Rejestracja jako czynny podatnik VAT to obowiązek albo możliwość w zależności od okoliczności w jakich znajduje się podatnik. Jednak spóźnienie z jej dokonaniem może podatnikowi przynieść wiele problemów. Dowiedz się więc kiedy jest możliwa rejestracja do celów VAT wstecz?
Rejestracja jako czynny podatnik VAT
Podatnik, który zamierza korzystać z dobrodziejstw podatku VAT powinien jeszcze przed dokonaniem pierwszej czynności opodatkowanej VAT – przed dniem wystawienia faktury złożyć do właściwego urzędu skarbowego ze względu na adres zamieszkania formularz zgłoszeniowy VAT-R.
Oczywiście podatnik, który chce skorzystać ze zwolnienia z VAT może prowadzić sprzedaż nie będąc VAT-owcem jeżeli jej wartość nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Natomiast podatnik, u którego wartość sprzedaży jeszcze nie przekroczyła górnej granicy 200.000zł powinien mieć świadomość, iż każda następna transakcja sprzedaży podlegająca opodatkowaniu VAT (np. otrzymane zaliczki) możę wywołać przekroczenie powyższego limitu obrotu a co za tym idzie obowiązek rejestracji do VAT. Należy dodać, iż do wartości sprzedaży nie wlicza:
-
kwoty podatku,
-
wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;
-
odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych z VAT, z wyjątkiem:
a. transakcji związanych z nieruchomościami,
b. usług związanych z pozyskiwaniem, zarządzaniem i sprzedażą papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych,
c. usług ubezpieczeniowych
- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych;
-
odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Podatnicy zwolnieni z VAT w świetle ustawy o VAT to podatnicy, którzy:
-
dokonują tylko czynności zwolnionych z VAT (wymienionych w art. 43. ust. 1 ustawy o VAT) i w takim przypadku nie obowiązuje ich żaden limit, czyli nie stracą zwolnienia z VAT jeżeli ich sprzedaż przekroczy kwotę 200.000zł,
-
rejestrują działalność gospodarczą, wówczas mają prawo do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT (nie jest to to samo co w punkcie 1), jednakże jeżeli w trakcie roku nie przekroczą limitu obrotu w kwocie 200.000zł. Po przekroczeniu automatycznie tracą prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT,
-
już prowadzili w zeszłym roku podatkowym działalność a wartość sprzedaży opodatkowanej wynikająca z ich działalności nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł z wyłączeniem:
a. kwoty podatku VAT,
b. odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku,
c. towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym zaliczane są przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Z kolei podatnicy planujący rozpoczęcie działalności w trakcie roku chcąc obliczyć kwotę limitu przysługującego im w związku z otwarciem firmy w trakcie roku mogą to zrobić poprze:
a. pomnożenie liczby dni od rozpoczęcia czynności sprzedaży VAT do końca roku przez obowiązujący limit VAT (na 2018r. wynosi on 200.000zł) a następnie
b. podzielenie tak otrzymanej kwoty przez liczbę dni w danym roku.
Otrzymana kwota będzie stanowić wartość maksymalnego limitu jaki w danym roku nie może osiągnąć podatnik aby nie był zobowiązany zarejestrować się jako czynny podatnik VAT.
Obowiązek rejestracji VAT
Należy jednak podkreślić, iż część podatników nie ma wyboru i musi od razu po rejestracji firmy a przed osiągnięciem pierwszego przychodu dokonać rejestracji do celów VAT ponieważ zwolnienie z podatku VAT nie dotyczy podatników:
-
dokonujących dostaw:
a. towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,
b. towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
- energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
- wyrobów tytoniowych,
- samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
c. budynków, budowli lub ich części,
d. terenów budowlanych,
e. nowych środków transportu;
2. świadczących usługi:
a. prawnicze,
b. w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
c. jubilerskie;
3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Rejestracja do celów VAT wstecz - kiedy jest możliwa?
Szereg wątpliwości związanych ze zidentyfikowaniem potrzeby rejestracji podatnika dla celów VAT powoduje, iż część podatników nie dokonuje rejestracji jako czynny podatnik VAT w terminie a część dokonuje tzw. nieskutecznego zgłoszenia rejestracyjnego. Wówczas konieczna jest rejestracja do celów VAT wstecz.
Podatnicy, którzy nie dokonali zgłoszenia rejestracyjnego poprzez formularz VAT-R pomimo wystąpienia obowiązku z uwagi na:
-
rozpoczęcie wykonywania rodzaju działalności od razu objętej opodatkowaniem VAT,
-
przekroczenie limitu obrotu rocznego 200.000zł,
- będą zobligowani:
a. w przypadku pierwszej do sytuacji złożenia zgłoszenia rejestracyjnego z datą wstecz, czyli z datą od której faktycznie będą podlegać opodatkowaniu VAT wraz ze złożeniem tzw. czynnego żalu,
b. w odniesieniu do drugiej sytuacji będą zobowiązani także do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, w którym ujmą datę rozpoczęcia podlegania VAT jako dzień przekroczenia limitu obrotów wraz z czynnym żalem.
Dodatkowo należy podkreślić, iż w przypadku rejestracji do celów VAT wstecz podatnik będzie również zobligowany do złożenia wszelkich zaległych deklaracji VAT, plików JPK_VAT oraz zapłaty ewentualnego (jeżeli wystąpił) podatku VAT wraz z odsetkami.
Co do sytuacji przekroczenia limitu obrotu odnosząc się jeszcze do przypadku z przed przekroczenia warto dodać, iż jeżeli np. obrót z działalności gospodarczej podatnika od stycznia 2018r. do czerwca 2018r. wynosił 190.000zł a 11 lipca 2018r. podatnik wie, że otrzyma zaliczkę na kwotę 15.000zł, powinien on zatem jeszcze przed otrzymaniem tej zaliczki dokonać rejestracji jako czynny podatnik VAT. Ponadto cała wartość zaliczki będzie już opodatkowana podatkiem VAT.