7M za okres października 2023 roku u podatnika widniała nadwyżka w podatku VAT w kwocie 6500 zł. Podatnik zdecydował o złożeniu wniosku o zwrot podatku VAT w kwocie 6500 zł. Otrzymał on jednak na konto kwotę 5500 zł. Urząd skarbowy potrącił zaległą zaliczkę, zanim wypłacił kwotę nadwyżki VAT do zwrotu. Potrącił także odsetki od zaległej zaliczki oraz koszty upomnienia i inne koszty egzekucyjne, które widniały na koncie podatnika.
Tak więc, jeżeli z nadwyżki VAT zostanie pokryta zaległa zaliczka w PIT, odsetki, koszty upomnienia, to urząd skarbowy będzie szukał bieżących zobowiązań podatkowych (nie tylko w kontekście zaliczki w PIT czy podatku dochodowego PIT wynikającego ze złożonych zeznań rocznych, ale także na płaszczyźnie pozostałych podatków).
