Godziny nadliczbowe - czym są?
Zgodnie z art. 151 par. 1 Kodeksu pracy pracownik może wykonywać pracę ponad obowiązujące normy czasu pracy tylko w przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy, akcji ratunkowej, w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo w sytuacji usunięcia awarii. Czas pracy pracownika powinien być uregulowany w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy bądź w umowie o pracę. Według przepisów pracownik nie może pracować dłużej niż 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy. Wyjątkiem jest, gdy specyfika pracy wymaga wydłużenia dobowego czasu pracy. Istnieje taka możliwość - z 8 godzin do 12 w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym. Należy jednak pamiętać, że wtedy pracownikowi przysługuje krótszy czas pracy lub wolne w inne dni.
W ciągu tygodnia pracownik ma prawo do 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku oraz 11 godzin w ciągu jednej doby. Ile wynosi rekompensata za nadgodziny? Sprawdź!
Rekompensata za nadgodziny - 50% lub 100% wynagrodzenia pieniężnego
Pracownikowi, który świadczy pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje oprócz wynagrodzenia za świadczoną pracę dodatek pieniężny. Wysokość dodatku określona jest ustawowo i wynosi 100% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających: w nocy; w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy oraz w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Pracownik może otrzymać również 50% wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony powyżej.
Rekompensata za nadgodziny - dni wolne
Na wniosek pracownika może on otrzymać dni wolne proporcjonalnie do liczby przepracowanych nadliczbowo godzin. Jednak należy pamiętać, że w tym przypadku nie należy mu się dodatkowe wynagrodzenie pieniężne. Gdy wniosek nie zostanie złożony przez pracownika, również istnieje możliwość udzielenia mu czasu wolnego za nadgodziny, ale wyłącznie w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych nadliczbowo godzin.
Przykład 1.
Pracownik na polecenie pracodawcy musiał zostać dłużej w pracy. Standardowo pracę kończy o godz. 16:00, jednakże w piątek wykonywał czynności służbowe od 16:00 do 20:00, czyli 4 godz. Pracodawca za ten czas dał pracownikowi czas wolny w wymiarze 6 godz., gdyby pracownik wystąpił z wnioskiem o odbiór nadgodzin w formie czasu wolnego to mógłby odebrać jedynie 4 godziny.
Wszelkie informacje na temat godzin nadliczbowych oraz rekompensaty za nadgodziny można znaleźć w rozdziale trzecim działu szóstego Kodeksu pracy.
